– Kripto para üniteleri piyasalarına yönelik ilgi son devirde sürat kazanırken, Bitcoin’in piyasa pahası 1 trilyon dolara ulaştı.
Kimi büyük şirketlerin kripto para ünitesini destekleyici adımları ve yatırımlarının tesiriyle Bitcoin’in fiyatı son haftalarda rekor üstüne rekor kırdı.
ABD’li elektrikli araba üreticisi Tesla’nın 1,5 milyar dolarlık varlığını Bitcoin’e yatırdığını duyurması ve Mastercard ile Bank of New York Mellon’un ise kripto para ünitelerinin kullanımını kolaylaştıracak adımlar atmasının akabinde dijital para ünitesinin pahası de süratle yükseldi.
Tahlil şirketi Coinmarketcap’in datalarına nazaran, en eski kripto para ünitesi olan Bitcoin’in fiyatı 2011’de 0,30 dolar olarak kaydedilirken, bugün 55 bin doların üzerine çıktı. Bitcoin’in fiyatı, bu hafta yüzde 17 civarında bedel kazanırken, 2020’nin başından bu yana yüzde 681 arttı.
Kripto para ünitesinin piyasa pahasının 1 trilyon dolara ulaşması kıymetli bir “dönüm noktası” olarak nitelendirilirken, yalnızca bu yıl Bitcoin’in piyasa kıymeti 450 milyar dolardan fazla yükseliş gösterdi.
– Birinci defa 2009’da süreç gördü
Blok zincir teknolojisine sahip bir kripto para ünitesi olan Bitcoin, Satoshi Nakamoto ismini kullanan bir kişi yahut küme tarafından 2008’de piyasaya sürülerek 2009’da süreç görmeye başladı. Birinci Bitcoin transferi 2009’da Nakamoto ve programcı Hal Finney ortasında gerçekleşti.
Rastgele bir merkez bankası yahut resmi kuruluş ile bağı olmayan ve büsbütün sanal olarak üretilen Bitcoin, birinci günden itibaren tartışmaların merkezinde yer aldı.
Merkezi bir otoriteye bağlı olmaması Bitcoin’i klâsik para ünitelerinden ayıran temel fark olarak öne çıkarken, bir öbür farkı ise Bitcoin’in rastgele bir aracı olmadan iki kişi ortasında süreç yapılmasına imkan sağlaması oldu.
Para transferlerinin klasik prosedürlere kıyasla daha inançlı, ucuz ve süratli yapılabilmesi, kolay ve enflasyon riskinin düşük olması, Bitcoin’in temel avantajları ortasında gösterildi.
Bu avantajlarının yanı sıra Bitcoin birtakım riskleri de beraberinde getirdi. Bitcoin’in izinin sürülememesi, kripto para ünitesinin ticareti yasa dışı olan eserlerin ödemesinde yahut kara para aklama hedefiyle kullanılmasına neden oldu.
– Küçük-büyük milyonlarca yatırımcının radarında
Bitcoin’in yükselişinin akabinde birçok kripto para ünitesi daha ortaya çıktı. Bu para üniteleri ise “alt coin” olarak isimlendirildi. Süratle gelişen kripto para dünyasında öne çıkan birtakım “alt coin”ler, Litecoin, Ethereum ve Ripple oldu.
Lise öğrencilerinden milletlerarası şirketlere kadar küçük-büyük milyonlarca yatırımcının radarında olan kripto para üniteleri, finans dünyasında son yılların en kıymetli gelişmelerinden biri olarak kabul edilirken, bu para ünitelerinin geleceğine ait soru işaretleri varlığını sürdürdü.
Uzmanların kripto paralara karşı temkinli yaklaşımına karşın Bitcoin ve emsal kripto para üniteleri son periyotta süratle kıymet kazanmaya devam etti.
Alt coinlerden Ethereum, dün rekor düzeye ulaşarak 1.957 dolara kadar yükseldi, böylelikle fiyatı yıl başından bu yana yüzde 160’tan fazla arttı.
Tüm kripto para ünitelerinin piyasa bedeli ise bu yıl 2 katından fazla artarak 800 milyar dolardan yaklaşık 1,7 trilyon dolara yükseldi.
– “Spekülatif araç” eleştirisi
Bitcoin ve benzeri kripto para üniteleri finans dünyasını ikiye böldü.
Kripto para analistleri, Bitcoin’in kripto kesimi için kıymetli olduğunu vurgularken, piyasa pahasının 1 trilyon dolara ulaşmasının Bitcoin’in artan gücünü gösterdiğini belirtti.
Bitcoin’i “patlamayı bekleyen bir balon” olmakla eleştirenlerin yanıldığını savunan kripto para analistleri, kurumsal yatırımcıların Bitcoin’e ilgisinin arttığını aktardı.
Ayrıyeten ABD’de birtakım önde gelen yatırımcıların Bitcoin’i enflasyona ve dünyanın en değerli merkez bankalarının sıfır faiz siyasetine karşı bir tampon olarak görmesi dikkati çekerken, Bitcoin’i eleştirenler ise kripto paraları “tehlikeli bir spekülatif araç” olarak nitelendirdi.
Son olarak ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, süratli bir yükseliş gösteren Bitcoin’i “oldukça spekülatif bir varlık” olarak tanımlayarak, kripto para ünitelerinin yasa dışı süreçler için bir araç olarak kullanılmadığından ve yatırımcıların korunduğundan emin olmanın değerini vurguladı.
Yellen, daha evvel de kripto paralar ve sanal varlıkların berbata kullanımının büyüyen bir sorun olduğunu belirterek, “sorumlu inovasyona” muhtaçlık olduğuna dikkati çekmişti.
Avrupa Merkez Bankası (ECB) Lideri Christine Lagarde da Bitcoin’i “spekülatif bir yatırım aracı” olarak nitelendirerek, Bitcoin ve öteki kripto varlıklara yeni bir düzenleme getirmeyi planladıklarını belirtmişti.
– Regülasyon beklentisi
Finansal otoriteler, kullanım alanlarının yaygınlaşması ve her geçen gün ilginin artmasıyla kripto paralara ait çalışmalarına sürat verirken, sanal para ünitelerine yönelik regülasyon davetleri da ağırlaşmaya başladı.
Bu kapsamda, ABD Merkez Bankası (Fed) ile ECB’nin de ortalarında bulunduğu birçok merkez bankası dijital para ünitelerini gündemlerine aldı.
Bitcoin ve misal kripto para ünitelerine yönelik düzenlemelerin olmamasının kullanıcılar açısından risk taşıdığı belirtilirken, kripto para ünitelerinin merkez bankaları tarafından rezerv olarak kullanılması halinde ise bu paraların gelişiminde yeni bir döngüye girileceğine dikkat çekildi.
Memurlar
