Bakanlıkça “Tarihten Günümüze Türk-Afgan Kardeşliği” başlığıyla hazırlanan ve toplumsal medya hesabından yayımlanan grafikte iki ülke ortasındaki yakın münasebetler kronolojik olarak aktarıldı.
Grafikte, “Türk ve Afgan halkları tarih boyunca ortak tarih, lisan, kültür ve inanca sahip iki kardeş millet olarak daima dayanışma içinde olmuştur.” tabiri kullanıldı.
Afganistan’ın birinci devlet hastanesinin Kral Habibullah Han devrinde Afganistan’a davet edilen Türk danışmanlar tarafından 1913’te kurulduğu belirtilen grafikte, tarihte yaşanan şu değerli dönüm noktalarına yer verildi:
1919
“Türkiye ve Afganistan eş vakitli olarak istiklal çabası vermiş ve bu süreç her iki ülkeyi birbirine daha da yakınlaştırmıştır. Çanakkale’de ‘Mehmet Afganistan’ isminde şehitlik anıtı bulunmaktadır.
1919’da bağımsızlığını kazanan Afganistan, çağdaşlaşma için pek çok alanda Türkiye’yi örnek almış, askeri alanda, eğitim ve kültür alanında tekrar Türk uzmanlardan yararlanmıştır.”
1921
“Gazi Mustafa Kemal Atatürk, Türk Kurtuluş Savaşı devam ederken Afganistan Hükümdarı Emanullah Han’dan gelen askeri eğitim yardımı talebini geri çevirmemiş, 2. Dünya Savaşı’na kadar tabip, subay ve öğretmenlerden oluşan takviye verilmiştir.
Türk Kurtuluş Savaşı sırasında Afganistan, Türk milletine siyasi, diplomatik ve ekonomik pek çok yardımda bulunmuştur. 1 Mart 1921’de iki ülke ortasında dostluk ve ittifak muahedesi imzalanmış, Afganistan TBMM’yi tanıyan ikinci ülke olmuştur. Tıpkı vakitte Afganistan, Ankara’ya diplomatik temsilci gönderen birinci ülke olmuştur.
1 Mart 1921 tarihli mutabakat metninde, iki ülke ortasındaki dostluğun ve kardeşliğin de göstergesi olarak ‘Bu iki ülkenin bahtı ve saadeti birbirinindir. Şayet bir ülkeye düşman atılım ediyorsa bu öbür ülkenin de aleyhine bir ataktır.’ yer almıştır.
Türkiye, Medine kahramanı Fahrettin Türkkan Paşa’yı birinci Türk elçisi olarak Kabil’e atamıştır. 10 Temmuz 1921’de Afganistan’ın Ankara Büyükelçiliğinin açılışını yapan Atatürk, Afgan bayrağını direğe kendi elleriyle çekmiştir.”
1928
“Afganistan Hükümdarı Emanullah Han ve eşi Kraliçe Süreyya, 1928 yılında Türkiye’yi ziyaret etmiş ve bu ziyaret tıpkı vakitte yabancı bir devlet liderinin Türkiye’ye yaptığı birinci ziyaret olarak tarihe geçmiştir.”
Ayrıyeten, grafikte Kral Emanullah Han’ın 9 Kasım 1921’deki “Türklerin zaferini tebrik ediyoruz, Türklerle Afganlılar kardeştir.” sözleri yer aldı.
Milliyet
