Son yıllarda eski yıllara göre az yağış alan ve meteorolojik kuraklık yaşayan Türkiye’de birçok vilayette barajlardaki doluluk oranı telaş verici boyutlara düştü. Birçok bölgede tesirli olan kuraklık İstanbul da dahil olmak üzere kimi vilayetlerde zarurî su kesintisi yapılmasına neden oldu. OMÜ Ziraat Fakültesi Ziraî Yapılar ve Sulama Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yusuf Demir, 22 Mart Dünya Su Günü bağlamında kıymetli bilgiler verdi.
“30-40 yıl içerisinde 700 milyon civarındaki insan göç riski taşıyor”
Yaşanan susuzluk ve sıhhatsiz su kaynağı nedeniyle her gün binlerce çocuğun ömrünü yitirdiğini tabir eden Prof. Dr. Yusuf Demir, “Dünyada ve buna paralel olarak ülkemizde yaşanan global iklim değişimi ve tesirleri süreci, son yıllarda sıkça yaşanan kuraklık, mevcut su kaynaklarımız ve suyumuzun kullanılmasındaki problemler, suyumuzu yine manaya ve tanımayı mecburî hale getirmektedir. Ülkemizin ve içinde bulunduğumuz Karadeniz Bölgesinin birkaç yıldır yaşadığı yağış rejimi değişimi, yaz ve kış kuraklıkları gündemde sıkça yer almaya başlamış, ülkemizin ve bölgenin gelecek planlamasında kıymetli bir parametre haline gelmiştir. Maalesef Dünya’mızda tatlı su kaynaklarımız hayli hudutlu ve bu suların dağılımı da ülkeler ve kıtalar ortasında eşit değildir. Unesco ve Birleşmiş Milletlerin yayınladığı son sayılara nazaran Dünya’mızda 2 milyardan fazla insan kâfi tatlı suya sahip değil, 1 milyar civarında insan ise pak içme suyundan mahrumdur. Her gün altı binden fazla çocuk su ezası yahut sıhhatsiz suların oluşturduğu hastalıklardan ölmektedir. İlgili ünitelerce yapılan hesaplamalarda bu türlü devam etmesi halinde önümüzdeki 30-40 yıl içerisinde 700 milyon civarındaki insanın göç riski taşıdığı vurgulanmaktadır” dedi.
“Kuraklık Türkiye’yi derinden etkilemeye başladı”
Türkiye’de yaşanan kuraklık ve yağış rejimindeki dengesizliklerden de bahseden Prof. Dr. Demir, “Ülkemiz açısından da durum maalesef pek parlak değildir. Günümüzde kişi başına suyumuz 1300 metreküp civarına düşmüş ve su gerilimi yaşayan ülke olarak tanımlanmaktayız. Ülkemizin muhakkak bölgelerinde bu sayı 1000 metreküpün altına düşerek su fakirliğine girmiştir. Mevcut kaynaklarımızı gerçek kullanamama, bilhassa tarım başta olmak üzere yüzde 60’lara varan su israfı, global ısınmaya bağlı kuraklık ve yağış rejimlerinde ki değişimler ülkemizi derinden etkilemeye başlamıştır. Ülkemizde su idaresi ile ilgili yasa ve yönetmelikler çıkartılmakta ve yeni kurum ve kuruluşlar oluşturulmaktadır. Su idaresi konusunda en temel muhtaçlık bir ‘su idaresi stratejisine’ sahip olunması, bu strateji temelinde su idaresinin yine yapılandırılmasıdır. Mevcut şartlar altında başkanlık sistemine geçmiş olan ülkemizde, başkanlık sisteminin uyumunda ‘Su, Etraf ve Tabiat İdaresi Üst Kurulu’ kurulmalı, bu konseyle koordineli çalışacak büyükşehirlerde büyükşehir belediyelerinin uyumunda, öteki vilayetlerde valilik uyumunda üst konseyle irtibatlı bilim heyetleri kurulmalı ve mahallî idarelerin ilgili siyaset, gelişim ve süreçlerini bilimsel bilgiler ışığında kıymetlendirerek, mahallî ve ülkesel siyasetleri yönlendirmelidir. Ülkemizin yeni idare hali içerisinde mahallî idarelerin yeri ve ehemmiyeti artmaktadır. Ülkemizin temel siyasetlerine paralel olarak mahallî idareler süratli karar sistemlerini kurmalı ve vakit kaybedilmeden gerekli stratejiler oluşturulmalı ve çalışmalara başlanılmalıdır. Son birkaç aydır yaşadığımız süreç suyun ve su idaresinin ihmal edilemeyeceğini ve vakte bırakılamayacağını açıkça göstermiştir. Son bir ay içerisinde düşen yağışlar azda olsa nefes almamızı sağlamış fakat önümüzde bizi bekleyen tehlikeleri büsbütün bertaraf etmemiştir. Aşikâr bölgelerdeki içme suyu kaynaklarımızda bir rahatlama görülse de, düşen kar ve yağmur, yer altı su kaynaklarımızın beslenmesinde kâfi kaynağı şimdi oluşturmamıştır” diye konuştu.
“Bir damla suyun bir can olduğu şuurunda olmalıyız”
1 damla suyun bile çok değerli olduğuna dikkat çeken Yusuf Demir, şunları söyledi:
“Baharın girdiği ve ziraî faaliyetlerin sürat kazandığı günümüzde ilkbahar yağışları, mevcut kaynaklarımızın nizamlı ve denetimli kullanılması çok değerlidir. Kuraklık tesirinin devam etmesi halinde esasen önemli yara alan ziraî üretim potansiyelimiz risk altında olacak, ziraî sulama hedefiyle kullanılacak sularda sorun yaşanabilecektir. Bu da hem üretim, hem de kaliteyi direkt etkileyecektir. Bu nedenle su idaresinin gecikmeden ülkesel siyaset halinde planlanması ve uygulanması zaruridir. Su gününü yaşarken suyu yanlışsız anlamak kıymetlidir. Suyu tanımadan, anlamadan geleceğe taşımamız mümkün değildir. Bu günden başlayarak 83 milyonun her birinin sorumlulukları ve yapabilecekleri vardır. Şayet yarınlarımızı kurtarmak ve sürdürülebilir su, toprak ve ömür hayal ediyorsak daima birlikte taşın altına elimizi koymak, şuurlu, bilgili bir toplum olmak ve suyumuzu geleceğe taşımak zorundayız. 22 Mart 2021 ülkemiz için bir milat olmalı, milletçe hassas ve tahlilin bir kesimi haline gelmeliyiz. Bir damla suyun bir can olduğu şuuru ve şuuru ile torunlarımıza yaşanabilir bir gelecek bırakmalıyız.”
Memurlar