– Amerika Birleşik Devletlerinde (ABD) yapılan bilimsel araştırma, global ölümcül salgın yeni tip koronavirüse (Kovid-19) bağlı hastaneye yatışların en kıymetli sebebinin obezite olduğunu ortaya koydu.
Tufts Üniversitesi araştırıcıları tarafından Kasım 2020’ye kadar ABD’de Kovid-19 nedeniyle hastaneye yatan 900 binin üzerinde hastanın verisini kıymetlendiren bir çalışma yapıldı.
Çalışmanın sonuçlarını AA muhabirine pahalandıran Hacettepe Üniversitesi (HÜ) Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Öğretim Üyesi ve 2021 Amerikan Endokrin Kongresi Lideri Prof. Dr. Okan Bülent Yıldız, çalışma ile çok değerli datalar elde edildiğini söyledi.
Bilhassa Kovid-19’un seyri ve obezite bağlantısına yönelik çarpıcı sonuçlara ulaşıldığını lisana getiren Yıldız, “Çalışma, hastane yatışlarının yüzde 30’unda obezite, yüzde 26’sında hipertansiyon, yüzde 21’inde diyabet ve yüzde 12’sinde kalp yetmezliği bulunduğunu gösterdi.” dedi.
Prof. Dr. Yıldız, şu bilgileri verdi:
“Toplamda her 3 hastadan 2’sinde bu önlenebilir nedenlere bağlı hastane yatışı olduğunu saptayan çalışmanın sonuçları, Journal of the American Heart Association mecmuasında 25 Şubat’ta yayımlandı. Kovid-19 salgını devrinde obezite başta olmak üzere kronik hastalıkların tedavi ve izlemlerinde aksaklıklar yaşandı. Bu çalışma sonuçlarına nazaran obezite, hipertansiyon ve kalp yetmezliğinde yüzde 10’luk bir azalma sağlandığında dahi hastaneye yatış gerektiren ağır Kovid-19 hadiselerinde yüzde 11’lik azalma sağlamak mümkün.”
– “Yardımcı teneffüs aygıtı muhtaçlığını yüzde 30-80 artırıyor”
Kendi çalışmalarının da obezitenin Kovid-19’un klinik seyri açısından çok kıymetli olduğunu gösterdiğine işaret eden Yıldız, “Frontiers in Endocrinology Mecmuası’nda Şubat 2021’de yayımladığımız ve dünyanın değişik bölgelerinde yapılmış 19 klinik çalışmayı birlikte değerlendirdiğimiz meta-analiz, obezitenin Kovid-19 hastaneye yatış, ağır bakım yatışı ve yardımcı teneffüs aygıtı muhtaçlığını yüzde 30-80 ortasında artırdığını gösteriyor.” diye konuştu.
Yıldız, bedende yağ artışı ve obezitenin, Kovid-19 hastalığını ağırlaştırmasında akciğer, kalp, metabolizma, bağışıklık ve pıhtılaşma sistemleri üzerindeki olumsuz tesirlerin rol oynadığını vurguladı.
– “Damar yolu ile ilgili zahmetler olabiliyor”
İleri evre obezite durumunda hastalığın idaresinde de zahmetler yaşandığına dikkati çeken Yıldız, şunları kaydetti:
“Ağır obezitede hastalarımızın transferi ya da damar yolu ile ilgili zahmetler olabiliyor. Birçok hastanede bariyatrik yatak imkanları kısıtlı. Görüntülemede zorluklar olabiliyor. Teşhis ve izlemde tomografi değerli lakin morbid obezitesi olan bir hastanın hastanedeki aygıta sığmadığı durumlar var. Hastalarda yardımcı teneffüs muhtaçlığı geliştiğinde havayolu idaresi ve ağır bakımda konum verme zahmetleri olabiliyor.”
Yıldız, obezitenin Kovid-19 üzerindeki tesiri kadar salgınla ilgili ömür önlemlerinin, izolasyon ve toplumsal hareketlilik kısıtlamalarının da kilo idaresi üzerinde olumsuz tesiri olduğunu belirterek, “Bu önlemlerle birlikte tasa ve gerilim artarak sıhhatsiz hayatı tetikliyor. Hareket azalıyor, yeme içme davranışları bozuluyor, sosyoekonomik zahmetler ve psikososyal durum bozuklukları ortaya çıkıyor. Tüm bunların güç metabolizmasına yansıması kilo artışına meyil olarak karşımıza çıkıyor.” değerlendirmesinde bulundu.
– “Yüksek gerilimde beden fazladan yağ tutuyor”
Salgın periyodunda kilo fazlalığı ve obeziteye karşı alınması gereken kolay tedbirler olduğunu anlatan Yıldız, şöyle devam etti:
“Ben bunları ‘BUSE’ sözünün 4 harfi ile tanımlıyorum. ‘B’ harfi beslenme. Bunun için kesinlikle sağlıklı, istikrarlı ve kâfi beslenmek gerekli. ‘U’ harfi uykuyu temsil ediyor. Gece 6-8 saat kesintisiz gece uykusuna dikkat edilmeli. Daha azı da daha fazlası da sıhhat riski taşıyor. ‘S’ harfi gerilimi temsil ediyor. Gerilimi denetim altına almadan beden tartısını denetim altına alabilmek mümkün değil. Yüksek gerilim durumunda beden, bilhassa iç organlar ve karın etrafında fazladan yağ tutuyor ve sıhhat riskimiz artıyor. Son harf ‘E’ ise antrenman. Hareket etmeden kalıcı kilo denetimi sağlanamıyor. Bu nedenle salgın periyodunda de fizikî ara kurallarına uyarak kâfi seviyede antrenman yapılmalı. BUSE formülü ile hem kilo denetimini sağlamak hem de bağışıklık sistemini güçlü tutmak mümkün.”
Memurlar
