Soru: OHAL periyodunda müstafi sayılan memur, memuriyete bir daha dönememektedir. OHAL devrinde devamsızlık yapıp bir müddet vazifesinde çalıştıktan sonra OHAL periyodu sonrasında verilen süreç kararıyla müstafi sayılan memur için de bir daha memuriyete dönmemek kararı verilebilir mı?
Yanıt : Devlet Memurları Kanunu’nun 20. hususuna nazaran çekilme ya da daha sık kullanıldığı formuyla istifa memurlara tanınmış bir hak olup, bu hakkın Kanunda belirtilen esaslara nazaran kullanılması gerekmektedir.
Hakkın kullanılma formu Kanunun 94. unsurunda belirtilmiş olup buna nazaran, Devlet memuru bağlı olduğu kuruma yazılı olarak müracaat etmek suretiyle memurluktan çekilme isteğinde bulunabilmekte, müsaadesiz yahut kurumlarınca kabul edilen mazereti olmaksızın hizmetin terk edilmesi ve bu terkin kesintisiz 10 gün devam etmesi halinde, yazılı müracaat kuralı aranmaksızın, çekilme isteğinde bulunulmuş sayılmaktadır.
Çekilmek istiyen memur konumuna atanan kimsenin gelmesine yahut çekilme isteğinin kabulüne kadar hizmetine devam edecek, mahalline atanan kimse bir aya kadar gelmediği yahut alanına bir vekil atanmadığı takdirde, üstüne haber vererek vazifesini bırakabilecektir. Harika mazeretle çekilenler ise, amirine haber vermek şartiyle bir ay kaydına tabi olmayacaktır.
Kanunun 96. hususu çekilme hakkının kullanılmasında kısıtlama getirmiş, dehşet hal, seferberlik ve savaş hallerinde yahut umum hayata müessir afetlere uğrayan konumlardaki Devlet memurlarının, çekilme istekleri kabul edilmedikçe yahut tarafına atanacaklar gelip işe başlamadıkça vazifelerini bırakamayacaklarını karar altına almıştır.
Çekilme hakkının yöntemine tutarlı kullanılmamasının yaptırımı ise yine memuriyete atanma aşamasında ortaya çıkmaktadır. Buna nazaran yukarıda açıklanan yordama nazaran memuriyetten çekilenler altı ay, çekilmiş sayılanlar bir yıl geçmeden tekrar memuriyete atanamamaktadır. Fevkalâde hal devrinde çekilme için belirlenmiş yola uymayanlar ise hiçbir halde tekrar memur olamamaktadır.
Çekilmiş sayılma pratiğinde onuncu günün cumartesi ve pazar günlerine denk gelmesi halinde bu günler hesaba dahil edilmemekte, arada kalan cumartesi ve pazar günleri ise on günlük müddete dahil edilmektedir.
Çekilmiş sayılmak için on günlük vazifesi terk vadesinin olursuz olması yahut kurumca kabul edilen bir mazerete dayanmaması gerekir. Kurumca kabul edilecek rastgele bir mazeret önünde çekilmiş sayılma gerçekleşmeyecektir.
Pratikte çekilmiş sayılma vazifeye gelinmeyen on günün ahir otomatik gerçekleşen bir süreç olmayıp, yönetim tarafından bir tespit ve alınacak onaya dayalı olarak gerçekleşmektedir. Onayın tarihi ile hizmete gelinmeyen onuncu günün tıpkı tarih olması farz değildir. Gerekli yazışma ve bürokrasi dikkate alındığında birebir gün olması da mümkün değildir. On gün vazifeye gelmeyen memur onuncu günün ahir yazılı olarak çekilme isteğinde bulunmuş üzere kabul edilerek süreç yapılacaktır. Olursuz ve kabul edilebilir bir mazereti olmaksızın kesintisiz on gün vazifeye gelmeyen memurun sonradan mesaiye gelmiş ve sınırlı bir mühlet çalışmış olması çekilmiş sayılmaya mahzur oluşum etmeyecektir. Bu durumda bile çekilmiş sayılma tarihi onuncu günün sonu olacaktır.
Sonuç olarak, müsaadesiz ve mazeretsiz olarak hizmetin kesintisiz on gün terkedilmesi durumunun dehşet hal periyodunda gerçekleşmesi halinde, çekilmiş sayılmaya ait yönetim tarafından alınacak onayın harika hal sona erdikten sonraki bir tarihte olmasının sonucu değiştirmeyeceğini, bu durumdaki birinin belli başlı bir müddet sonra KPSS yahut sair bir adapla tekrar memur olmasının mümkün olmadığını değerlendirmekteyiz.
Memurlar
