VELİAHD DAİRESİ’NDEN FOTOĞRAF MÜZESİ’NE
Uzun süren onarım çalışmalarının akabinde açılan Ulusal Saraylar Fotoğraf Müzesi, Sultan Abdülmecid tarafından 1856 yılında ‘Veliahd Dairesi’ olarak inşa ettirildi. Birinci kısmının onarımının akabinde 22 Mart 2014’te Fotoğraf Müzesi olarak hizmet vermeye başlayan yapının 2017’de daha büyük olan ikinci kısmının onarımına başlandı. 4 yıl süren çalışmaların akabinde kapılarını yine sanatseverlere açan Fotoğraf Müzesi, özgün onarım, ihtimamlı teşhir ve tefrişiyle alanında eşsiz bir nitelik kazandı.
OSMANLI FOTOĞRAF SANATININ TEK TEMSİLCİSİ
Fotoğraf Müzesi’nin 16’ncı ila 20’nci yüzyılı kapsayan koleksiyonu; padişah portreleri, tarihi bahisli kompozisyonlar, oryantalist eserler, tabiat ve kent görünümleri ile natürmortlar üzere pek çok mevzuyu içeriyor. Koleksiyon, Konstantin Kapıdağlı, Rupen Manas, Stanislaw Chlebowski, Fausto Zonaro, Ivan Konstantinoviç Ayvazovski, Pierre Desire Guillemet, Eugene Fromentin, Stefano Ussi, Felix-Auguste Clement, Şeker Ahmed Paşa, Osman Hamdi Beyefendi, Şevket Dağ ve Abdülmecid Efendi üzere ressamların yapıtlarını barındırıyor. Müze Osmanlı saray fotoğrafının temsilcisi olması bakımından da başka bir ehemmiyet taşıyor. Çağdaş sergileme kriterlerine nazaran düzenlenen Ulusal Saraylar Yönetimi Başkanlığı Fotoğraf Müzesi, 11 bin metrekarelik kapalı alanda düzenlenen 34 salon ve 553 yapıtla kültür-sanat hayatımızın yeni merkezi olmaya aday. Topkapı Sarayı depolarında koruma edilen tabloların Ulusal Saraylar envanterine dahil edilmesiyle daha da zenginleşen müzede nakledilen tabloların onarımına yönelik atölye kuruldu. Çalışmalar kapsamında Tablo Onarım Atölyesi 199, Altın Varak Atölyesi 104, Cilt ve Kağıt Onarım Atölyesi 34 yapıtı kültür hayatımıza kazandırdı.
EN BÜYÜK ORYANTALİST TABLO
Müze, Türkiye’nin en büyük oryantalist tablosuna da konut sahipliği yapıyor.
Fransız ressam Felix-Auguste Clement’in ‘Çölde Av’ ismiyle tanınan tablosu, müze ortamında birinci kez ziyaretçiyle buluşuyor. 1865 yılında yapılan 35 metrekarelik eser, 2019 yılında Said Halim Paşa Yalısı’ndan başarılı bir operasyonla alınarak Fotoğraf Müzesi’ne nakledildi. Tablo, Osmanlı ile Mısır ortasındaki toplumsal ve kültürel münasebetlere dair ipuçları barındırıyor.
KOLEKSİYON AÇISINDAN TÜRKİYE’DE BİR BİRİNCİ
Mili Saraylar Yönetimi Lideri Dr. Yasin Yıldız, müzenin koleksiyonu ve işlevi açısından Türkiye’de bir birinci olduğunu belirterek “Koleksiyonu açısından, Türkiye’de bir birinci. Zira, 19’uncu yüzyılda Osmanlı Sarayı için Türkiye’nin birinci tablo koleksiyonu, Dolmabahçe Sarayı’nda oluşturuluyor. Bu koleksiyon Ulusal Sarayların, Topkapı Sarayı ve Yıldız Sarayı’nı da bünyesine katmasından sonra bir ortaya gelmiş durumda. Bu vesileyle burada 533 yapıtlık müze ortaya çıkmış oldu. Olağan, tablolarımızın değerli bir kısmı daha evvelden Topkapı Sarayı’nın depolarında yer alıyordu. Onları da müstakil bir fotoğraf müzesi çerçevesinde bir ortaya getirmek epeyce değerli. Veliaht dairesi uzun yıllar Türk ziyaretçiden, yabancı ziyaretçiden uzak kalmış bir yapıydı. 1937 yılında, Fotoğraf Heykel Müzesi’ne tahsis edilmişti. Lakin, bilhassa son yıllarda kapalı kaldı. Yapı 2012 yılında Ulusal Saraylara devredildi. Uzun bir onarım süreci geçirdik. Epey önemli onarım muhtaçlıkları olan bir binaydı. Ve 2019 yılında, onarım tamamlandıktan sonra binamız hazır hale geldi. Lakin, müze konseptinin oluşması için bilim insanları ve uzmanlardan oluşan bir komite 15 ay çalıştı. Bu 15 ayda, müze konsepti ortaya çıktı. Bu çalışmalar kapsamında bu 533 yapıtın, 233 tanesi 104 tane altın varaklı çerçeve çok başarılı bir onarımdan geçirildi” diye konuştu. Müzenin, Türkiye’nin en büyük oryantalist tablosuna mesken sahipliğini de yaptığını hatırlatan Dr. Yıldız, kelamlarına şu halde devam etti:
Çabucak önünde durmuş olduğumuz ‘Çölde Av’ isimli, Türkiye’nin en büyük oryantalist tablosu da Sait Halim Paşa Yalısı’ndan buraya yaklaşık 4 ay süren başarılı bir çalışmayla getirildi. Ve konservasyonu yapılmak suretiyle tekrardan buradaki yerine nakledilebildi. Bu epeyce önemli bir çalışma. Hakikaten şu an akademisyenlerin üzerine bir ekip akademik çalışmalar yaptığı bir çalışma bütünü oldu. Bu tarafıyla de müzemize başka bir kıymet kattığını düşünüyoruz.”
PAZARTESİ DIŞINDA HER GÜN AÇIK
Fotoğraf sanatının değişen süreçlerine seçkin eserler üzerinden tanıklık etme imkanı sunan Fotoğraf Müzesi, pazartesi hariç her gün 10.00-16.00 saatleri ortasında ziyaret edilebilecek.
Memurlar
