Tüm dünyada yeni korona olayı sayılarında büyük bir artışın gözlendiği şu günlerde, devletlerin açıkladığı istatistikler ve bu dataların tahlili daha büyük bir kıymet arz ediyor. Koronavirüsün, ortaya çıktığı birinci periyottan bu yana yaşlılar için çok daha büyük bir tehlike oluşturduğu bilinen bir durum. Lakin virüsün bu özelliği, olay ve vefat sayılarının yaşlara nazaran dağılımı incelendiğinde daha da çarpıcı bir boyut kazanıyor.
Türkiye’de Sıhhat Bakanlığının açıkladığı haftalık COVID-19 raporlarına nazaran, şu ana kadar koronavirüs nedeniyle ölenlerin yüzde 95’i, 50 yaş ve üzerinde.
Kelam konusu oran, dünya geneliyle de paralellik gösteriyor. Örneğin Almanya’da bu oran yüzde 98’in üstüne çıkıyor.
COVID-19 kaynaklı ölümlerin çok büyük oranda 50 yaş ve üzerinde görülmesine rağmen, hastaların büyük kısmını daha genç beşerler oluşturuyor. Sıhhat Bakanlığı dataları, Türkiye’de hastaların yüzde 70’inin, 50 yaşın altında olduğunu ortaya koyuyor.
Sıhhat Bakanlığının açıkladığı “ölüm hızı”na dair bilgiler ise virüsün 65 yaş üstü için ne derece tehlikeli olduğunu gözler önüne seriyor. Bu datalar, 65 yaş ve üzerindeki her altı hastadan birinin hayatını kaybettiğine işaret ediyor.
VİRÜS GENÇLERLE ‘DİNAMİK’ HALE GELİYOR
Uzmanlara nazaran bu tablo, virüsü çok büyük oranda gençlerin bulaştırdığını lakin sonuç olarak yaşlıların öldüğünü gösteriyor. Bu görüşteki genetik ve sinirbilim uzmanı Doç. Dr. Çağhan Kızıl, karşılaşılan tablonun nedenlerini şöyle anlatıyor:
Salgının başından itibaren, hastaların çoğunluğu 65 yaş altıyken, ömrünü kaybedenlerin çoğunluğu 65 yaş üstü. Bunun nedenleri ortasında genç kesitlerin virüsü yayabilecek ortamlara daha fazla maruz kalmaları var. Bu; çalışma ömrü olabilir, öğrenciler için okullar olabilir. Toplu taşımaya binmek olabilir. Ve cümbüş yerleriyle toplantılara katılmak olabilir. Münasebetiyle virüs genç nufusta daha fazla yayılma imkanı buluyor.”
DW Türkçe’ye konuşan Kızıl, “Genç nüfusta daha fazla asemptomatik beşerler var. 65 yaş üzeri ve riskli kümedeki başka kesitlerse virüse maruz kaldıklarında daha fazla vefat riskiyle karşı karşıyalar. Dünyada bu oranlar gitgide açılıyor ve hastalık daha fazla gençlerde yayılıyor. Daha dinamik hale geliyor virüs ve hayat kayıplarıysa ileri yaşlarda ortaya çıkıyor” diye ekliyor.
EN BÜYÜK ZORLUK ASEMPTOMATİK TAŞIYICILAR
Enfeksiyon hastalıkları uzmanı Prof. Dr. Esin Şenol da taşıyıcı pozisyonundaki gençlerin oluşturduğu riske dikkat çekiyor.
Gazi Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Şenol, DW Türkçe’ye yaptığı açıklamada, “Salgının denetimi konusunda karşılaştığımız en değerli zorluk, kendini hasta hissetmediği için dinlenme ve doktora başvurma gereksinimi duymayan, ‘taşıyıcı’ üzere virüs dolaştıran vakalar” diyor.
Şenol, “İleri yaş kümeleri, virüsü kapmaya ve hastalığı şiddetli geçirmeye daha yatkınlar. Bu nedenle ‘taşıyıcı’ üzere virüsü dolaştıranlar en çok gençler ortasında görülüyor” sözünü kullanıyor.
‘YAŞLI HASTALIĞI’ YANILGISI
Dresden Teknik Üniversitesi ve Helmholtz Topluluğu’ndan Doç. Dr. Kızıl, COVID-19’un bir yaşlı hastalığı olarak algılanmasının ise yanlış olduğu görüşünde. Kızıl, bu noktada karşılaşılan bir ikilemi lisana getiriyor:
“Salgının başından itibaren ‘Bu bir yaşlı hastalığı. Genç hastalığı değil’ algısı ortaya çıkmış durumda. Ancak bu yanlış. Zira bir kısır döngü yaratıyor bu durum. Dünya nüfusunun hala çok az bir kısmı bu virüsle karşı karşıya kalmış durumda. Paradoks ise şu: Konutta kalmak gerekiyor. İnsanların birbiriyle temas kurmaması gerekiyor. Lakin iktisadın devamı için okulların açık tutulması ve böylelikle insanların çalışabilmesi ön plana konuyor. Münasebetiyle virüsün daha fazla yayılmasını sağlayacak sistem ortadan kalkmıyor.”
Türkiye’de resmi sayılara nazaran şu ana kadar 366 bin bireye bulaşan koronavirüs nedeniyle 10 bine yakın insan hayatını kaybetti.
Kaynak: DW Türkçe
Memurlar
