Ayşegül Engür Dahi
1- AŞILAR İNANÇLIDIR
Yeni tip corona virüse (Covid-19) karşı geliştirilen aşılar, şimdiye kadar tarih boyunca geliştirilen öbür tüm aşılardan daha yüksek bir teknolojiye ve bilgi birikimine dayanıyor ve hepsi içinde en inançlı olanları. Ayrıyeten klinik deneyler, çeşitli yaş ve etnik kümeleri içeren 10 binlerce kişi üzerinde yapılıyor ve sonuçlar aşıların yalnızca hafif yan tesirlere sahip olduğunu gösteriyor. Uzmanlar yüzde 90-95 ortasındaki aktiflik oranları bildiren Pfizer/BioNtech, Moderna ve Sinovac aşısının, daha evvel çeşitli hastalıklar için geliştirilen aşılardan çok yüksek olduğunu söz ediyor. Bu durum, aşılanan her 10 şahıstan en az 9’unun hastalanmayacağı manasına geliyor.
2- AŞI YAPTIRMAYI TERCİH ETMEK, HAYATI YA DA MEVTİ SEÇMEK DEMEK
Covid-19’un da dahil olduğu aşıyla önlenebilen tüm hastalıklar riskl taşıyor. “0ur World in Data”nın bilgilerine nazaran 1990 ile 2017 yılları ortasında tüm dünyada aşıyla önlenebilir hastalıklar nedeniyle yaklaşık 1,5 kişi hayatını kaybetti. Bu hastalıklar ortasında tüberküloz, kızamık, hepatit B, hemofilus influenza tip B, tetanoz, meningokok menenjit, sarı humma ve difteri yer alıyor.
3- SEVDİKLERİNİZİ KORUMAK İÇİN YAPABİLECEĞİNİZ EN ÂLÂ ŞEY
Sizi bir yahut iki hafta hasta eden Covid-19, ebeveynleriniz, çocuklarınız, iş arkadaşlarınız ve yakın dostlarınız için ölümcül olabilir. Aşı olduğunuzda kendinizi ve ailenizi de korursunuz. Covid-19 şu anda aşıyla önlenebilen bir hastalık ve çok geç olmadan aşı yaptırmak, sevdiklerinizi korumak çok güçlü bir neden.
Dünyada her yıl milyonlarca yetişkin aşı ile önlenebilir hastalıklar nedeniyle hayatını kaybediyor ya da işe gidemiyor. Bu da onların çocukları ve / yahut yaşlanan ebeveynler de dahil olmak üzere kendilerine bağımlı olanlara bakamamalarına neden oluyor. Covid-19 için de tıpkı durum geçerli, sorumluluğunuzda olan bireylerin geleceğini garanti altına almak için şu anda en iyi prosedür aşı olmak.
4- ÇOCUKLARIMIZIN GELECEĞİ İÇİN
Ueni tip corona virüs pandemisi nedeniyle dünyanın her yanında çocukların eğitimi aksadı, öğrencilerin ortasındaki fırsat eşitsizlikleri ksalgını sürecinde daha da görünür oldu. Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres corona virüs sebebiyle yaklaşık 1 milyar öğrencinin okula devam edemediğini belirterek, “modern tarihte eğitime vurulan en büyük darbe” olduğunu söyledi.
Öte yandan, bu durum Türkiye’nin ve dünyanın geleceğinden bir neredeyse bir yılı çaldı. Bu nedenle eğitimdeki kayıpların toparlanması ve çocuklara güvenliği bir gelecek bırakmak için aşı yaptırmak çok kritik bir kıymete sahip.
5- AŞIYLA ÖNLENEBİLİR HASTALIKLAR HEM BİREYLER HEM DE TOPLUM İÇİN EPEY MALİYETLİ
Yeni tip cororan virüs pandemisi nedeniyle başta turizm, yeme-içme, havayolu ve seyahat dallarında olmak üzere büyük ekonomik kayıplar yaşandı ve dünya genelinde milyonlarca kişi işini işini kaybetti. Birleşmiş Milletler’in ( BM) yayımladığıbir raporda, 2020 ve 2021 yıllarında yeni tip corona virüs pandemisi nedeniyle tüm dünyada yaklaşık 8,5 trilyon dolar üretim kaybı yaşanacağı evvelki dört yılın neredeyse tüm üretim kazanımlarının ortadan kalkacağı kaydedildi. Dünyadaki ekonomik toparlanın sağlanmasının şu an için tek yolu ise Covid-19’a karşı geliştirilen aşılarla dünyadaki sürü bağışıklığının sağlanabilmesi.
6-İNSANLIK TARİHİNİN EN KIYMETLİ BULUŞU
İnsanlık binlerce yıl boyunca salgın hastalıklar nedeNilye değerli kayıplar yaşadı. Aşıların blunması ile refah düzeyi yükseldi ve bilimde kıymetli bir yol aldı. Şimdi aşının olmadığı periyotlarda, 1346-1352’de Avrupa nüfusunun dörtte biri veba salgını nediyle öldü. 1618 yılında 20 milyon olan Meksika’daki İnka nüfusu çiçek hastalığı nedeni ile 1,6 milyona düştü. Hawai’de ise nüfus tifo yüzünden 1779’da 500 binden 84 bine düştü.
1918 ile 1920 ortasında yaşanan global İspanyol salgını ise iki yıl içinde o sırada 2 milyardan az olan dünya nüfusunun üçte birini hasta etmiş ve 20 ile 50 milyon kişinin vefatına yol açtı. En düşük varsayımlar bile hakikat olsa, İspanyol gribi birebir periyotta devam eden Birinci Dünya Savaşı’ndan daha çok daha fazla can aldı.
Corona virüs pandemisi nedeniyle ise şimdiye kadar 80 milyonu aşkın kişi enfekte oldu ve 1,76 milyonu aşkın kişi hayatını kaybetti. Hadise ve meyyit sayısı her geçen dakika devam ederken, salgının durdurulmasındaki en faal yol kitlesel aşılama.
7 -AŞI SAYESİNDE COVİD-19’A KARŞI UZUN BİR MÜHLET KORUNURSUNUZ
Yeni tip corona virüse karşı geliştirilen aşıların şu anda en berbat ihtimalle 6-12 ay boyunca Covid-19’a karşı muhafaza sağlayacağı öngörülüyor. Bu muhafaza mühleti ise dünyada gelecek milyonlarca vefatın engellemesi, sıhhat hizmetlerinin rahatlaması ve hastalığa harcanan ekonomik kaynağın korunması için kâfi bir müddet. BioNTech’in CEO’su Uğur Şahin, üç hafta ortayla iki enjeksiyonla uygulanan aşıyı alanların en az bir yıl corona virüse karşı bağışıklık kazanacağını umduğunu açıkladı. “Şu ana kadar yalnızca corona virüse karşı kazanılan bağıklığın müddetine ait dolaylı ipuçlarımız var. Covid-19 hastaları üzerinde yapılan araştırmalar, güçlü bir T hücresi bağışıklık yansısına sahip olanların altı ay sonra hala bu güce sahip olduğunu göstermiştir. Yani, en az bir yıl inançta olabileceğimizi düşünüyorum. Fakat Covid-19 aşılarının her yıl ‘yenilenmesi gerekebileceğini göz gerisi edemeyeyiz” sözlerini kullanan Şahin’in açıklamaları, insanların muhakkak aralıklarla tekrarlayan bir süreçte aşı olacağını düşündürüyor.
8- GENÇ VE SAĞLIKLI BEŞERLER DA CORONA VİRÜS NEDENİYLE AĞIR HASTALANABİLİR YAHUT ÖMRÜNÜ YİTİREBİLİR
Yeni tip corona virüs pandemisi yaşlılar ve kronik hastalar için daha büyük bir risk oluşturuyor lakin genç ve sağlıklı insanların da Covid-19 nedeniyle hayatını kaybettiği hadiselerin örnekleri hem Türkiye’de hem de başka ülkelerde mevcut. Ayrıyeten, gençler hastalığı hafif semptomlarla geçirseler ya da asemptomatik olasalar bile corona virüsü etrafındaki insanlara yayarak savunmasız durumdaki beşerler için büyük bir tehlike oluşturuyorlar. Bununla birilikte, uzun Covid olarak bilinen ve hastalık semptomlarının en az 6 hafta sürdüğü durum gençleri daha fazla etkiliyor. Uzun Covid ise, geçmeyen yorgunluk, beyin sisi, kalp ritmi bozukluğu ve hatta felce varan sorunlara yol aşarak hayat kalitesini ve ömrünü tehdit ediyor. Bu nedenle gençlerin de yaşlılar kadar aşı olması toplumdaki sürü bağışıklığının sağlanması için hayli kıymetli.
9- NE KADAR ÇOK İNSAN AŞI YAPTIRIRSA MUVAFFAKİYET O KADAR BÜYÜK OLUR
Bilim insanları daha evvel birçok kere yaptığı çalışmayla, bir toplumdaki ne kadar fazla insan aşı olursa, salgının da birebir süratle bitebileceğini ortaya koydu. Araştırmacılar, hastalığa karşı sürü bağışıklığı geliştirmek için nüfusun yüzde 60-70’inin aşılanması gerektiğini belirtiyor. Bu da Türkiye’de en az 50 milyon insanın, dünyada ise 4 buçuk milyar kişinin aşılanması demek.
10- “DOĞAL” ENFEKSİYON, DAHA UYGUN BAĞIŞIKLIK SAĞLAMAK YERİNE ÖLDÜREBİLİR
Sağlıklı yiyecekler yemek, antrenman yapmak ve rutin sıhhat denetimleri yaptırmak üzere aşılar da insanları sağlıklı tutmada hayati bir rol oynar. Aşılar, mevcut en uygun ve en inançlı önleyici bakım tedbirlerinden biridir. Bilim insanları, yeni tip corona virüse yakalanmanın ikinci bir enfeksiyona karşı ne seviyede bir muhafaza sağladığını şu an için bilmiyor, lakin aşıların onu yaptıran her 9 bireyden 10 kişiyi koruyacağı net bir durum. Öte yandan, Covid-19’u talihe bırakmak hem geçiren kişi hem de etrafındaki beşerler için ölümcül olabilir.
Memurlar
