Ankara İstinaf Duruşmasının kararına nazaran;
Dava yönetime başvurulduğu tarihten itibaren 120 gün içinde açılmış ise ilgiliye, davanın açıldığı tarihten geriye hakikat 120 günü geçmemek şartıyla, müracaat tarihinden geriye hakikat altmış günlük müddet içindeki birinci uygulama temel alınarak oluşmuş ziyanların ödenmesi gerekecektir.
Yönetime müracaat tarihinden itibaren 120 günlük ya da yönetimin karşılığının bildiri tarihinden itibaren altmış günlük mühletler geçtikten sonra açılmış olan davalarda ise lakin dava tarihinden geriye gerçek altmış günlük müddet içinde kalan birinci uygulamadan doğan ziyana hükmedilebilecektir.
Hadisede; 07/04/2014 tarihinde başmüfettiş olarak vazifeye başlayan davacının, nakdî ve özlük haklarının 15/01/2012 tarihinden evvel misyona başlayan başmüfettişlerle eşitlenmesi talebiyle 05/05/2015 tarihli dilekçesiyle yönetime başvurduğuna, müracaatının 15/05/2015 tarihli süreçle reddi üzerine 15/06/2015 tarihinde bu dava açıldığına nazaran, tarza nazaran yapılacak hesaplamada 05/03/2015 tarihinden öncesine ait olarak kendisine ödeme yapılması mümkün değildir.
T.C.
ANKARA
BÖLGE YÖNETIM DURUŞMASI
ÜÇÜNCÜ İDARİ DAVA DAİRESİ
Temel : 2017/2827
Karar : 2018/1596
Tarih : 30.05.2018
ÖZET
Dava, davalı yönetim bünyesinde başmüfettiş olarak misyon yapan davacı tarafından, mali ve özlük haklarının 666 sayılı Kanun Kararında Kararname öncesi mevzuat kararları dikkate alınarak ödenmesi istemiyle yapılan müracaatın reddine ait 15.05.2015 tarih ve 2591918 sayılı sürecin; hukuka ve eşitlik prensibine karşıt olduğu ileri sürülerek iptali ile bu süreç nedeniyle mahrum kaldığı mali haklarının yasal faizi ile birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
İSTEMİN ÖZETİ : Ankara 14. Yönetim Mahkemesince verilen 28/03/2017 gün ve E:2015/1605, K:2017/1029 sayılı kararının istinafen incelenerek kaldırılması istenilmektedir.
SAVUNMANIN ÖZETİ : Savunma verilmemiştir.
TÜRK MİLLETİ ISMINE
Karar veren Ankara Bölge Yönetim Duruşması 3. İdari Dava Dairesince 2577 sayılı İdari Yargılama Tarzı Kanunu’nun 6545 sayılı Kanunla değişik 45. unsuru uyarınca evrak incelenerek gereği görüşüldü:
Dava, davalı yönetim bünyesinde başmüfettiş olarak vazife yapan davacı tarafından, mali ve özlük haklarının 666 sayılı Kanun Kararında Kararname öncesi mevzuat kararları dikkate alınarak ödenmesi istemiyle yapılan müracaatın reddine ait 15.05.2015 tarih ve 2591918 sayılı sürecin; hukuka ve eşitlik unsuruna alışılmamış olduğu ileri sürülerek iptali ile bu süreç nedeniyle mahrum kaldığı nakdî haklarının yasal faizi ile birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
Yönetim mahkemesince; başmüfettiş takımında vazife yapmakta iken iç denetçi takımına atanan ve süreksiz 12. unsurun yürürlüğe girdiği 15.01.2012 tarihinden sonra tekrar başmüfettiş takımına atanan davacının, mali ve toplumsal haklarının ek 10. unsura nazaran ödenmesi gerektiği sonucuna varıldığından, aksi istikametteki müracaatının reddine ait dava konusu süreçte hukuka terslik bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş olup, davacı tarafından; dava konusu sürece destek teşkil eden 666 sayılı KHK’nın 1. hususu ile 375 sayılı KHK’ya eklenen EK 10. unsurun (c) bendinde yer alan “müfettiş” ibaresinin Anayasa Mahkemesince iptal edilmiş olması sebebiyle, kelam konusu sürecin hukuka uygun olmadığı ileri sürülerek yönetim duruşması kararının kaldırılması istenilmektedir.
Dava konusu sürece ait mevzuat incelendiğinde; 27/6/1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Kararında Kararnameye 666 sayılı Kanun Kararında Kararname ile eklenen ve 15.01.2012 tarihinden itibaren yürürlüğe giren ek 10. hususunda, “Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği ve Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı İdari Teşkilatı, Başbakanlık ve bakanlıklar ile bunların bağlı ve ilgili kuruluşları (Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığı, Toplu Konut Yönetimi Başkanlığı ile 2659 sayılı Kanunun 30 uncu hususu ve 399 sayılı Kanun Kararında Kararnamenin ek 2 nci hususu kapsamında bulunanlar hariç), toplumsal güvenlik kurumları, Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu, Yükseköğretim Konseyi, Üniversitelerarası Heyet ve Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığının; …
c) Merkez teşkilatlarında; Dışişleri Meslek Memuru ve Konsolosluk ve İhtisas Memurları, özel müsabaka imtihanı sonucunda mesleğe yardımcı yahut stajyer olarak alınıp muhakkak vadeli yetiştirme periyodundan sonra özel bir yeterlik imtihanı sonunda müfettiş, uzman, denetçi, kontrolör, aktüer ve stenograf unvanlı takımlara (mevzuatı uyarınca sözkonusu takımlara atananlar dahil) atananlar ve bunların yardımcı ve stajyerleri ile iç denetçilerden ekli (III) sayılı Cetvelde yer alan unvanlı takımlarda yer alanlardan,
aylıklarını 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa nazaran almakta olanlara anılan Cetvellerde takım unvanlarına karşılık gelen gösterge sayılarının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak fiyatlarda ücret ve tazminat verilir. Bu ödemelere hak kazanılmasında ve bunların ödenmesinde aylıklara ait kararlar uygulanır. Ekli (II) ve (III) sayılı Cetvellerde atandıkları takım dereceleri temel alınarak belirlenen fiyat ve tazminatlar, 657 sayılı Kanunun 45 inci hususuna nazaran atananlar ile haklarında tıpkı Kanunun 67 nci hususu uygulananlar için kazanılmış hak aylık dereceleri dikkate alınarak ödenir. Tazminat damga vergisi hariç rastgele bir vergiye tabi tutulmaz.
Bu husus kapsamına giren çalışana; bu Kanun Kararında Kararnamenin 1 inci hususunun (D) bendi, 2 nci, 28 inci, ek 1 inci, ek 4 üncü ve ek 13 üncü unsurları hariç olmak üzere başka unsurlarında öngörülen her türlü ödemeler ile ek 9 uncu unsurunun üçüncü ve dördüncü fıkralarında belirtilen mevzuat kararlarına nazaran yapılan ödemeler, 4/6/1937 tarihli ve 3201 sayılı Kanunun ek 21 inci unsurunda öngörülen ödeme, 657 sayılı Kanunda ödenmesi öngörülen aylık, ek gösterge, artırım ve tazminatlar ve makam tazminatı ile avukatlık vekalet fiyatı ve temsil tazminatı ödenmez. …
Başka kanunların bu hususa alışılmamış kararları uygulanmaz.
Bu unsurun uygulamasına ait olarak ortaya çıkabilecek tereddütleri gidermeye ve uygulamayı yönlendirmeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.” kararı; süreksiz 12. hususunda, “Ekli (II) ve (III) sayılı Cetvellerde yer alanlara, bu hususun yürürlüğe girdiği tarihten evvel yürürlükte bulunan mevzuat kararlarına nazaran fiili çalışmaya bağlı ödemeler hariç olmak üzere takımlarına bağlı olarak mali haklar kapsamında fiilen yapılan her türlü ödemeler (ikramiyelerin bir aya isabet eden fiyatı dahil) toplamı net fiyatının; ek 10 uncu unsura nazaran sözkonusu takım unvanları için öngörülen fiyat ve tazminat toplamı net fiyatından fazla olması halinde, bu unsurun yürürlüğe girdiği tarihte anılan takım unvanlarında bulunanlar hakkında (yardımcı yahut stajyerlikten uzman, müfettiş, denetçi, kontrolör, stenograf ve aktüer unvanlı takımlara atananlar ile bu mesleklere mensup olup idari vazifelerde bulunanlardan anılan takımlara tekrar atananlar dahil), bu hususun yürürlüğe girdiği tarihten evvel yürürlükte bulunan mevzuat kararlarının süreksiz 10 uncu ve süreksiz 15 inci husus kararları dikkate alınmak suretiyle uygulanmasına devam olunur. Uygulanmasına devam olunan mevzuat kararlarına nazaran mali haklar kapsamında fiilen yapılması öngörülen her türlü ödemeler toplamı net meblağının, rastgele bir nedenle ek 10 uncu unsura nazaran ödenmesi öngörülen fiyat ve tazminat toplamı net fiyatına eşit duruma geldiği yahut daha düşük kaldığı tarihten itibaren bunların mali hakları ek 10 uncu hususa nazaran belirlenir. Bu hususun yürürlüğe girdiği tarihten sonra ekli (II) ve (III) sayılı Cetvellerde yer alan unvanlı takımlara atananların mali hakları ek 10 uncu unsura nazaran ödenir.” kararı yer almıştır..” kararına yer verilmiştir.
Anayasa Duruşması’nın 26/07/2017 tarihli E:2017/141; K:2017/123 sayılı kararıyla, 666 sayılı KHK’nın 1. hususu ile 375 sayılı KHK’ya eklenen EK 10. Hususunun birinci fıkrasının 20.08.2016 tarihli ve 6745 sayılı Kanun’la yapılan değişiklik öncesinde yürürlükte bulunan (c) bendinde yer alan “… Müfettiş …” ibaresi ile (III) sayılı Fiyat ve Tazminat Gösterge Cetvelinin 6745 sayılı Kanun’la yapılan değişiklik öncesinde yürürlükte bulunan (I) numaralı sırasında yer alan ” … Müfettiş …” ibaresinin Anayasa’ya ters olduklarına ve iptallerine karar verilmiş ve böylelikle Anayasa Duruşmasının kelam konusu iptal kararı ile anılan düzenlemenin 15.01.2012-07.09.2016 tarihleri ortasında yürürlükte bulunan halinin uygulanma imkanı ortadan kalkmıştır.
Kelam konusu iptal kararından evvel, 07.09.2016 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6745 sayılı Kanun’un 77. unsuru ile 375 sayılı Kanun Kararında Kararname’nin Ek 10. unsurunun 1. fıkrasının (c) bendinin öteki ibareleri birebir kalmakla “… Takımlarda yer alanlardan,” ibaresi ” .. takımlarda bulunanlardan,” formunda değiştirilerek tekrar düzenlenmiştir.
Dava belgenin incelenmesinden; davacının 666 sayılı KHK’nın 1. unsuru ile 375 sayılı KHK’ya eklenen EK 10. hususunun birinci fıkrasının (c) bendinin yürürlüğe girdiği 15.01.2012 tarihinde başmüfettiş takımında misyon yapmakta iken 18.06.2012 tarihinde iç denetçi takımına atandığı, bunun üzerine mali ve özlük haklarının ek 10. unsura nazaran belirlendiği, sonrasında 07.04.2014 tarihinde yine başmüfettiş takımına atanması üzerine 05.05.2015 tarihli dilekçe ile; mali ve özlük haklarının 666 sayılı Kanun Kararında Kararname öncesi mevzuat kararları dikkate alınarak başmüfettişliğe atandığı 07.04.2014 tarihinden itibaren eksik hesaplanan maaş meblağının yasal faiziyle birlikte ödenmesi talebinde bulunduğu, bu talebin dava konusu süreçle reddi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Anayasa’nın 153. hususunda yer alan, Anayasa Mahkemesince verilen iptal kararlarının geriye yürümeyeceği kuralı, iptal edilen kararlara nazaran kazanılmış olan, doğumu anında hukuka uygun olarak tamamlanmış ve böylelikle bireye has, lehe sonuçlar doğurmuş, daha sonra mevzuat değişikliği yahut sürecin geri alınması üzere nedenlere karşın, hukuk nizamınca korunması gereken haklara yönelik olup, Anayasa’ya alışılmamış bulunarak iptal edilmiş bir düzenlemeyle ilgili uyuşmazlıkların, Anayasaya tersliği saptanmış kararlar dikkate alınarak çözümlenmeleri Anayasa’nın üstünlüğü ve hukuk devleti unsuruna karşıtlık teşkil edecektir.
Bu durumda, “Başmüfettiş” takımında çalışan davacının mali ve özlük haklarının hesaplanmasına destek alınan 27.06.1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Kararında Kararname’ye, 11.10.2011 tarihli ve 666 Sayılı Kanun Kararında Kararname’nin 1. unsuruyla eklenen ek 10. unsurun birinci fıkrasının (c) bendinde (6745 sayılı Kanun’la yapılan değişiklikten öncesinde yürürlükte bulunan halinde) yer alan “müfettiş” ibaresinin Anayasa Duruşması kararıyla Anayasaya karşıt bulunarak iptal edildiği anlaşılmakla,15.01.2012 tarihinden evvel ve sonra vazifeye başlayan “müfettiş” ortasındaki mali, toplumsal hak ve yardımlarına ait farklılığa yol açan sınırlamanın yasal desteği kalmadığından, dava konusu süreçte hukuka uyarlık ve davanın reddi tarafındaki Duruşma kararında ise hukuksal isabet görülmemiştir.
Hukuka karşıtlığı sabit olan dava konusu süreç nedeniyle davacının mahrum kaldığı mali haklarının ödenmesi gerektiği açık olup, davacının yönetime müracaat tarihinden geriye gerçek 60 günlük müddet içinde kalan birinci uygulamanın yapıldığı tarihinden itibaren eksik ödenen mali ve toplumsal haklarının yönetime müracaat tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davalı idarece davacıya ödenmesi gerekmektedir.
Davanın, davacının başmüfettiş olarak misyona başladığı 07.04.2014 tarihinden itibaren eksik ödenen mali haklarının birinci günden itibaren hesaplanacak yasal faiziyle birlikte tazmini istemine gelince;
2577 sayılı İdari Yargılama Adabı Kanunu’nun 12. unsurunda yer alan; ilgililerin bir sürecin icrası sebebiyle doğan ziyanlardan ötürü icra tarihinden itibaren tam yargı davası açabilecekleri tarafındaki düzenleme uyarınca hakkın ihlali, sürecin uygulanması tarihinde gerçekleşmiş ise, tam yargı davası sürecin uygulandığı tarihten itibaren 60 günlük dava açma müddeti içinde açılabilecektir. Bir sürecin uygulanmasından doğan ziyanlar tarafından belirli bir uygulama tarihi temel alınarak istekte bulunulan davalarda anılan Yasanın 7. unsuruna nazaran uygulama tarihinden itibaren altmış gün içinde; uygulama üzerine davacı yönetime başvurmuş ise 12. unsurun gündemde bulunduğu 11. hususa nazaran yönetimin bu müracaata yanıt vermemiş olduğu hallerde uygulama tarihinden itibaren en geç 120 gün, yönetimin yanıt verdiği durumlarda ise uygulama tarihinden müracaat tarihine kadar geçen mühlet de hesaba katılmak şartıyla karşılığın davacıya bildiri tarihinden itibaren altmış gün içinde idari davanın açılmış olması gerekir.
Öteki bir anlatımla dava, davacının yönetime başvurduğu tarihten itibaren 120 gün içinde açılmış ise ilgiliye, davanın açıldığı tarihten geriye hakikat 120 günü geçmemek şartıyla, müracaat tarihinden geriye yanlışsız altmış günlük müddet içindeki birinci uygulama temel alınarak oluşmuş ziyanların ödenmesi gerekecek; yönetime müracaat tarihinden itibaren 120 günlük ya da yönetimin karşılığının bildiri tarihinden itibaren altmış günlük müddetler geçtikten sonra açılmış olan davalarda ise lakin dava tarihinden geriye hakikat altmış günlük müddet içinde kalan birinci uygulamadan doğan ziyana hükmedilebilecektir.
Bu prestijle; 07/04/2014 tarihinde başmüfettiş olarak vazifeye başlayan davacı, nakdî ve özlük haklarının 15/01/2012 tarihinden evvel vazifeye başlayan başmüfettişlerle eşitlenmesi talebiyle 05/05/2015 tarihli dilekçesiyle yönetime başvurduğuna, müracaatının 15/05/2015 tarihli süreçle reddi üzerine 15/06/2015 tarihinde bu dava açıldığına nazaran, üstte yer verilen yordama nazaran yapılacak hesaplamada 05/03/2015 tarihinden öncesine ait olarak kendisine ödeme yapılması mümkün olmayıp, anılan tarihten itibaren ödenmeyen mali hakları istikametinden ise davacının tazminat talebinin kısmen kabulü gerekmektedir.
Her ne kadar 26.09.2017 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Anayasa Duruşması’nın 26/07/2017 tarihli E:2017/141; K:2017/123 sayılı kararıyla, dava konusu sürece destek teşkil eden düzenleme iptal edilmiş ise de, kelam konusu düzenleme 07.09.2016 tarihinde yürürlüğe giren 6745 sayılı Kanunla motamot kabul edilerek tekrar düzenlendiğinden, davalı yönetim tarafından anılan kanun uyarınca, davacının mali haklarının 07.09.2016 tarihinden sonraki periyot için tekrar değerlendirileceği olağandır.
Açıklanan nedenlerle; istinafa mevzu yönetim duruşması kararının 05.03.2015 tarihinden öncesine yönelik nakdî hakların tazmini istikametinden istinaf müracaatının kısmen reddine, istinaf müracaatının kısmen kabulü ile istinafa bahis yönetim duruşması kararının sürecin iptali talebi ile 05.03.2015 tarihinden sonrasına ait nakdî hakların tazmini tarafından kaldırılmasına; dava konusu sürecin iptaline; 05.03.2015 tarihinden itibaren eksik ödenen mali haklarının müracaat tarihi olan 05.05.2015 tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davalı idarece hesaplanarak davacıya ödenmesine; dava sonuç prestijiyle kısmen iptal-kabul, kısmen retle sonuçlandığından aşağıda dökümü gösterilen yargılama masraflarının taraflar ortasında takdiren paylaştırılmasına; bu çerçevede, duruşma ve istinaf basamağında davacı tarafından yapılan toplam 257,10 TL yargılama sarfiyatından 128,55 TL’nin davacı üzerinde bırakılmasına, kalan 128,55 TL yargılama sarfiyatının davalı yönetimden alınarak davacıya, Avukatlık Taban Fiyat Tarifesi uyarınca belirlenen 1.090,00 TL vekalet fiyatının ise davacıdan alınarak davalı yönetime verilmesine; posta masrafı avanslarından artan ölçünün davacıya iadesine 30.05.2018 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.
Memurlar
