İçişleri Bakanlığı, 2020 yılının birinci 6 ayındaki uyuşturucuyla savaş çalışmalarını ve alınan sonuçları içeren raporu yayınladı. 1 Ocak-22 Haziran 2020 tarihleri arasındaki operasyonlara ait olguları içeren raporda, çarpıcı rakamlar mekan aldı. Raporda, yılın birinci 6 ayında memleket umumunda 63 bin 281 uyuşturucu operasyonu düzenlendiği, operasyonlarda, 21 ton 461 kilogram esrar, 4 ton 463 kilogram eroin, 1 ton 76 kilogram metamfetamin, 332 kilogram bonzai, 225 kilogram kokain, 16 milyon 830 bin 497 kök haşhaş ele geçirildiği belirtildi. Operasyonlarda gözaltına alınan 90 bin 844 şüpheliden 9 bin 456’sı tutuklanarak cezaevine konuldu. Uyuşturucu kullandığından ötürü hayatını kaybedenlerin sayısında azalma olduğu belirtilen raporda, 2015’te 590, 2016’da 920, 2017’de 941 ve 2018’de 657 iken geçen yıl bu sayı 342 olarak kayıtlara geçtiği söz edildi. Uyuşturucuyla savaş operasyonları ve farkındalık çalışmaları sayesinde, son 3 yılda uyuşturucudan kaynaklı hayatını yitiren kişi sayısı 599 azaldı.
GEÇERSIZ REÇETE ŞEBEKESİNE OPERASYON DÜZENLENMİŞTİ
Raporu kıymetlendiren Altınbaş Üniversitesi Çocuk Himaye ve Bakım Hizmetleri Program Yöneticisi ve Aile Danışmanı Öğr. Gör. Barış Tuncer, uyuşturucuya bağlı ölümlerde azalış olduğunu lakin hekim denetiminde kullanılması gereken kırmızı-yeşil reçeteye tabi sentetik ilaçların tasarrufunda sarih bir artışın görüldüğünü tabir etti. Geçtiğimiz günlerde Ankara Emniyet Müdüriyeti Mali Hatalarla Savaş Büro Müdüriyeti ekipleri de hekimlerin e-reçete şifrelerini kullanarak uyuşturucu etken unsuru içeren ve uyuşturucu bağımlılarının tedavisinde kullanılan ‘Lyrica’ isimli ilacı aldığı tespit edilen şebekeye operasyon düzenlemişti. Operasyonda, emekli vatandaşların kimlik haberlerini kullanarak 130 adet düzmece reçete çıkardığı belirlenen şüphelilerin, kamuyu 250 bin TL zarara uğrattığı ve düzmece reçetelerle aldıkları ilaçları uyuşturucu bağımlılarına sattığı tespit edildi.
İLACI DIĞERININ ISMINE YAZDIRIYORLAR
Hekim denetiminde kullanılması gereken kimi ilaçların geçersiz reçete ile temin edildiğini anlatan Öğr. Gör. Barış Tuncer, “Uyuşturucu ve psikotrop özelliği olan ilaçlar var. Bu ilaçlara sentetik ecza ismi veriliyor. Bu ilaçlar yeşil ve al reçeteyle satılıyor ve tabip denetiminde kullanılması gerekiyor. 2018’de 2 milyon sentetik ecza ele geçirildi. 2020’nin birinci 6 ayına baktığımızda ise ele geçirilen ölçü 1,5 milyon. Kalan 6 ayda da bu kadar geçirilirse yakalanan ölçü 3 milyona ulaşacak. Bu ilaçların emel dışı tasarrufu, suistimali katlanarak artıyor. Aradığı uyuşturucu hususa ulaşamayan şahıslar, uydurma reçetelerle gayrısının ismine yazdırarak bu ilaçları tercih ediyorlar. Bu bahiste acilen tedbir alınması bu denetimlerin artırılması gerekiyor. İçişleri Bakanlığı’nın başarılı operasyonları var. Yani çok fazla sayıda uyuşturucu husus yakalanıyor. Gelgelelim uyuşturucu arzının azalmasına karşın, uyuşturucu tacirleri farklı hususları piyasaya sunabiliyor” değerlendirmesinde bulundu.
AKRAN BASKISI HUSUS TASARRUFUNA TEŞVİK EDİYOR
Husus tasarrufu açısından en riskli periyodun ergenlik devri yani 15-24 yaş arası olduğunu belirten Öğr. Gör. Tuncer, “Uyuşturucu unsur kullanan gençlerin yüzde 75’i bunu arkadaşları ve yakın etraflarından alıyorlar. Yani bir manada akran baskısı laf konusu. Bu noktada ana babalara naçizane bir tavsiyem olacak. Çocuklarına katiyetle akran basıncına direnebilmeyi, ‘hayır’ demeyi öğretmeleri gerekiyor. Çocuklarının arkadaşlarını ve arkadaşlarının ailelerini tanımaları gerekiyor. Çocuklarının nerede, ne vakit, kiminle olduğunu bilmeleri kıymetli. Çocuk çok fazla para harcamaya başladıysa, ders başarısı düştüyse, mektep devamsızlığı varsa, dikkat dağınıklığı yaşıyorsa vücudunun farklı taraflarında morluk ve kırmızılık görülüyorsa, ailesinden uzaklaşmaya başladıysa, mütemadi yalnız kalmak istiyorsa davranışlarında öfke patlaması üzere değişimler görünüyorsa ailelerin bu belirtileri dikkate alması gerekiyor” diye konuştu.
“HEKİMLERİN KAŞELERİNİ KULLANARAK UYDURMA REÇETE ÜRETEBİLİYORLAR”
Eczacıların e-reçetenin uydurma olup olmadığını anlamasının güç olduğunu belirten İstanbul Eczacılar Odası Idare Konseyi Üyesi Zozan Padel ise şunları söyledi:
“Kırmızı ya da yeşil reçeteyle yani şahsi reçeteler ile hastalara verdiğimiz kimi ilaçlar var. Bunlar morfin türevleri ya da hudut hücrelerini uyuşturarak tedavide kullanılan ilaçlar olabilir. Bu ilaçların yüzde 95 ila 97’si devletin kurduğu elektronik reçete sistemiyle hastaya veriliyor. Hala çok az ölçüde kağıt reçete kullandığımız da oluyor. Suistimal boyutunda al ya da yeşil reçetelere bir halde ulaşan insanlar, tabiplerin kaşelerini kullanarak düzmece reçete üretebiliyorlar. Hekimlerin reçete yazdığı şifreler bir halde ele geçirilerek geçersiz reçete üretilebiliyor. Burada vukuat aslında Emniyet’in sorumluluğunda. Zira bizim eczane olarak elektronik yazılan reçetenin uydurma olup olmadığını manaya ihtimalimiz yok.”
“KEPENK GERISINDEN ÇALIŞMA BAŞARILI SONUÇLAR VERDİ”
Gece nöbetinde uygulanan kepenk gerisinden çalışma sisteminin başarılı sonuçlar verdiğini söyleyen Zozan Padel, “İstanbul’da yaklaşık 3 yıldır gece 12.00’den sonra kepenk gerisinden çalışıyoruz. Hastalarımız bundan devir periyot rahatsız oldular fakat burada hedefimiz topluluğun ve eczacının güvenliğini sağlamak. O ilacı almak için gecenin bir yarısı eczaneye gelen kişi aslında bağımlılığın tepe noktasında, muhakkak ilaca ulaşması gereken kişi oluyor. Bu kişi zarar verici olabilir. Bu pratik sonrası gasp gayeli eczaneden alınan uyuşturucu ya da çalınan uyuşturucu ilaç orantısında önemli bir azalma var. Savaş edilmesi gereken kısım tabiplerin şifrelerini alarak doktorun haberi dışında düzmece reçete üretiminin engellenmesi” sözlerini kullandı.
AİLELER ÇOCUKLA GÜÇLÜ BİR MUHABEREDEN YANA
Çocukların bu cins hususlar ile tanışmasından telaşlı olan aileler ise gerekli tedbirleri almaya çalışıyor. Büyüdüklerinde çocuklarının arkadaşlarıyla muhabere halinde olacağını belirten bir ana, “Çocuklarım şimdi küçük fakat ileride arkadaşlarını tanımak isterim, arada sırada çantalarını denetim ederim. Bir ana olarak elimden ne gelirse yaparım. Çocuklarımla her bahiste umumi olarak bir muhabere halindeyiz. Bu çeşit unsurlarla ilgili de onları bilgilendiririm” dedi. Aile ve çocuk arasında sıkı bir muhabere olması gerektiğini söyleyen bir öteki ebeveyn ise “Aile ve çocuk arasında sıkı bir iş birliği, güçlü bir muhabere olmalı. Çocukları takip etmek gerektiğini düşünüyorum. Bazen haberleri dahilinde, bazen de onlardan habersiz bir biçimde çocukları takip etmek gerekiyor” diye konuştu.
Muhabere çağında olunduğunu hatırlatan bir farklı vatandaş da “Ailelerin çok dikkat etmeleri lazım. Artık muhabere çağındayız ve çocuklar birçok şeye çok daha çabuk ulaşıyor. Hangi sitelere girdiklerini, kimlerle görüştüklerini, onları çok fazla sıkmadan uzaktan takip etmeliyiz. Acep kiminle görüşüyor, ne yapıyor ve nerelere gidiyor? Bunların karşılıklarının kıymetli olduğunu düşünüyorum” dedi.
Memurlar
