Bir yıldan uzun müddettir dünyayı tesiri altına alınan koronavirüs nedeniyle, sıhhat çalışanları mesailerinin büyük kısmını pandemiye harcadı. Salgın nedeniyle insanların, öbür hastalıklarının tedavisi için hastanelere başvurmaya korkmasının da tesiriyle bilhassa kanser üzere hastalıklarda erken teşhisin ehemmiyeti tekrar ortaya çıktı. Türkiyede yılda yaklaşık 200 bin civarında yeni kanser tanısı alan hasta olduğunu söyleyen Diyarbakır’da özel bir hastanede vazifeli Onkoloji Uzmanı Halis Yerlikaya, son 1 yıl içerisinde herkesin koronavirüse yönelmesiyle kanser hastalığının ihmal edildiğini tabir ederek, “Kanser, natürel ki tedavisi multidisipliner bir hastalık. Bütün branşların birbiriyle koordineli biçimde ve bir ortaya gelerek tedavilerini yapmaları gereken hastalıkların başında geliyor. Bu periyotta konutta kal davetleri yapıldı. Hastaneler büsbütün Kovid- 19’a ağırlaştı. İnsanlarımız hastaneye gitmekten korktular. Virüsün yarattığı dehşet nedeniyle hastanelere başvurmadılar ve çok sayıda geç teşhis alan hastamız var. Teşhis almayan çok sayıda hastalarımız var. Bütün bunların sonucunda aslında önümüzdeki yıllarda biriken bir hasta kümesinin olduğunu düşünüyoruz. Bu nedenle kanser pandemisi bizi bekliyor” diye konuştu.
‘KANSER ÖNLENEBİLİR VE TEDAVİ EDİLEBİLİR BİR HASTALIK’
Kanserin önlenebilir ve tedavi edilebilir bir hastalık olduğunu lisana getiren Yerlikaya, “Yaşlanan nüfus, beslenme biçimi, obezite, sigaranın kullanılması üzere nedenlerle toplum içerisinde de giderek artmaktadır. Kanser tanısı alan hasta sayısı artmaktadır. Münasebetiyle çok sayıda yeni hastamız olabilmektedir. Bütün bunların erken teşhis edilmiş olması lazım. Bu kanser pandemisinin yani toplum içerisinde çok sayıda kişinin kansere yakalanmasının önüne geçmek için de tedbirler alınması, kanseri ortaya çıkaran faktörlere yönelik bir grup gayret gerekiyor ancak birebir vakitte kanser oluştuysa da erken teşhis etmemiz gerekiyor ki çok daha rahat tedavi edelim. Böylelikle hastalık yayılmadan, dördüncü evreye varmadan bu hastalarımıza gerekli tedavileri sağlayalım ve hayatta tutabilelim. Ne yazık ki Kovid-19 pandemisi sürecinde biz bunu yapamıyoruz. Hastalarımız hastanelere gelemiyorlar. Bütün bunların sonucunda da çok sayıda teşhis almamış, tanısı gecikmiş hastamız olabilmektedir” sözlerini kullandı.
‘ÖLÜME NEDEN OLAN HASTALIKLARIN BAŞINDA OLACAĞINI ÖN GÖRÜYORUZ’
Önümüzdeki yıllarda kanserin en çok görülen hastalıklardan biri olacağını ve mevte neden olan hastalıkların başında geleceğini ön gördüklerini kaydeden Yerlikaya, şunları söyledi:
“Toplumsal seviyede farkındalık oluşturamazsak, buna yönelik gerekli tedbirleri alamazsak, gerekli çalışmaları yapamazsak, sıhhat sistemimizi buna nazaran düzenleyemezsek, Kovid-19 dışı hastaların sıhhate erişimini sağlayamazsak bu pandemiyi tahminen geçebiliriz, virüse bağlı pandemiyi denetim altına alabiliriz fakat kanserin oluşturacağı pandeminin bedelini de toplum olarak ödemek durumunda kalabiliriz. İnsanlarımız şayet kanserin belirtisi olabilecek bulgular varsa hastanelere gitmekten çekinmesin. Belli yaş kümelerine nazaran tanımlanmış tarama programları var ve bunların kesinlikle yapılması gerekiyor. Pandemi var diye bu taramaları yapmaktan vazgeçmesinler. Bizi bekleyen kanser pandemisinin önüne geçmek için aslında sıhhat sistemimizin yine düzenlenmesi lazım. Kanser pandemisi, bir gerçeklik. Örneğin göğüs kanseri erken evrede yalnızca ameliyatla büsbütün düzelteceğimiz bir hasta, ne yazık ki bu süreçte hastaneye başvurmadığı ve tanısı geciktiği için hastalığı yayılmış, 4’üncü evrede geliyor. Hastalık 4üncü kademeye geçtiği vakit daima tedavi altında kalması gerekiyor. Daima hastaneye gelip gitmeleri gerekiyor. Münasebetiyle iyileşme bahtı büsbütün ortadan kalkıyor. Bu çok önemli bir halk sıhhati sorunu.”
Memurlar
