Global ısınmanın 1,5 dereceyi aşması durumunda yaz aylarına denk gelen hac ve umre periyotlarında hacıların sıcaklık gerilimi riskine maruz kalabileceği tespit edildi.
Climate Analytics bilim insanları tarafından hazırlanan “Paris’ten Mekke’ye: Sıcaklık Gerilimi Müslüman Hacılar İçin Risk Oluşturuyor” başlıklı makale, global ısınmanın 1,5 dereceyi aşarak 2 derece olması durumunda yaz aylarında hava sıcaklığı 45 dereceyi bulan Suudi Arabistan’da hac yahut umre ibadetini yerine getiren Müslümanların sıcaklık gerilimine maruz kalma riskini gösteren birinci çalışma olma özelliğini taşıyor.
Makalede, sıcaklık ve nemi hesaba katan ve insan rahatsızlığını ölçmek için yaygın olarak kullanılan sıcaklık geriliminin bir göstergesi olan ‘ıslak hazneli termometre’ ölçümleriyle yaz aylarında beş günlük dönemlerde sıcaklığın “tehlikeli” ve “son derece tehlikeli” eşikleri ne sıklıkta aşacağı değerlendirildi. Bu kapsamda, “tehlikeli” ve “son derece tehlikeli” eşikleri sırasıyla 24,6 ve 29,1 derece olarak tanımlayan ABD Ulusal Hava Servisi kriterleri kullanıldı.
Buna nazaran, son derece tehlikeli eşiği aşan beş günlük devirlerin eylül ayında gerçekleşme mümkünlüğünün daha yüksek olduğu tespit edildi. Global ısınmanın 1,5 derece artması durumunda hava sıcaklığının son derece tehlikeli eşiği aşma mümkünlüğünün 4 kat, ısınmanın 2 dereceye ulaşması durumunda ise 13 kat daha fazla olacağı öngörüldü.
Ayrıyeten, ağustos ve eylül aylarında son derece tehlikeli sıcak devirlerde sıcak çarpmasının hayati risk oluşturma ihtimalinin 2 derecelik global ısınmada iki kat daha fazla olacağı kestirim edildi.
Çalışmada, 21. yüzyıl boyunca hac ibadetinin 10 yıllık dönemlerde üç sefer yaz aylarına denk geleceği de hesaplandı.
– Global ısınmanın 1,5 dereceyle sınırlanması riski yarıya indirecek
Çalışmanın başyazarı ve Climate Analytics Bilimsel Model ve Data Yöneticisi Dr. Fahad Saeed, çalışmanın bulgularına ait değerlendirmesinde, sıcaklık geriliminin hacılar için risk oluşturduğunu belirterek, şöyle devam etti:
“Yaz aylarında ibadetleri için Mekke’ye giden hacıları tehlikeli sıcaklık gerilimi riskine maruz bırakan beş günlük yüksek sıcaklık ölçümlerinin yoğunluğunun, global ısınmanın bu yüzyılın sonuna kadar 2 dereceye ulaşması durumunda, bugünün 2 katı olacağını gördük. Hükümetlerin Paris Mutabakatı’nda yapmayı taahhüt ettiği üzere global ısınmayı 1,5 dereceye sınırlamak, bu riski yarıya indirecektir.
İklim Değişikliği Araştırmaları Mükemmeliyet Merkezi Meteoroloji Kısmı Yöneticisi ve çalışmanın eş müellifi Prof. Mansour Almazroui ise şu değerlendirmede bulundu:
“Giderek aşırılaşan yaz şartları esasen bugün Mekke’yi ziyaret eden hacılar için önemli bir tehlike teşkil ederken, çalışmamızda ortaya koyduğumuz sıcak çarpmalarında 1,5 derece ve 2 derece ısınma ortasındaki hayati fark önümüzdeki yaz kendini gösterecek, 2047 ve sonrasında da devam edecek. Çalışmamız, insanları ömrü tehdit eden tesirlerden mümkün olduğunca korumak ve İslam’ın temel direklerinden birine verebileceği ziyanı en aza indirmek için global ısınmayı 1,5 dereceye sınırlamaya yönelik sıkı emisyon azaltımlarının değerini vurguluyor.”
Global bilgi platformu Statista datalarına nazaran, 2019’da 2,5 milyon kişi hac ibadetini yerine getirdi. Birebir yıl ramazan ayında umreye gidenlerin sayısı ise 4,2 milyon oldu.
Memurlar
