Yenişafak Gazetesinden Ahmet Ünlü bugünkü yazısında, memurların yurt dışı eğitimine ait uygulanan mevzuatı ve eksiklikleri lisana getirdi.
Ünlü yazısında:
Memurlar eğitim için yurtdışına hangi kaidelerde gönderilmektedir?
Yetiştirilmek Maksadıyla Yurt Dışına Gönderilecek Devlet Memurları Hakkında Yönetmelik’in 6’ncı unsuruna nazaran yabancı devletlere gönderileceklerde şu kaideler aranmaktadır: 1- Kontenjanlarda belirtilen hususlara ait meslek kısımlarında yüksek tahsili bitirmiş ve bu meslekte Dışişleri Bakanlığı’nın bildirdiği milletlerarası kuruluşlara gidebilmek için adaylık dahil en az dört yıl, sairleri için adaylık dahil en az üç yıl çalışmış olmak, (Ancak kurumların yetiştirme programlarının mecburî kıldığı hallerde aday memurluğun tamamlanmış olması kaidesiyle bu mühletler kurumlarınca tespit edilebilir.)
2- Ünite amirinin olumlu görüşünü almış olmak.
3- Son üç yıl içinde kademe ilerlemesinin durdurulması cezasını almamış olmak.
4- Askerlikle ilgisi bulunmamak.
5- Kontenjanın kullanılacağı yılın son günü itibarıyla, Dışişleri Bakanlığı’nın bildirimi üzerine milletlerarası kurum ve kuruluşlara gönderilecekler ile tahsil yahut ihtisas yapacak devlet memurları için 40, öbürleri için 50 yaşını tamamlamamış olmak.
6- Daha evvel yurt içinde tıpkı bahiste yahut yurt dışında birebir seviyede eğitim yahut tahsil görmemiş olmak.
7- Lisansüstü tahsil için gönderileceklerin İngilizce, Fransızca yahut Almanca lisanlarından, Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Idare Heyeti’nce eşdeğerliği kabul edilen ve milletlerarası muteberliği bulunan bir testten, Yabancı Lisan Haberi Seviye Tespit Testi’nden en az yetmiş puana denk bir puana sahip olmaları kuraldır.
8- Hastalık sebebiyle eğitim yahut tahsilini gerçekleştiremeyeceği umum kararlar çerçevesinde hastalık raporuyla tespit edilenler hariç, bu yönetmelik kararlarına nazaran geri çağrılmamış olmak.
9- Dış burslarla gönderilecekler için yukarıdaki kurallarla birlikte bursu veren memleket yahut kuruluşun aradığı kaidelere da sahip olmak gereklidir.
Bu kurallar incelendiğinde, daha evvel yurt içinde yüksek lisans yapmış olan bir memur birebir mevzuda olmamak kaydıyla sair bir mevzuda yüksek lisans yapabilmektedir. Bu durumun rasyonel olduğunu tez etmek mümkün değildir.
Şahsi sağlanan hususî burslarla eğitim görmek mümkün yönetici?
Yönetmeliğe nazaran şahsen şahsi burs, memurun şahsi teşebbüsleri sonucunda; Üniversite Heyeti’nce yabancı memleketlerin müsait görülen üniversite, yüksekokul, enstitü, eğitim merkezleri ve gayrı tedrisat kuruluşlarından yahut Cumhurbaşkanlığı’nca müsait görülen yurt dışındaki dernek, vakıf yahut meslek teşekkülü niteliğindeki kuruluşlar ile memleketler arası resmi kuruluşlardan bu Yönetmeliğin maksadına nazaran temin ettiği burslardır.
Şahsen kişisel burs sağlayan memurlara iki yıla kadar aylıksız müsaade verilebilir. Gerekirse bu vade bir katına kadar artırılabilir. Şahsen şahsi burs sağlayan memurlara, burs verilme mevzusuyla ilgili kısımda dört yıllık yüksek tahsil görmüş olması kaydıyla, bu Yönetmeliğin ilgili unsurlarındaki kaidelerin aranması gerektiği belirtilmiştir.
Eğitim için gönderilenlerin aylıkları nasıl ödenmektedir?
Bu yönetmeliğin 12’nci hususunda eğitim için yurtdışına gönderilen memurların aylıkları belirlenmiştir. Buna nazaran yurtdışına gönderilen devlet memurlarına kurumlarınca açılan seçme yahut müsabaka testinde başarılı olan ve Bakanlar Konseyi’nce kurumlar itibarıyla belirlenen kontenjan kapsamında bütçe imkanlarıyla gönderilenlere, gittikleri memlekette daima hizmetle bulunan ve dokuzuncu noktanın 1. kademesinden aylık alan meslek memurlarına ödenmekte olan yurtdışı aylığının 2/3’ü ile her türlü ödemeler dahil yurtiçi aylığının kanuni kesintilerden sonra kalan net meblağının %60’ı ödenmektedir.
Ayrıyeten, kurumlarınca dış burslara dayanılarak; kurumlar itibarıyla belirlenen kontenjan kapsamında gönderilmiş olanlara, burs ölçüsünün gittikleri devlette mütemadi hizmetle bulunan ve dokuzuncu noktanın bir numara kademesinden aylık alan meslek memurlarına ödenmekte olan yurtdışı aylığının 2/3’ünden az olması kaydıyla, aradaki bu fark ile her türlü ödemeler dahil yurtiçi aylığının kanuni kesintilerden sonra kalan net fiyatının %60’ı ödenmektedir.
Şayet kurumlar itibarıyla belirlenen kontenjan haricinde gönderilmiş olanlara, her türlü ödemeler dahil yurt içi aylığının kanuni kesintilerden sonra kalan net meblağının %60’ı ödenmektedir.
Şahsen hususî burs sağlayanlara ise yalnızca aylıksız müsaade verilmekte ve başkaca bir ödeme yapılmamaktadır.
Kurumlar itibarıyla belirlenen kontenjan kapsamında Dışişleri Bakanlığı’nın bildirimi üzerine milletlerarası kurum ve kuruluşlara bütçe imkanlarıyla gönderilenlere, gittikleri memleketlerde daima vazifeyle bulunan ve dokuzuncu aşamanın 1. kademesinden aylık alan meslek memurlarına ödenmekte olan yurtdışı aylığı meblağı ödenmektedir. Ayrıyeten, memleketler arası kurum ve kuruluşlar tarafından yapılan her türlü ödeme, kendilerine kurumlarınca yapılan ödemeden mahsup edilmektedir.
Memurların yurtdışında yüksek lisans ve doktora eğitimi tekrar değerlendirilmelidir
Yıllar öncesinde yurtdışına memurların yüksek lisans ve doktora eğitimi için gönderilmesi makul karşılanabilirdi. Gerçekten yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarih 1974’tür. Gelgelelim, devletimizde hem yabancı lisanla eğitim veren çok nitelikli resmi ve hususî üniversiteler hem de her meydanda çok nitelikli eğitim veren üniversiteler bulunmaktadır. Devletimizdeki üniversitelerde yüksek lisans ve doktora eğitimi gören memurlara müsaade dahi verilmezken yurtdışında eğitim görenlere hem masraf ödenmekte hem de ek fiyat ödenmektedir. Binaenaleyh bu bahsin masaya yatırılmasında önemli yarar bulunmaktadır. Elbette memurların haber görgü artırmak ve araştırma yaptırmak için yurtdışına gönderilmesi mümkündür. Yeniden şahsi bursla aylıksız müsaade alarak yurtdışına eğitim için gitmeleri de mümkünken bütçe imkanları ile yurtdışına eğitime göndermek çok rasyonel olmasa gerektir. Kaldı ki yurtdışında eğitim için gidilen birçok üniversitenin devletimizdeki birçok üniversite ile nitelik olarak kıyaslanması dahi mümkün değildir. O devir memleket olarak hem işgücü kaybına hem de gereksiz bir masrafa niye katlandığımız üzerinde düşünülmelidir. Kaldı ki yurtdışına eğitim için gönderilen birçok memurun aldığı eğitimden gereğince yararlanılamadığı da bir gerçektir. Bu metot üzerinde durmak ve üzerinde düşünmek gerekmez mi? Bu arada yönetmeliğin güncellenmesi gerektiğini de hatırlatmamız gerekiyor. Çalışanla ilgili üzerinde düşünülmesi gereken o kadar çok husus var ki buna sıra gelir mi derseniz tek sözle siz de haklısınız deriz. İnşallah bu anlattıklarımızdan yurtdışında eğitime karşı olduğumuz üzere bir meal çıkaranlar çıkmaz.
Memurlar