Dava konusu olayda, bir yükseköğretim kurumunda Rektör başta olmak üzere farklı misyonlarda bulunan çalışanlar hakkında mezun ve öğrencilerden çeşitli hizmetler karşılığında dernek üzerinden fiyat alınarak misyonu berbata kullanma kabahatinden ötürü ceza soruşturması yürütülmüştür.
Yükseköğretim Konseyi Başkanlığı tarafından yürütülen soruşturmada ilgililer hakkında men-i muhakeme kararı verilmiştir.
Danıştay Birinci Dairesi tarafından verilen kararda özetle; bireylerden zarurî olarak ve iradeleri dışında para toplanmasının mevzuata muhalif olduğunda kuşku olmadığı, kelam konusu paraların Dernek hesabına yatırılmasının, Üniversitenin gereksinim duyduğu araç, gereç ve materyalin de Dernekten temin edilmesinin 5072 sayılı Dernek ve Vakıfların Kamu Kurum ve Kuruluşlarıyla İlgilerine Dair Kanunun 3 üncü unsuruna terslik teşkil ettiği, para toplanan şahısların mağduriyetine neden olunduğu ve Derneğe menfaat sağlandığı gerekçesiyle ilgililer hakkında verilen men-i muhakeme kararının bozulmasına ve lüzum-u muhakeme kararı verilmesini uygun bulmuştur.
Bununla birlikte, işlenen hata istikametinden ismi geçenlerin Üniversitedeki öğretim üyeliği misyonlarından kaynaklanmadığı, buradaki misyonları sırasında da işlenmediği, Mezunlar Derneği İdare Şurası Üyesi olarak işledikleri fiiller nedeniyle ismi geçenler hakkında 2547 sayılı Kanunun 53’üncü hususu kapsamında ceza soruşturması yapılamayacağından ötürü haklarında ilgili Cumhuriyet Başsavcılığınca genel kararlara nazaran direkt soruşturma yapılması gerektiği tabir edilmiştir.
T.C.
DANIŞTAY
Birinci Daire
Temel No: 2020/500
Karar No:2020/527
KARAR
Şüpheliler :
1-. – … Üniversitesi Rektörü
2- . – …. Üniversitesi Rektör Vekili
3- . – Tıpkı Üniversitede Genel Sekreter
4- . – Birebir Üniversitede Mühendislik Fakültesi Dekanı
5- . – Tıpkı Üniversitede Teknoloji Fakültesi Dekanı
6- . – Tıpkı Üniversitede Mühendislik Fakültesi Dekan Yardımcısı
7- . – Tıpkı Üniversitede Öğretim Üyesi – . Mezunlar Derneği İdare Heyeti Üyesi
8- . – Birebir Üniversitede Öğretim Üyesi – . Mezunlar Derneği İdare Şurası Üyesi
9- . – Tıpkı Üniversitede Öğretim Üyesi – . Mezunlar Derneği İdare Şurası Üyesi
10- . – Birebir Üniversitede Öğretim Üyesi – . Mezunlar Derneği İdare Konseyi Üyesi
11- . – Tıpkı Üniversitede Öğretim Üyesi – . Mezunlar Derneği İdare Heyeti Üyesi
12- . – Birebir Üniversitede Öğrenci İşleri Daire Lideri
13- . – Birebir Üniversitede Müdafaa ve Güvenlik Şube Müdür Vekili
Hataları :
., ., ., ., ., ., ., . ve .’un;
1- 5072 sayılı Dernek ve Vakıfların Kamu Kurum ve Kuruluşlarıyla Bağlarına Dair Kanunun 2’nci, 5018 sayılı Kamu Mali İdaresi Hakkında Kanunun 40’ıncı hususlarına karşıt olarak Üniversiteden mezun olan öğrencilerden “diploma fiyatı ve diploma harcı” ismi altında 40’ar lira para toplanmasını ve toplanan paraların . Mezunlar Derneği hesabına yatırılmasını sağlamak suretiyle misyonu berbata kullanmak.
2- 5072 sayılı Dernek ve Vakıfların Kamu Kurum ve Kuruluşlarıyla Münasebetlerine Dair Kanunun 2’nci, 5018 sayılı Kamu Mali İdaresi Hakkında Kanunun 40’ıncı hususlarına muhalif olarak Üniversite Yerleşkesine araçlarıyla giriş çıkış yapan öğrenciler ve öteki şahıslardan ” araç güvenlik bandrol ücreti” ismi altında 50’şer lira para toplanmasını ve toplanan paraların .. Mezunlar Derneği hesabına yatırılmasını sağlamak suretiyle misyonu berbata kullanmak.
3- 5072 sayılı Dernek ve Vakıfların Kamu Kurum ve Kuruluşlarıyla Münasebetlerine dair kanunun 2’nci, 5018 sayılı Kamu Mali İdaresi Hakkında Kanunun 40’ıncı hususlarına alışılmamış olarak .. Üniversitesinde misyon yapan birtakım akademik ve idari işçinin maaş hesaplarından periyodik ve otomatik kesinti yapılarak kesilen ölçülerin. Mezunlar Derneği hesabına yatırılmasını sağlamak suretiyle vazifesi berbata kullanmak.
., ., ., ., ., ., ., ., . ve .’un; 4-5072 sayılı Dernek ve vakıfların kamu Kurum ve Kuruluşlarıyla Alakalarına Dair Kanunun 2’nci hususuna muhalif olarak öğrencilerin katılacağı çeşitli toplumsal kültürel etkinlikler seminerler, bilimsel projelerde kullanılacak araç, gereç ve materyalin de . Mezunlar Derneğinden temin edilmesi talimatı vermek suretiyle misyonu berbata kullanmak.
Kabahat Tarihi: 2015-2016 Yılları.
İncelenen Karar: Yükseköğretim Konseyi Başkanlığınca oluşturulan Konseyin 21.10.2019 tarih 2019/70 sayılı men-i muhakeme kararı.
Karara İtiraz Eden: Yok.
İnceleme Nedeni: Yasa gereği bizatihi.
Yükseköğretim Şurası başkanlığının 4.3.2020 tarih ve 2075 sayılı yazısı ekinde gönderilen soruşturma belgesi ile üstte belirtilen Şura kararı, Tetkik Hakimi Safiye Bircan’ın açıklamaları dinlenildikten sonra, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 53’üncü hususu uyarınca incelendi;
Gereği Görüşülüp Düşünüldü:
1’inci, 2’nci ve 3’üncü unsurlardan ., ., . ve ., 4’üncü unsurdan ., ., ., . ve .’a atılı cürümlerle ilgili olarak, belgedeki bilgi ve dokümanlara nazaran kelam konusu hataların işlendiğinin sabit olduğu, her ne kadar toplanan paraların bir kısmını ödeme yapan birtakım öğrencilere ve şahıslara iade edildiği, bir kısmının Üniversite hesabına gelir olarak kaydedildiği, bir kısmının da imkansızlık nedeniyle iade edilemediği görülmüş ise de, bireylerden zarurî olarak ve iradeleri dışında para toplanmasının mevzuata ters olduğunda kuşku olmadığı, kelam konusu paraların Dernek hesabına yatırılmasının, Üniversitenin gereksinim duyduğu araç, gereç ve materyalin de Dernekten temin edilmesinin 5072 sayılı Dernek ve Vakıfların Kamu Kurum ve Kuruluşlarıyla Alakalarına Dair Kanunun 3’üncü unsuruna terslik teşkil ettiği, para toplanan şahısların mağduriyetine neden olunduğu üzere Derneğe menfaat sağlandığı, bu nedenle 1’inci, 2’nci,3’üncü ve 4’üncü unsurlarda atılı hatalarla ilgili mevzuat kanıtların, şüpheliler hakkında kamu davası açılmasını gerektirecek nitelikte bulunduğu anlaşıldığından, Yükseköğretim Konseyi Başkanlığınca oluşturulan Yetkili Şuranın 21.10.2019 tarih ve 2019/70 sayılı kararının; 1’inci, 2’nci ve 3’üncü hususlarda atılı cürümlerden ., ., . ve ., 4’üncü unsurda atılı hatadan da ., ., ., . ve .’ın men-i muhakemelerine ait kısmının bozulmasına, kelam konusu unsurlarda atılı kabahatler nedeniyle ismi geçenlerin lüzum-u muhakemelerine,
Öteki taraftan, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 53’üncü hususunun ceza soruşturması yordamına ait (c) bendinde, yükseköğretim üst kuruluşları lider ve üyeleri ile yükseköğretim kurumları yöneticilerinin, takımlı ve kontratlı öğretim elemanlarının ve bu kuruluş ve kurumların 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi memurlarının misyonları münasebetiyle ya da vazifelerini yaptıkları sırada işledikleri ileri sürülen kabahatler hakkında yetkili makamlarca inceleme başlatılabileceği, inceleme sonucunda soruşturma açılmasına karar verilmesi ya da direkt soruşturma başlatılması halinde soruşturmanın şüphelilerin pozisyonuna nazaran belirlenecek soruşturmacı tarafından yapılacağı karara bağlanmıştır.
Bu bağlamda, 1’inci, 2’nci, 3’üncü ve 4’üncü unsurlardan ., ., ., . ve .’a atılı hataların, ismi geçenlerin Üniversitedeki öğretim üyeliği vazifelerinden kaynaklanmadığı, buradaki misyonları sırasında da işlenmediği, . Mezunlar Derneği İdare Konseyi Üyesi olarak işledikleri fiiller nedeniyle ismi geçenler hakkında 2547 sayılı Kanunun 53’üncü unsuru kapsamında ceza soruşturması yapılamayacağı, men-i muhakemeleri yahut lüzum-u muhakemeleri yolunda karar alınamayacağı, atılı hatalar nedeniyle ismi geçenler hakkında .. Cumhuriyet Başsavcılığınca genel kararlara nazaran direkt soruşturma yapılması gerektiği anlaşıldığından, Yükseköğretim Şurası Başkanlığınca oluşturulan heyetin 21.10.2019 tarih ve 2019/70 sayılı kararının; 1’inci,2’nci, 3’üncü ve 4’üncü unsurlarda atılı hatalardan ., ., ., . ve .’un men-i muhakemelerine ait kısmının bozulmasına, atılı kabahatler nedeniyle ismi geçenler hakkında genel kararlar uyarınca .. Cumhuriyet Başsavcılığınca direkt soruşturma yapılmasına,
Evrakın, 1’inci, 2’nci ve 3’üncü unsurlarda atılı hatalardan ., .., . ve ., 4’üncü hususta atılı kabahatten da ., ., ., . ve .’ın hareketlerine uyan 5072 sayılı Dernek ve Vakıfların Kamu Kurum ve Kuruluşlarıyla Bağlarına Dair Kanunun 3’üncü hususu yeterince her bir hareketten başka farklı olmak üzere yargılanmalarına, yargılamanın .. asliye ceza mahkemesinde yapılmasına, bu unsurlardan lüzum-u muhakemelerine karar verilen şüpheliler ile 1’inci, 2’nci, 3’üncü ve 4’üncü hususlarda atılı hatalardan haklarında genel kararlara nazaran süreç yapılması gereken ., ., ., . ve . istikametinden gereği için karar ekli olarak … cumhuriyet başsavcılığına, kararın birer örneğinin Yükseköğretim Şurası Başkanlığı ile … Üniversitesi Rektörlüğüne gönderilmesine 1’inci, 2’nci ve 3’üncü hususlarda atılı hatalardan ., ., . ve ., 4’üncü unsurda atılı cürümden ., ., ., . ve . istikametinden oyçokluğuyla, tıpkı unsurlardaki öteki şüpheliler istikametinden oybirliğiyle 4.6.2020 tarihinde karar verildi.
KARŞI OY
Evraktaki bilgi ve evraklara nazaran toplanan ve Derneğe aktarılan paraların Üniversitenin gereksinimlerinin masraflarında kullanıldığı, gereksinimlerin Dernek vasıtasıyla karşılanmış olması sebebiyle kamu ziyanına neden olunduğu, Derneğe menfaat sağladığı yolunda bir tespit olmadığı üzere para toplanan öğrencilerin, bireylerin bu nedenle mağdur oldukları yolunda rastgele bir şikayetlerinin de bulunmadığı, olayda vazifesi berbata kullanma hatasının ögelerinin oluşmadığı, bu nedenlerle atılı kabahatlerle ilgili mevcut kanıtların, 1’inci, 2’nci ve 3’üncü unsurlarda atılı cürümlerden ., ., . ve ., 4’üncü unsurda atılı kabahatten da ., ., . ve . hakkında kamu davası açılmasını gerektirecek nitelikte olmadığı anlaşıldığından, Yükseköğretim Şurası Başkanlığınca oluşturulan Yetkili Heyetin 21.10.2019 tarih ve 2019/70 sayılı kararının; 1’inci, 2’nci ve 3’üncü unsurlarda atılı cürümlerden ., ., . ve ., 4’üncü hususta atılı cürümden da ., ., ., . ve .’ın men-i muhakemelerine ait kısmının onanması gerektiği oyuyla aksi istikametteki çoğunluk kararına ismi geçen şüpheliler tarafından katılmıyorum.
Memurlar