Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) pandemi sürecinde, okullarda maske kullanılması, hijyen ile fizikî uzaklığa dikkat edilmesi, çocukları okula 65 yaş üstü olan ve kronik hastalığı bulunanların alıp bırakmaması, çocukların sınıflarda belirlenen oturma sistemine nazaran daima tıpkı yerde eğitim alması ve Kovid-19 belirtisi olması halinde okula gelinmemesi gerektiği belirtildi.
Dünya genelinde bir yandan yeni olay sayıları artış gösterirken öbür yandan ise kısmı olarak okulların açılmaya başlamasıyla birlikte, mümkün virüs yayılımın önlenebilmesi için sıkı önlemler hayata geçiriliyor.
Çeşitli ülkelerde okulların açılmasının akabinde Türkiye’de de yarından itibaren okula başlayacak birinci sınıflarla birlikte yüz yüze eğitimde yeni bir periyoda giriliyor. Okullarda salgında sıhhatin korunması için önlemlere uyulması hayati ehemmiyet taşıyor.
Fizikî aralık, maske kullanımı ve hijyenin temel olduğu önlemler zincirine, hastalıktan korunmaya ve virüsün yayılmasına mani olunması için dikkat edilmesi gerekiyor.
Sıhhat Bakanlığınca, Türkiye’de birinci Kovid-19 hadisesinin görüldüğü tarihten bu yana güncellenerek yayımlanan Salgın Idaresi ve Çalışma Rehberi’nde yer alan “Kovid-19 kapsamında okullarda alınması gereken önlemler” kapsamında, önlemlere ait sürecin konutta başlayacağı ve okulun akabinde yeniden meskende tamamlanacağı vurgulanıyor.
– “65 yaş üstündekiler, altta yatan hastalığı olanlar öğrencileri bırakıp almayacak”
Okullarda bu süreçte alınması gereken önlemlere nazaran, okul binasının girişleri ve içerisinde uygun yerlere kurallara, toplumsal ara, maske kullanımı, el paklığı ve öğrencilerin hangi şartlarda okula gelmemesi gerektiğine ait bilgilendirme afişleri asılacak. Okul bina girişleri ve içerisinde uygun yerlerde el antiseptiği bulundurulacak.
Alınacak öteki tedbirler şöyle:
“- Okullarda Kovid-19’dan sorumlu olarak, eğitim kurumları iş sıhhati ve güvenliği şuraları ve heyetlerden sorumlu müdür yardımcısı görevlendirilecek.
– Kovid-19 ile ilgili gerekli hallerde vilayet yahut ilçe sıhhat müdürlüğü ile irtibata geçilecek.
– Eğitim faaliyetine başlamadan evvel okul binasının genel paklığı su ve deterjanla yapılacak.
– Okullarda temassız ateş ölçer, tek kullanımlık yahut yıkanabilir bez maske, sıvı sabun ve el antiseptiği yahut en az yüzde 70 alkol içeren kolonya bulundurulacak. Kullanılmış maskeler için kapaklı çöp kutuları temin edilecek. Okulun girişinde ve içinde uygun yerlere maske kullanımını açıklayan posterler yerleştirilecek.
– Okullarda mümkünse tüm kapalı alanlar ve okulda etkin olarak bulunan şahıslar göz önüne alınarak 4 metrekareye bir kişi düşecek formda işçi ve öğrenci için planlama yapılacak, içeriye alınması gereken kişi sayısı buna nazaran düzenlenecek.
– Sınıf, çalışma salonları, işlikler, yemekhane, kantin üzere toplu kullanım alanları bulunması durumunda kâfi toplumsal uzaklığın korunması emeliyle şahıslar ortası en az 1 metre olacak biçimde düzenlenecek.
– Kovid-19 kapsamında alınacak tedbirler okulun varsa web sayfasında yayımlanacak, okul açılmadan evvel veliler e-okul, e-posta, SMS üzere bağlantı kanalları ile bilgilendirilecek.
– Okulların açılmasıyla velilere özel olarak hazırlanmış “Bilgilendirme Formu ve Taahhütname” formunda ve iki nüsha halinde imzalatılacak ve bir nüshası kendilerine verilecek. Kovid-19 kapsamında alınacak tedbirleri açıklayan bu bilgi notunda, ateş, öksürük, burun akıntısı, teneffüs ıstırabı, ishal şikayetlerinden rastgele biri olan öğrenciler hakkında okula bilgi verilmesi ve bu öğrencilerin okula gönderilmemesi istenecek ve tabip muayenesi önerilecek. Aile içerisinde ateş, öksürük, burun akıntısı, teneffüs külfeti üzere belirtileri olan ya da Kovid-19 tanısı alan, temaslısı olan kişi bulunması durumunda okula acilen bilgi verilmesi ve öğrencilerin okula gönderilmemesi belirtilecek.
– Öğrencilerin okula bırakılması ve okuldan alınması sırasında işçi ve veliler toplumsal uzaklık kurallarına uyacak ve maske takacak.
– Mümkünse öğrenciyi her gün tıpkı velinin bırakması ve alması sağlanacak. Mümkünse büyükanne-büyükbaba üzere 65 yaş üstü şahıslar yahut altta yatan hastalığı olanlar öğrencileri bırakıp almayacak.
– Okula giriş/çıkış saatlerinde öğrenciler veliler tarafından okul dışında teslim alınıp bırakılacak.
– Okulun giriş ve çıkışlarına öğrencilerin el hijyenini sağlayabilmeleri için el antiseptiği konulacak.
– Olayların ağır olduğu bölgelerdeki okullarda bulunan tüm öğrenciler, öğretmen ve öbür çalışanlar maske takacak ve maskesi olmayanlar için bina girişinde maske bulundurulacak. Maske nemlendikçe ya da kirlendikçe değiştirilecek. Yeni maske takılırken ve sonrasında el antiseptiği kullanılacak
– Sınıflara, koridorlara, giriş ve çıkışa yakın alanlara el antiseptikleri yerleştirilecek. El antiseptiğinin bulunduğu alanlar öğretmenler tarafından denetim edilecek. Yutma riski nedeniyle küçük öğrenciler el antiseptiği kullanırken kesinlikle denetlenecek.
– Eller en az 20 saniye boyunca sabun ve suyla yıkanacak. Eller gözle görülür derecede kirli değilse, sabun ve su hazır bulunmuyorsa, alkol bazlı el antiseptiği kullanılabilecek.
– Anasınıfındaki öğrencilere el yıkama sırasında yardım edilecek, yardım edildikten sonra tekrar eller yıkanacak. Lavaboların yakınına el yıkama adımlarını açıklayan posterler yerleştirilecek.
– Çalışanların kullandığı ferdî esirgeyici ekipmanlar evsel atığa atılacak. Okullarda Kovid-19 kuşkulu kişi bulunduğunda bu bireylere ilişkin atıklar çift poşetlenerek evsel atıklara atılacak. Sık dokunulan kapı kolları, merdiven korkulukları, elektrik düğmeleri üzere yüzeylerin paklığı ve dezenfeksiyonu sık sık yapılacak.
– Okullara salgın devrinde mümkünse ziyaretçi kabul edilmeyecek, sınıf ve odalar pencereleri açılarak nizamlı bir halde sık sık havalandırılacak. Havalandırmada doğal havalandırma tercih edilecek.
– Salgın periyodunda zarurî olmayan toplu etkinlikler yapılmayacak. Yapılması gerekli görülen aktifliklerin açık alanda yapılması tercih edilecek.
– Okullarda öğretmen, yönetici, işçi toplantıları üzere idari toplantılar temastan kaçınmak hedefiyle mümkün olduğunca telekonferans sistemiyle yapılacak.”
– “Okullarda birinci hafta derslerde Kovid-19 bulaş ve korunma yolları anlatılacak”
Okulun birinci haftasındaki başlangıç derslerinde öğrencilere Kovid-19’un bulaşma yolları ve korunma tedbirleri hakkında bilgi verileceğinin altı çizilen rehbere nazaran, okulda iken semptomu başlayan öğrencilerin en kısa müddette ailesi ile bağlantıya geçilecek ve hasta öğrenci başka bir yerde izole edilecek. Hasta öğrencilerin yakın temaslısı öğrenci ve işçi meskenlerine gönderilecek ve il/ilçe sıhhat müdürlüğüne bildirilecek. Hasta öğrenci yahut işçi gönderildikten sonra oda, alan, sınıf havalandırılacak, yüzeyler temizlenip dezenfekte edilecek.
Alınacak öbür önlemlerden kimileri şöyle:
“- Öğrenciler ile 1 metreden yakın temas mümkünlüğü olan öğretmen ve öteki çalışanların tıbbi maskeye ek olarak yüz kollayıcı da kullanması sağlanacak. Yüz esirgeyici yüzde 70’lik alkol ile silinerek tekrar kullanılabilecek.
– Eldiven kullanımı el paklığı yerine geçmez. Yapılan iş, eldiven kullanımını gerektirmiyorsa, Kovid-19’dan korunmak maksadıyla eldiven kullanılmayacak.
– Öğretmen ve çalışanlar dinlenme alanlarında en az 1 metrelik toplumsal arayı koruyacak ve maske takmayı sürdürecek.
– Güvenlik vazifelilerinin yüz yüze temas mümkünlüğünü azaltmak için camlı kabinlerde bulunmaları sağlanacak. Bu türlü bir imkan yoksa, kuruma giriş yapanlarla güvenlik vazifelileri ortasında en az 1 metre arayı sağlayacak halde düzenleme yapılacak. 1 metreden uzak durulacaksa yalnızca tıbbi maske kâfi olacak.”
– “Oturma sistemi en az 1 metre uzaklık olacak halde ayarlanacak”
Rehberde, eğitim alanları ve sürecinde alınması gereken önlemler ise şöyle sıralandı:
“- Dersler sırasında öğretmen ile öğrenciler ortasında en az 1 metre aralık olacak biçimde oturma nizamı oluşturulacak ve maske takılacak
– Sınıflarda oturma nizamı yüz yüze gelecek biçimde karşılıklı değil çapraz oturma halinde olacak.
– Temaslı takibi için sınıflarda tıpkı öğrencinin birebir yerde oturması sağlanacak.
– Dersler mümkün olan en az kişi sayısı ile yapılacak, birkaç sınıfın bir ortaya gelmesi ile ortak yapılan derslerde oturma sistemi toplumsal ara en az 1 metre olacak.
– Damlacık oluşturması nedeniyle sınıf içinde yüksek sesle yapılan aktiviteler yapılmayacak.
– Kitap, kalem üzere eğitim materyalleri şahsa özel olacak, öğrenciler ortası materyal alışverişi yapılmayacak.
– Öğrenciler mümkünse tıpkı sınıflarda ders görecek, sınıf değişikliği yapılmayacak. Değişiklik zarurî ise sınıfların her kullanım sonrası havalandırılıp paklık ve dezenfeksiyonu yapılacak.
– Öğrencilerin günlük küme etkinliklerinde öncelikli olarak tıpkı küme ile aktifliğin yapılması sağlanacak. Sanat, müzik, vücut eğitimi üzere derslerde mümkünse kümelerin birbirine karışması önlenecek.
– Öğrencilerin toplu halde bir ortada bulunmalarını önlemek gayesiyle mümkünse ders ortaları sınıflar sıraya konularak düzenlenecek.
– Okullarda toplu olarak kullanılan yerlerin mümkünse daha az sayıda şahısla ve dönüşümlü olarak kullanılmasına dikkat edilecek.
– Kovid-19 hadisesi olması durumunda o sınıf/oda boşaltılacak, 24 saat müddetle havalandırılacak ve boş tutulması sağlanacak.
– Asansörlerin kullanımı sonlandırılarak, kapasitesinin üçte biri sayıda kişinin binmesine müsaade verilecek ve bu sayı asansör girişinde belirtilecek ve yer işaretlemesi yapılacak.
– Kurum bünyesinde bulunması halinde kantin, büfe üzere yerlerde maske kullanımı, hijyen ve toplumsal aralığın korunması ile ilgili önlemlere uyulacak, buralarda tek kullanımlık bardak, tabak üzere gereçler kullanılacak.
– Yemekhanede ise öğrencilerin mümkün olduğu kadar kumanya formunda, sınıflarda tıpkı küme içinde yemek yemesi tercih edilecek. Öğrencilerin yemekten evvel ve çabucak sonra ellerini yıkaması sağlanacak. Yemekhanede masalar ve sandalyeler ortası ara en az 1 metre olacak biçimde düzenlenecek.
– Temaslı takibinin kolay yapılabilmesi için mümkün olduğunca yemek saatleri kümelere nazaran belirlenecek ve mümkün ise birebir bireylerin tıpkı masada yemek yemeleri sağlanacak.
Baharat, kürdan, tuz üzere materyallerin tek kullanımlık olacak formda sunulması sağlanacak. Masalarda açıkta baharat, kürdan, tuz, ekmek bulundurulmayacak.
– Masada yeme ve içme dışında maske takacak. Açık büfe yemek servisi kullanılmayacak. Yiyecek hazırlamada kullanılan lavabolar öbür hiçbir maksatla kullanılmayacak.”
Rehberde, ayrıyeten servislerde ise sürücülerin, şahsî hijyen kurallarına uygun halde hareket etmelerinin ve aracın içinde kesinlikle tıbbi maske kullanmalarının zorunluluğuna dikkat çekilerek, araçlarda giriş kapısının yanına el antiseptiği konulması ve öğrencilerin mümkünse daima tıpkı yerde oturmasının sağlanması gerektiği kaydedildi.
Okullardaki tuvalet ve lavabo paklığına ait de Bakanlık tarafından belirtilen kurallara uygun hareket edileceği vurgulandı.
Memurlar