Mersin’de son aylarda yüksek orantıda artan ve vatandaşların şikayetlerine neden olan su fiyatlarında indirime gidildi. MESKİ Umumî Şurasında, idarenin kademeli tarifelerde aldığı indirim kararı, Cumhur İttifakının itirazları ve uzun tartışmalar sonucunda, yeni formuyla kabul edildi. Atıksu bedeli de yüzde 50’den yüzde 45’e çekilirken, bakım bedeli külliyen kaldırıldı.
Mersin Büyükşehir Belediyesi Mersin Su ve Kanalizasyon Yönetimi (MESKİ) Umumî Müdüriyeti Olağan Umum Heyet Içtiması, Büyükşehir belediye lideri Vahap Seçer başkanlığında yapıldı. Kongre ve stant Sarayında gerçekleştirilen içtimada 8 husus görüşüldü. Içtimaya, kademeli su tarifelerinde yapılması planlanan indirim ile iştirak üleşi damga vurdu.
“Pandemi sürecinde meskenlerde su tüketimi yüzde 15 arttı”
MESKİ Umum Heyetinde, Idare Konseyi tarafından 2020 Yılı Su Fiyat Tarifesinde belirlenen kademe aralıklarında, su bedellerini indirecek düzenleme ile atıksu bedelinde yapılması planlanan indirim ve bakım bedelinin kaldırılması teklifi, umumî heyet üyelerinin görüşüne sunuldu.
Teklifle ilgili açıklama yapan Lider Seçer, pandemi nedeniyle vatandaşların konutta kalma vadelerinin uzamasının su tüketimini de arttırdığına dikkat çekerek, 3 aylık bu süreçte meskenlerde ortalama olarak yüzde 15 civarında su tüketimi artışı olduğuna işaret etti. Seçer, “Bu artış, birtakım meskenlerde yüzde 3-5’tir. Lakin kimilerinde su tüketiminde yüzde 40-50’ye varan artışlar oldu. Bu bizim tahakkuklarımızda da görülüyor. Tahakkuklarımızda yaklaşık olarak yüzde 28’lik artış laf konusu oldu. Tahakkuk yapıldı fakat parlamentonun çıkarttığı bir seri tedbir içerisinde taraf alan su bedellerinin ödenmesinin 3 ay ertelenmesi konusu bizim meclisimize de geldi ve biz mart-nisan-mayıs faturaları için 3 ay ödemeleri rastgele bir fiyat farkına maruz bırakmadan erteleme kararı aldık. Münasebetiyle bi da bizim tahsilatlarımızı ezaya soktu. Ancak kamuoyunda ortaya çıkan yüksek faturalar çok kıymetli itirazlara, şikayetlere neden oldu. Haziran ayıyla pandemi kaynaklı su tüketimi bir ölçü azaldı lakin bu kere de mevsimsel artışlar oldu. Şikayetler hala devam ediyor” dedi.
“Yeni düzenlemeyle kurumumuzun aylık gelir kaybı 7 milyon lira”
Vatandaşların, mağdur olduklarını lisana getirerek bu hususta düzenleme istediklerini belirten Seçer, “Başkan olarak bu taleplere ve şikayetlere kayıtsız kalmam mümkün değildi. Yönetimle görüştüm, zira biz tarifeleri 2019 Kasım ayında karara bağladık. Yaptığımız çalışmalarda, gerçekleştireceğimiz düzenlemelerden kaynaklı gelir azalmasının noktasına koyabileceğimiz tasarruf, kaçak-kayıp orantısının azalması, farklı harcamaları kısmak üzere birtakım önlemler de aldık. Zira bu yaptığımız. Kalan mühlet içerisinde yaklaşık olarak 35-40 milyon lira bir gelir kaybına sebep olacak. Bütçemiz bu manada da sapma gösterecek. Onu alacağımız farklı usullerle dengelemeyi düşünüyoruz” diye konuştu.
“Uygulanabilir bir durum değil, zira bu bir mali konu”
Bu bahisle ilgili Cumhur İttifakı küme sözcüleri ile Plan ve Bütçe Komitesi üyeleriyle birlikte içtima yaptıklarını anlatan Seçer, içtimada kesin olmamakla birlikte bir ön mutabakat sağlandığını, ama daha sonra farklı bir kararın kendisine bildirildiğini kaydetti. Seçer, “Bu, benim için uygulanabilir bir durum değil, zira bu bir mali mevzu. Yeni yaptığımız düzenlemelerde birtakım hesaplamalar yaparak, mali istikrarımızı en az biçimde bozacak, bozduğu ölçü kadar noktasına koyabileceğimiz önlemleri de düşünerek biz bir çalışma yapmıştık. Bunu da Idare Konseyi kararı olarak sizlerin takdirine getirdik” sözlerini kullandı.
“Kümülatifte ortalama olarak yüzde 17’ye tekabül eden bir indirim laf konusu”
Daha sonra hazırladıkları yeni düzenlemeyi paylaşan Seçer, şunları söyledi:
“Daha evvel 0-10 metreküp 1. kademe tarifeyi 0-12 metreküpe, 11-20 metreküp olan 2. kademe tarifeyi 13-25 metreküpe çıkardık. Tekrar meskenlerde daha evvel 21-75 metreküp olan 3. Kademe tatbikini 26-75 metreküp aralığına çıkardık ve 4. kademe 76 metreküp ve üzerini olduğu üzere bıraktık. Mut ilçesi özelinde kademe aralığının 1. kademe 0-25 metreküp, 2. kademe 26-75 metreküp, 3. kademe 76 metreküp ve üzeri formunda değiştirdik.”
Gayri taraftan yüzde 50 orantısında alınan atıksu vergisini yüzde 45’e çektiklerini söz eden Seçer, “Yine su satış tarifesi üzerinden 1 metreküp su bedeli kadar bakım fiyatı alınıyordu, sabit bir fiyat. Bizim bunu yapma nedenimiz ekstra bir gelir getirmesi gayesini gütmedik. Arıza ve bakım durumlarında vatandaşların bürokratik vade kayıplarını ortadan kaldırmak için yaptık. Biz bu bedeli seyyanen toplayalım ve rastgele bir arızası olan vatandaş bize müracaat ettiğinde direk müdahale edelim diye yaptık. Lakin sizler de kalkmasını istediniz, vatandaşlar da bu tarafta görüşlerini lisana getirdi; biz de bunun kalkması cephesinde bir düzenleme yaptık. bu düzenlemelerle birlikte daha evvel 10 metreküp su kullanan bir abonemiz bize yeni cari fiyatla 66,71 lira fatura bedeli ödüyordu. Şu anki düzenlemeyle bu rakam 59,20 liraya düştü. Yani yüzde 12’lik düşüş. 12 metreküp su kullanan ve 89,70 lira fatura ödeyen vatandaşım 71,04 lira ödeyecek. Burada da yüzde 19,23 indirim laf konusu. 15 metreküp su kullanan bir vatandaşım daha evvel 111,67 lira fatura öderken, artık 97,16 lira ödeyecek. 25 metreküp su kullanan vatandaşım 222,91 lira bedel öderken, bu indirimlerden sonra 184,23 lira ödeyecek. 30 metreküp su kullanan 289,20 lira bedel öderken, artık 248,36 lira ödeyecek. Burada da yaklaşık yüzde 16,44 indirim var. Kümülatifte ortalama olarak yüzde 17’ye tekabül eden bir indirim kelam konusu” dedi.
Cumhur İttifakı daha fazla indirim istedi
Seçer’in konuşmasının akabinde kelam alan MHP’li Meclis Üyesi Mehmet Topkara ise 9 ay sonra mevzunun gündeme getirilmesi münasebetiyle teşekkür etti. Yaptıkları içtimada mutabık kaldıkları tek hususun bakım fiyatının alınmaması olduğunu belirten Topkara, Mut’ta yapılan düzenlemenin Bozyazı’da da yapılmasını istediklerini söyledi. Cumhur İttifakı olarak tarife bedellerinde yapılmasını istedikleri düzenlemeye ait de haber veren Topkara, “Verdiğimiz fikir yahut teklifler kabul görmüyor. Getirdiğiniz teklifte keşke bizim birtakım tekliflerimize de taraf verebilseydiniz. Birkaç rakam da bizim vatandaş lehine istediğimiz cihette olabilseydi. Kademeler konusunda Cumhur İttifakı olarak, birinci kademe 0-15 metreküp, 2. kademe 16-35 metreküp, 3. kademe 36-100 metreküp, 4. kademe 101 ve üzeri olsun diyoruz” formunda konuştu.
“Vatandaşa doğruyu söylemedik”
Atıksu konusunda ise vatandaşa doğruyu söylemediklerini vurgulayan Topkara, “Biz vatandaşa ‘suya artırım yapmadık’ diyoruz. Ham fiyat üzerinden gerçek, TEFE, TÜFE orantısında her ay artırım yapılıyor zati lakin bir abone 0-10 ton su kullanıyorsa 10 ton suda 1 ton su bakım bedeli alıyorsak, bu yüzde 10’a tekabül eder. Aldığımız bu karar yüzde 10 artırım demektir. Köylerden mahalleye dönüşen mekanlarda 2018 ve 2019 meclis kararlarında ve pratiklerinde atıksu bedeli yüzde 15’ken, 2020’de sizin başkanlığınızdaki bu mecliste biz bu tarifeleri 0,15’ten 0,50’ye getirdik. Yani yüzde 35’lik artış yaptık. Ham suya yüzde 35’lik artış demek, yüzde 17,5 artış demektir. Tekrar kanalizasyonu olan ya da olmayıp da mahalleye dönüşen alanlarda atıksu bedelimiz merkezler de dahil yüzde 45’ti, bunları yüzde 50’ye yükselttik. Buradan da bir orantı artırım olarak vatandaşımıza yansıdı. ‘Bu artırım nereden geldi, biz artırım yapmadık’ derken biz vatandaşa yanlışsız söylemiyoruz. Kademeleri değiştirerek, atıksu bedellerini değiştirerek, bakım fiyatı altında 1 ton su alarak biz bu artırımları vatandaşa zati yapmış olduk. Bizim teklifimiz, atıksu bedelleri de şebekesi olan yanlarda yüzde 40’a, şebekesi olmayan noktalarda yüzde 15’e düşürmeyi teklif ediyoruz” diye konuştu.
“Hiçbir belediye lideri fahiş fiyatla su satar mı?”
Tartışmaların akabinde tekrar konuşan Yönetici Seçer, kelam konusu tarifelerin meclis üyelerinin desteğiyle geçtiğini anımsattı. Bu değişikliği yapmanın idari bir karar olduğunu kaydeden Seçer, “Pandemi süreci yaşanmasaydı fiyatlarda bir düzenleme düşünmüyorduk. 2017’den 2019’a kadar su tarifelerinde bir değişiklik yapılmamış. Lakin, 2017 ile 2019 Kasım’ı arasında yüzde 54’lük bir girdi maliyetinde artış var. O günden bugüne kadar da artışlar devam ediyor. Pandemi sürecinin neden olduğu bir olumsuzluk olmasa MESKİ bu türlü bir karar almayacaktı. Mümkün olan en ucuz suyu içirmemiz lazım. Lakin benim yatırımları da yapmam gerekiyor. 13 ilçede yatırım var. Bunun kaynağını bulmam lazım. Ben isterim ki, hiç kademe olmasın fakat bu mümkün değil. ‘Ben bu türlü istiyorum’ diye popülist kararlar alamam. Bu kademeleri koymak, en makul halde yapmak durumundayız. Biz fiyatlarda çok astronomik bir değişiklik yapmadık. Yüzde 10’luk bir düzenlemeden sonra, yani eksiye giden bir düzenleme yaptık, bir indirime gittik. 1 Ocak itibariyle de yeni düzenlemeyle yüzde 10 değişikliğe gittik. Her 100 abonemizden 71’i 0-10 metreküp su kullanıyor. Pandemi sürecinde bu rakam yüzde 65’e düştü. 10 metreküp üzerinde su kullananların etkilendikleri artırım nispeti yüzde 9’dur. Kademeleri suda tasarruf emeliyle yapıyoruz. Bakım bedeli, bu bir artırım değildir. Bakım bedeli kaldırılacak artık. Hiçbir belediye yöneticisi fahiş fiyatla su satar mı? Ben niçin vatandaşımla karşı zıdda geleyim? Fakat ben bu kuruluşu da yürütmek zorundayım. Ben bunları nereden yapacağım? Bundan sonra kaçak kayıp konusunda hiç taviz vermeyeceğiz. Biz sizinle restleşme, ayar verme üzere bir niyetimiz asla yok. Yaptığımız hesaplarla geldim size. Bunu bir arada yaptık. Biz bunu birlikte yapıyoruz. Takdirlerinize sunuyorum. Bu bir idare konseyi kararı. Bu benim maliyetimi etkileyecek bir durum. Encümende tıpkı şeylerin tartışılmasını tutarlı bulmam. Yasalar açık. Benim bütçemi azaltacak. İdaremin bu gemiyi yıl sonuna kadar karaya oturmadan götürebilmesi için bu düzenlemenin dışına çıkması sıkıntıdır” tabirlerini kullandı.
Yeni düzenlemeyle indirim orantısı arttı
Seçer, uzun tartışmaların akabinde teklifin müzakere edilmesi için içtimaya ara verdi. Seçer, aranın akabinde yeni kararı şöyle açıkladı:
“Tarifelerde yapılan değişikliklerle ilgili Cumhur İttifakı ve sair meclis üyeleriyle yine görüştük ve ek bir düzenleme yaptık. Yeni yaptığımız düzenlemeyle 1. kademeyi 0-15 metreküpe, 2. kademeyi 16-30 metreküpe, 3. kademeyi 31-75 metreküpe çıkarıyoruz. 4. Kademeyi de 76 metreküp ve üzeri yapıyoruz. Bozyazı’ya da buna ek ediyoruz. Atıksu bedelini yüzde 45 olarak alıyoruz. Bakım fiyatını ortadan kaldırıyoruz” dedi.
Emeği geçenlere teşekkür eden Seçer, daha sonra yeni düzenlemeyi umumî heyet üyelerinin oylarına sundu. Teklif, oy birliğiyle kabul edildi.
Memurlar