Filyasyon grupları, bilhassa İstanbul’da son günlerde yine yükselişe geçen olay sayılarındaki artışın büyük çoğunluğunun aile içi bulaşlardan kaynaklandığını vurguluyor. Kadıköy İlçe Sıhhat Müdürü Dr. Neslihan Uyar, “İnsanlar AVM’lerden restoranlardan çekiniyor ancak annesinde, akrabasında Pazar kahvaltısında toplananlar, komşusunda gün için bir ortaya gelenler tehlike yok zannediyor. Komşularına aşure dağıtan bir teyze, 18 kişilik koca apartmanın izolasyona alınmasına neden oldu. Bir de temaslılarını saklayanlar var. Size bir şey olmaz fakat en yakın arkadaşınız ağır bakımlık olabilir” dedi.FİLYASYON grupları, bilhassa İstanbul’da son günlerde yine yükselişe geçen olay sayılarındaki artışın büyük çoğunluğunun aile içi bulaşlardan kaynaklandığını vurguluyor. Kadıköy İlçe Sıhhat Müdürü Dr. Neslihan Uyar, “İnsanlar AVM’lerden restoranlardan çekiniyor fakat annesinde, akrabasında Pazar kahvaltısında toplananlar, komşusunda gün için bir ortaya gelenler tehlike yok zannediyor. Komşularına aşure dağıtan bir teyze, 18 kişilik koca apartmanın izolasyona alınmasına neden oldu. Bir de temaslılarını saklayanlar var. Size bir şey olmaz lakin en yakın arkadaşınız ağır bakımlık olabilir” dedi.
Tatilden dönenlerin tesiri ve havaların da soğumaya başlamasıyla kapalı alanlarda daha çok vakit geçirilmek zorunda kalınması, İstanbul’u yine Türkiye’de salgının merkezi haline getirdi. Sıhhat Bakanı Dr. Fahrettin Koca’nın “Türkiye’deki hadiselerin yüzde 40’ı İstanbul’da, sayılar Ankara’nın 5 katına çıktı” açıklamasının akabinde gözler yeniden salgınla çabanın ön cephesinde yer alan filyasyon gruplarına çevrildi. Kovid pandemisiyle gayrette 11 Mart’tan bu yana İstanbul’un en büyük ilçelerinden, yaklaşık yarım milyon nüfuslu Kadıköy’de filyasyon çalışmalarını tüm süratiyle sürdürdüklerini söyleyen Kadıköy İlçe Sıhhat Müdürü Neslihan Uyar, hadise sayılarındaki süratli artışın yüzde yetmişinin aile içi bulaşlardan kaynaklandığını vurguladı. Dr. Uyar, “Mart 11 den beri filyasyon çalışmalarını durmaksızın sürdürüyoruz. Kadıköy 482 bin nüfusla kalabalık ilçelerimizden biri. Bizler 30 grupla 7 gün boyunca sabah 07:00 akşam 24:00’e kadar çalışmalarımızı yapıyoruz. Salgının birinci başladığı vakitle bugün ortasında alanda nasıl bir fark var derseniz; artık hastalar daha şuurlu, o panik havası yok. Fakat maalesef bir rahatlama var. Temaslı olay tespitlerimizin yüzde 70’i aile içi bulaş. Zira kişi dışarıdaki yeri tehlikeli buluyor ancak kendi içinden olunca, annesinin konutuna gittiğinde ya da bir akrabasını ziyaret ettiğinde kendini inançta sanıyor” dedi.
“AŞURE DAĞITAN TEYZE 18 BİREYE SEBEP OLDU”
Aile içi görüşmelerde maske ve uzaklık kurallarının büsbütün ihlal edildiğini vurgulayan Dr. Uyar, “Evde kelam merasimine gidenler, birtakım hanımlardan gün buluşmalarına tekrar başladıklarını bile duyuyoruz. Orada da yemek yiyorsunuz, kesinlikle maske çıkıyor, salon ya da bir odada kapalı ortamdasınız. Bunlar daima bulaşı artırıyor. Bizim şu andaki en büyük kahrımız bu. Mesela bizim temaslı filyasyonunda yaşadığınız farklı bir hadise var. Bir teyzemiz aşure yapmış, teyze müspet olay olarak sistemimize düştü. Hikayesini sorguladık, teyzeciğim neler yaptın, son 7 gün kimlerle görüştün vs. ‘Kızım aşure yaptım, apartmana dağıttım’ dedi. Teyze dağıtırken masken var mıydı, arana dikkat ettin mi, kapıdan iki dakika verip mi ayrıldın diye sorduğumuzda ise ‘Ya olur mu kızım, hepsine girip çay da içtim’ diye yanıtladı. Tüm apartmanı taramak zorunda kaldık ve üç beş gün sonra semptom verenlerden de test yaptığımızda bir sürü olumlu olayımız oldu. Teyzemiz iyi niyetliydi lakin yaklaşık 18 kişiyi izolasyona almak zorunda kaldık” diye konuştu. “Dışarısı, içerisi fark etmiyor, hepimiz birer sessiz taşıyıcı olabiliriz” diye konuşan Dr. Uyar, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Biz kişinin temaslılarına ulaştığımız üzere pandeminin başından beri ilaçlarını da konutlarına kadar götürüyoruz. İlaçları da hastanın durumuna nazaran, altta yatan hastalığına nazaran tabiplerimiz tarafından belirlenip nasıl kullanacaklarına karar veriliyor. Bazen şu sorular geliyor, ‘Bize farklı, ona farklı ilaç verildi. Bana bu niçin bir tane başkasına iki tane verdiler?’ Bu, büsbütün kişinin altta yatan hastalığına, yaşına ve öteki özelliklerine nazaran tabibin karar verdiği bir şey”
“TEMASLILAR ARTIK EN UFAK BİR DEĞİŞİKLİKTE 112’Yİ DE ARAYABİLECEK”
Meskende takip edilen temaslı olayların durumunda değişiklik olduğu taktirde yaklaşık üç hafta evvel uygulanmaya başlanan yeni bir entegre sistem sayesinde olayların 112 aracılığı ile de kendilerine bildirildiğini anlatan Dr. Neslihan Uyar, bu yeniliği şu formda özetledi: “Bir öbür hoş hizmetimiz de yeni aktive. Rastgele bir semptomu olmadığı için meskende takip edilen temaslılar, durumlarında değişiklik olduğunda yalnızca aile tabipleri üzerinden değil 7/24 arayabilecekleri 112 üzerinden de bize bildirilebiliyor. Vatandaşımız badiresi olduğunda 112’yi arıyor, 112 kişinin semptom hikayesini aldıktan sonra ambulans ya da hastane muhtaçlığı yok ise, bu kaydı İlçe Sıhhat Müdürlüklerinin ekranına iletiyor. Bizim takımımız de bu kayıtlar üzerinden temaslıya tekrar ulaşıp gerekirse sürüntü alıyor ve ilaç başlıyor. Yani temaslıların semptomu ortaya çıktığında kendileri hastane ya da doktora gitmeye çalışmadan konutlarına gidiliyor. Vatandaşların aklına takılan tüm sorular için de bizim 7 gün 24 saat hizmet veren takımlarımız var. Gelen soruları cevaplıyoruz”
“SİZE BİR ŞEY OLMAYABİLİR LAKİN ARKADAŞINIZI AĞIR BAKIMLIK YAPABİLİRSİNİZ”
Bu hastalıkta semptomun bazen testten bile kıymetli olduğunun altını çizen Dr. Uyar, “PCR elbette değerli fakat kişinin kliniği bizim için temel olan şey. Kişi en ufak bir rahatsızlığını bize bildirdiğinde biz derhal bunu Kovid kuşkusu olarak ele alıp sürüntü alıyoruz. Bu hususta hiç kimseyi geri çevirmiyoruz” dedi. Olumlu hadiselerin ekrana yansıdığı an kişinin işyeri, okulu, adresi, aile bilgileri üzere tüm bilgilerini anında görebildiklerini de belirten Dr. Uyar, vatandaşların bu periyot temaslısını saklama eğiliminde de olduğunu vurgulayarak “Biz hadiseye gittiğimizde kişinin karşısına birçok şeyi bilerek gidiyoruz. Bu da bize bir avantaj sağlıyor. Hastamız bazen temaslılarını söylemek istemiyor, beşerler 14 gün konutta izolasyona girmek istemeyebiliyor. Lakin aslında o bireyler de birkaç gün sonra belirti olduğunda ‘Ben aslında söylememiştim ama’ diyerek 112 aracılığıyla tekrar bize ulaşıyor. Halbuki biz ne kadar süratli hareket edebilirsek o kadar muvaffakiyet sağlarız. Natürel sorun yalnızca semptom değil burada. Asemptomatik olup taşıyıcı olarak dolaşan şahıslar var. Ekstra tehlikeli oluyor bu. Zira kendileri hiçbir şey hissetmiyor fakat bir yaşlıyla ya da riski olan biriyle temas halinde olabiliyorlar. Bu da hasta sayılarımızı artırıyor. Kişinin kendisinde bir şey olmayabilir fakat en yakın arkadaşını ağır bakımlık yapabilir. Onun için lütfen lakin lütfen, dürüst olalım” dedi.
“İZOLASYON KONTROLÜ KAÇAKLARIN ÖNÜNE GEÇTİ”
İçişleri Bakanlığı ve lokal yönetimlerin de sürece iştirakiyle başlatılan yeni kontrol uygulaması sayesinde izolasyondan kaçışların da değerli ölçüde azaldığını anlatan Dr. Uyar, şu bilgileri verdi. “Kaymakamlık vasıtasıyla emniyet mensupları, muhtarlar, imamlar, öğretmenler ya da belediye çalışanları ile bizim gerimizden olay ya da temaslıyı her gün konutta mi değil mi diye denetime gidiyorlar. İzolasyonu ihlal edenlerse 112 aracı ile yurtlara yerleştiriliyor. İstanbul’da 2 adet yurdumuz var şu anda. Diyoruz ki demek ki sen yerinde duramıyorsun, o vakit yurdumuzda sizi konuk edelim”
“BU HASTALIĞI BEN DE GEÇİRDİM, MASKE TAKMAYANLARA İKİ KAT SİNİRLENDİM”
Kendi grupları de dahil sıhhat çalışanlarından da olumlu olan arkadaşları olduğunu söyleyen Dr. Uyar, bunlardan birinin de kendisi olduğunu söyledi ve ekledi: “Bir hafta hastanede kaldım, sonrasındaki süreci de konutumda geçirdim. Lakin o 14 gün çocuklarınızla, eşinizle, kimseyle görüşemiyorsunuz ve o vakit sıhhatin, tedbir almanın değerini daha iyi anlıyorsunuz. O periyot her camdan baktığında bunu ihlal edenleri gördüğümde iki katı daha kızıyordum. Hem kendinize hem etrafınıza ziyan veriyorsunuz. Bu ortada okullar açıldı. Şimdilik ilçemizde hoş gidiyor. Fakat lütfen orada da velileri, anne-babaları uyarayım; çocuk geldiğinde direkt el yüz yıkanıp üstünü de değiştirmeli. Çocuklar yaşlılarla çok bir ortaya getirilmemeli. Kendim bile yaşı büyük olan hiçbir tanıdığımla birebir münasebete girmiyorum aylardır. Evet güç biliyorum, sıkıldı herkes lakin bir mühlet daha dişimizi sıkmalıyız. Ondan sona bu hastalığı defedebiliriz”
Memurlar