Soru: Yeni atanan 4/B kontratlı işçim, kurumuma vermem gereken evraklar ortasında mal beyanı formu da bulunmaktadır. İnternetten edindiğim bilgilere nazaran maaşın 5 katı yazıldığından dolayı benim hali hazırda bir KYK borçum ve bu borç için biriktirdiğim bir meblağ (5 katı geçmeyen ve gereksinim halinde harcadığım ve duruma nazaran birikimime devam ettiğim) var. Hasebiyle bunu mal beyanın yazmam gerekiyor mu?
Yanıt: Tahsil kredisi yükseköğrenim gören öğrencilere 351 sayılı Kanunun 14. unsuru kapsamında ödenmekte olup, Kanunun 16. unsuruna nazaran tahsil kredisi alan öğrencilerin borç meblağı, tahsil kredilerinin verildiği tarihten tahsil mühleti bitimine kadar geçen müddette yahut rastgele bir sebeple kredisinin kesildiği tarihe kadar tahsil kredisi olarak verilen ölçülere, TÜFE artışları uygulanarak hesaplanacak ölçünün ek edilmesi suretiyle tespit edilmektedir. Tıpkı hususa nazaran öğrenci borcunu olağan eğitim mühletinin bitiminden itibaren iki yıl sonra başlamak üzere kredi aldığı müddette ve aylık periyotlar halinde ödemek zorundadır. Kanunun 17. unsurunda borç taksitlerini vaktinde ödemeyenlerin birinci seferde borçlarının bir yıllık fiyatının, tekrarında ise tamamının muacceliyet kazanacağı ve bu tarihten başlayarak 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Yöntemi Hakkındaki Kanun Kararlarına nazaran tahsil edileceği karar altına alınmıştır. Görüleceği üzere tahsil kredisi borç olarak verilmekte olup, borçlu tahsil kredisini alan kişi, alacaklı ise genel manada Devlettir.
Kamu hizmetine girenlerin mal bildiriminde bulunma yükümlülüğü desteğini Anayasanın 71. hususundan almaktadır. Unsur kararında; kamu hizmetine girenlerin mal bildiriminde bulunmaları ve bu bildirimlerin tekrarlanma müddetlerinin kanunla düzenleneceği, yasama ve yürütme organlarında vazife alanların bundan istisna edilemeyeceği belirtilmiştir.
3628 Sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Uğraş Kanunu ile Kanunda sayılanların mal bildiriminde bulunmaları, bildirimlerin yenilenmesi, mal edinmelerinin kontrolüyle, haksız mal edinme yahut gerçeğe karşıt bildirimde bulunma halinde uygulanacak cezai yaptırımlar düzenlenmiştir. Kanunun uygulanmasını göstermek emeliyle da “Mal Bildiriminde Bulunulması Hakkında Yönetmelik” yürürlüğe konulmuştur.
Kontratlı işçi 657 sayılı Kanun yahut Kontratlı İşçi Çalıştırılmasına Ait Asıllar kapsamında değil direkt 3628 sayılı Kanunun 2/d hususunda yer alan, “Genel ve katma bütçeli daireler, vilayet özel yönetimleri, belediyeler ve bunlara bağlı kuruluş yahut alt kuruluşlarda, kamu iktisadi teşebbüsleri (İktisadi devlet teşekkülleri ve kamu iktisadi kuruluşları) ile bunlara bağlı kuruluş, bağlı iştirak ve işletmelerde, özel kanunlarla yahut Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle kurulan ve kamu hizmeti gören kurum ve kuruluşlar ile bunların alt kuruluşlarında yahut komitelerinde aylık, fiyat ve ödenek almak suretiyle kamu hizmeti gören memurları, personel niteliği taşımayan öteki kamu vazifelileri ile idare ve kontrol heyeti üyeleri,” kararı kapsamında mal bildiriminde bulunmak zorundadır. Kanunun 6. unsuruna nazaran mal bildiriminin vazifeye giriş için gerekli dokümanlarla birlikte verilmesi gerekmektedir.
Mal bildiriminin konusu Kanunun 5. hususunda düzenlenmiş olup, buna nazaran kontratlı işçi; kendisine, eşine ve velayeti altındaki çocuklarına ilişkin bulunan taşınmaz malları ile görevliye yapılan aylık net ödemenin beş katından fazla fiyatındaki her biri için farklı olmak üzere, para, pay senetleri ve tahviller ile altın, mücevher ve başka taşınır malları, hakları, alacakları ve gelirleriyle bunların kaynakları, borçları ve sebeplerini mal bildirimi formunda bildirmek zorundadır. Mal Bildirim Formunun art yüzündeki 7. Kısımda borç ve alacak bilgileri yer almaktadır.
Sonuç olarak tahsil kredisinin öğrenci ile Devlet ortasında bir borç alacak alakası olması, öğrencinin aldığı krediyi Kanunla belirlenmiş mühlet ve kaidelerde geri ödemekle yükümlü olması karşısında muaccel hale gelip gelmediğine bakılmaksızın toplam borç fiyatının kontratlı çalışanın net aylık fiyatının beş katını aşması halinde bu borcun mal bildirimi formunda belirtilmesinin gerekli olduğunu değerlendirmekteyiz. Bir örnek verecek olursak; Ocak 2021 tarihi itibariyle bir kontratlı mühendis net 6500 TL civarında fiyat almaktadır. Bu kişinin 2015 ila 2020 yılları araısnda tahsil kredisindne ötürü borcu 40 bin lira civarındadır. 40 bin TL’lik borç, alınan net fiyatın 5 katından fazla olduğu için beyan edilmesi gerekmektedir.
Tahsil kredisi borç meblağının net aylık fiyatın beş katını geçmesi halinde beyanı mecburî olduğundan net aylık fiyatının bilinmesi gerekmektedir. Net aylık fiyatınızı ise maaş hesaplama robotomuzu kullanarak öğrenebilirsiniz. Tıklayınız.
Memurlar
