NASA’nın yürüttüğü yeni araştırma, Ay’ın yörüngesindeki bir “yalpalamanın” 2030’larda Dünya’da yıkıcı sellere yol açacağını ortaya koydu.
“Rahatsız edici seller” diye isimlendirilen bu çeşit tabiat olayları, halihazırda kıyı bölgelerinde görülen gelgitin, ortalama yüksekliğin yarım metre üzerine çıkmasıyla meydana geliyor.
Bu seller, sokakları ve meskenleri sular altında bırakarak günlük hayatı etkiliyor.
21 Haziran’da Nature Climate Change isimli hakemli bilimsel mecmuada yayımlanan araştırma, bu sellerin 2030’ların ortalarında daha sık ve sistemsiz hale geleceğini gösterdi.
Araştırmaya nazaran, ABD kıyı şeridinin büyük kısmında meydana gelen yüksek gelgitlerde, en az 10 yıl boyunca üç ila dört kat artış görülecek.
Ayrıyeten, bu taşkınların yıl içinde eşit bir biçimde meydana gelmeyeceği ve yalnızca birkaç aya ağırlaşacağı anlaşıldı. NASA yöneticisi Bill Nelson, “Deniz düzeyine yakın alçak alanlar, artan sel nedeniyle giderek daha fazla risk altında kalıyor lakin durum daha da kötüleşecek” diye konuştu.
AY DÜNYA’DAKİ SELLERİ ETKİLEYECEK
Ay’ın kütleçekim kuvveti, yükselen deniz düzeyleri ve iklim değişikliğinin birleşimi, hem ABD’deki hem de dünyadaki kıyı taşkınlarını şiddetlendirmeye devam edecek.
Araştırmanın başyazarı ve Hawaii Üniversitesi’nde yardımcı doçent Phil Thompson, Ay’ın Dünya’daki selleri nasıl etkilediğini de açıkladı.
Thompson’ın aktardığına nazaran Ay yörüngesinde 18,6 yıl süren ritmik bir döngü mevcut. Bu döngülerde Ay, Dünya’ya nazaran pozisyonu yavaşça değişecek formda yalpalıyor.
Bilim insanı, bu yalpalamaların aslında daima yaşandığını ancak Dünya’nın iklim değişikliği nedeniyle ısınmasının ve deniz düzeylerinin yükselmesinin bu olayı giderek daha da tehlikeli hale getirdiğini aktarıyor.
Bu 18,6 yıllık sürecin yarısında Dünya’da yüksek düzeyli gelgitler olağandan daha az görülüyor. Düşük düzeyli gelgitlerin sıklığı ise artıyor. Lakin öteki yarısında bu tesir bilakis çevriliyor ve yüksek düzeyli gelgitler artıyor.
Şu anda döngünün gelgit seviyelerinn yükseldiği kısmı yaşanıyor. Gelgitlerin şiddetleneceği bir sonraki kısım ise 2030’ların ortalarında başlayacak.
Thompson ve grubuna nazaran bu yüksek düzeyli gelgitler, 2030’larda deniz düzeylerinin global çapta yükselmesi nedeniyle yıkıcı bir hale gelecek.
Thompson, “Zaman içinde biriken bir tesir de göreceğiz” diyor ve ekliyor:
Ayda 10-15 sefer sel basan bir otopark, sular altında çalışmaya devam edemez. Beşerler işe gidemedikleri için işlerini kaybeder. Lağım çukurları sızar ve bir halk sıhhati sorunu haline gelir.
Milliyet
