Yalnızca Türkiye’de değil, dünyada da katlanan e-Ticaret, tüketici haklarının bilinmesini çok daha değerli hale getirdi. Bir e-Ticaret sitesinden eser alırken, o eser ya da alışverişle ilgili haklarımızın ne olduğunu da bilmemizde fayda var. Başka haklardan evvel bilmemiz gereken bir şey var ki; o da iade hakkının her eser ve hizmet için olduğudur… Yani şirket ya da satıcı ne derse desin, tüketicinin aldığı mal ya da hizmeti, hiçbir sebep belirtmeksizin 14 gün içinde iade etme hakkı bulunuyor. Kamuoyunda iyi bilinen e-Ticaret sitelerinde daha eseri alırken iade süreçlerine dair bilgi almak mümkün olabiliyor. Hatta kimilerinde almaktan daha kısadır iade süreci. Diyelim ki rastgele bir eser aldınız lakin beğenmediniz. Size olmadı, beklentinizi karşılamadı ya da hiçbir sebebi yok; satın almaktan vazgeçtiniz. Çabucak iade talebi oluşturuyor, kargo fiyatı ödemeden eseri geri gönderebiliyorsunuz. Eser bedeli ise en fazla 1 hafta içinde hesabınıza iade ediliyor.
Alışılmış bunun aykırısını yapan işletmeler de var. İade almamak için süreci uzatmak, zorlaştırmak ve hatta “iade edilemez” ibaresini yazanlar dahi var ki; bunu yazmak bile cürüm işlemek manasına gelir. İşte bu nedenle haklarımızı bilmek çok büyük değer taşıyor. Avukat Elvan Kakıcı Şimşek, tüketicinin haklarını ve neler yapması gerektiğini adım adım anlattı. Birçoğumuz bilsek de, unuttuğumuz, hatırlamamız gereken noktalar var. Tüketicinin gücünü göstermesi, haksızlıklara karşı durabilmesi için öncelikle hakkını bilmesi gerektiği gerçeğinden hareketle, bu hakların neler olduğunu sıralamak gerek…
¥ Online alışveriş yapmadan evvel tüketici haklarını öğrenmek gerek. Birinci bilmemiz gereken ise ‘iade edilemeyecek eser ve hizmet yoktur’ kuralı olmalı.
¥ Tüketici, bir e-Ticaret sitesinden alışveriş yapmadan evvel, o hizmet sağlayıcının irtibat bilgilerinin varlığını denetim etmeli. Hatta verilen telefon kesinlikle aranmalı.
¥ Hizmet sağlayıcının, tüketiciyi açıkça aydınlattığı görülmeli. Ödeme sayfasındaki aydınlatma metinleri bulunup okunmalı. Burada iade kurallarına yer verilip verilmediğine kesinlikle bakılmalı. Tüketiciyi gerçek bilgilendiren, tüketici hakkına da saygılıdır; buna nazaran seçim yapılmalı.
¥ Kesinlikle TR Go itimat damgasının olup olmadığına dikkat edilmeli.
¥ Tüketici, satıcının beyanının ‘mutlak gerçek’ olduğunu kabul edip hak aramaktan vazgeçiyor. Asla vazgeçmemeli, hak arama mercilerine başvurmalı.
¥ En sık rastlanan iade taleplerinden biri, ilan edilen eserle konuta gelenin birebir olmaması. Alışverişte bu durum varsa, tüketici almaktan vazgeçebilir, aldığını iade etmeyip satış bedelinden indirim isteyebilir, rastgele bir kusur varsa fiyatsız tamirini talep edebilir yahut imkan varsa misli ile değiştirilmesini isteyebilir.
¥ Bu taleplerinin karşılanmaması halinde kaymakamlıklar bünyesinde faaliyet gösteren Tüketici Hakem Heyetine müracaat yapılabilir.
¥ Birebir vakitte elektronik ortamda, e-Devlet uygulaması üzerinden (https://www.turkiye.gov.tr/tuketici-sikayeti-uygulamasi) gerçekleştirilebilir.
¥ e-Ticaret sitelerine kredi kartınızın bilgilerinin kaydedilmesine müsaade vermeyin. Mümkünse sanal kart çıkarın. Kapıda ödeme seçeneği de eserin denetimi için daha fazla fırsat vereceği için tercih edilebilir.
CANAN ERASLAN
Memurlar
