Bartın’da pandemi hastanesinde misyon yapan Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Dr. Burçin Ulu ve Ağır Bakım Uzmanı Dr. Faruk Seçkin Yücesoy ile Trabzon Vakfıkebir Devlet Hastanesinde misyonlu Acil Tıp Uzmanı Dr. Metin Yadigaroğlu, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınıyla gayret sürecinde yaşadıklarını anlattı.
Pandemi hastanesi olarak belirlenen Bartın Devlet Hastanesinde misyon yapan Ulu, AA muhabirine, salgının birinci günlerinden itibaren cephenin ön safında özveriyle çalıştıklarını belirterek, “Tüm hemşire arkadaşlarımız ve işçimizle o endişeyi, yoğunluğu daima bir arada yaşadık, nitekim çok yorulduk.” dedi.
Virüsün birinci görülmesiyle kendilerini izolasyona aldıklarını ve çocuğuna 3 ay sarılamadığını anlatan Ulu, şöyle devam etti:
“Evde başka odalarda, başka katlarda hayat sürdük ve çocuklarımı uzaktan yalnızca bakarak sevmeye çalıştım. Biri üniversite, başkası ilkokul öğrencisi olan iki çocuğumun da psikolojisi iyi değil, hala üzerilerinde bir kaygı var. Bilhassa kendi adıma benim o günlerde yaşadığım kaygıyı anlatamam. Çok ağır bir durumdaydık. Kaygımız kendimizden değil, bizim yüzümüzden büyüklerimize, arkadaşlarımıza, ailemize bir şey bulaştırma endişesiydi. Tek endişemiz buydu.”
Profesyonel olarak bu işi yaptıklarını belirten Ulu, “Eğitimimiz de var. Biz sıhhat topluluğu olarak yerimizdeyiz, vazifemizin başındayız lakin bu çabada lakin halkın da topyekun bir iştirakiyle başarılı olabiliriz. Bilhassa son vakitlerde vatandaşlarda ‘Bana bir şey olmaz.’ niyeti hakim ve duyarsızlık kelam konusu. ‘Bana bir şey olmaz.’ olsaydı, biz sıhhat çalışanlarından kayıp vermezdik ki biz en korunaklı formda çalışan insanlarız. Biz profesyonel olarak çalıştığımız halde kayıplar verebiliyorsak herkese her vakit her şey olabilir.”
Ulu, bu yüzden toplumsal aralığın en az 1,5 metre olması, maske takılması ve paklığa dikkat edilmesi gerektiğini kelamlarına ekledi.
– “Bu hastalık akciğerleri ağır bir halde etkiliyor”
Ağır Bakım Uzmanı Dr. Faruk Seçkin Yücesoy da ülkenin ve dünyanın sıkıntı ve yorucu bir süreçten geçtiğini söyledi.
Sıhhat çalışanlarından 6 aydır konutundan, ailesinden ve çocuklarından uzakta kalan meslektaşlarının olduğuna dikkati çeken Yücesoy, “Salgının başlamasıyla ailesinden başka mesken tutan hekimler, hemşireler, yurtlarda kalanlar, çocuklarını memlekete gönderenler, uzun müddet çocuklarını göremeyenler oldu. Bunlar hastanelerde çok rutin bir halde yaşandı. Sevdiklerinizden başka kalıyorsunuz, bu sizi hem de manevi olarak etkiliyor. İş yerinizde motivasyonunuzu etkiliyor ve ülkede sıhhat çalışanlarının hepsi bu formda.” dedi.
Kendisinin de uzun bir müddet ailesiyle görüşemediğini anlatan Yücesoy, salgının başından beri ailesiyle kucaklaşmadığını, tokalaşmadığını söyledi.
Dışarıda maskesini takmayarak dolaşan insanların salgını ciddiye almadıklarını, sorumsuz davrananlar yüzünden hiç tanımadıkları şahısların ağır bakımda can çekiştiğini, hayatını kaybettiğini lisana getiren Yücesoy, “Bu hastalık akciğerleri çok güçlü, ağır bir halde etkilediği için beşerler bir nevi boğularak ölüyorlar. Hastalığın kesin bir tedavisi yok, kimin ne vakit ve nasıl geçireceği muhakkak değil. Yalnızca maske takmak, arayı korumak ve hijyen hadisesi bitirebilecek bir şey ancak maalesef bunu çok güç uyguluyoruz.” diye konuştu.
Ağır bakıma aldıkları hastaların yakınlarının hastanın yanına giremediğini ve onlara telefonla bilgi verdiklerini anlatan Yücesoy, “İnsanlar, yakınlarını göremeden kaybetmek zorunda kalıyor.” dedi.
“Şu maskeyi kendimiz için değilse lütfen diğerleri için vicdanen takmamız lazım. Bu işi ciddiye almamız lazım.” tabirini kullanan Yücesoy, virüsün ileri yaş yahut kronik hastalarda tesirli olmasına rağmen sağlıklı bireylerde de önemli olumsuz tesir oluşturabildiğine işaret etti.
Yücesoy, “Genç hastamızın çocuğu, ‘Doktor amca babamı görebilir miyim?’ diyor lakin o çocuğa babasını göremeyeceğini söylemek çok güç oluyor, nutkunuz tutuluyor. Biz burada çok genç insanları da kaybettik. Bilhassa teneffüs aygıtına bağlanan hastaların kurtarılma, iyileşme bahtı çok daha azalıyor. Hasta yakınlarına bilgi verdikten sonra oturup ağladığım vakitler oldu. Çaresizlik, onların ıstırabı size de sirayet ediyor ve bunları her gün yaşıyoruz. Kimse ‘Virüs bana gelmez.’, ‘Ben gencim.’ demesin.” sözlerini kullandı.
– “Sosyal aralık kuralının hiçe sayılması motivasyonumuzu altüst ediyor”
Trabzon Fatih Devlet Hastanesinde vazifeli olan lakin muhtaçlık münasebetiyle Vakfıkebir Devlet Hastanesi Acil Servisinde süreksiz görevlendirilen Acil Tıp Uzmanı Dr. Metin Yadigaroğlu ise doktordan hemşireye, sıhhat memurundan hasta taşıyıcıya tüm sıhhat çalışanının özverili bir uğraş içinde olduğunu söyledi.
Yadigaroğlu, tüm hastalara kendi anne, baba ve kardeşleri üzere davranmaya ihtimam gösterdiklerini söyleyerek,”Vatandaşlarımızdan ricamız, maske ve ara kuralına mutlak suretle riayet etmeleri zira biz pandeminin başında hastalıkları Kovid olanlar ve olmayanlar formunda sınıflandırırdık artık ise Kovid artı travma, Kovid artı darp, Kovid artı idrar yolu enfeksiyonu, Kovid artı inme, kalp krizi olarak kıymetlendiriyoruz. Biz acile gelmiş bir hastaya yaklaşırken öncelikle Kovid’i ekarte etmek zorunda kalıyoruz.” diye konuştu.
Sıhhat çalışanı olarak had safhada emek verdiklerini fakat bir yerde kurallara uyulmadığını görünce motivasyonlarının düşebildiğini belirten Yadigaroğlu, hislerini şöyle lisana getirdi:
“Biz bu yoğunluğun içinde koştururken, bir nevi kendi anne, babamızdan vakit çalıp buraya harcadığımız devirde bu kadar uğraşırken dışarıda yapılanları toplumsal medyadan görüyoruz. Doğum günü partilerinde, yat partilerinde, düğünlerde toplumsal ara kuralının hiçe sayılması inanın motivasyonumuzu altüst ediyor. Babaevim bana çok yakın bir yerde lakin şu iki aylık vakit zarfı içerisinde toplasanız iki kez gidebildim ve lakin uzaktan görebildim. Çocuğumu onların yanlarına götüremiyorum zira görüp çocuğa sarılıp koklamak isteyecekler, biliyorum. Motivasyonumuzu yüksek tutmaya çalışıyoruz, toplumsal hayattaki beşerler bizim kolumuz kanadımız, elimiz ayağımız, bu uğraşta bizi kör topal bırakmasınlar. Bu virüsle çabada bize takviye verme biçimleri lakin acillerin gereksiz yoğunluğunu azaltmaları, artı dışarıda maske, uzaklık ve hijyen kurallarına uymalarından geçiyor.”
Hadise sayıları göz önünde bulundurulduğunda çemberin artık herkes için biraz daha daraldığının görülebildiğine işaret eden Yadigaroğlu, “Durum bu türlü olduğu için ‘Evimize virüsü taşır mıyız?’ endişesinin yanında bir de ‘Acaba halktan bunu kendimiz alıp hastanemize de götürür müyüz?’ korkusunu da yaşıyoruz.” sözünü kullandı.
Yadigaroğlu, eşinin de hekim olduğunu belirterek, “O da huzursuz ve miadında bir gebeliği var. Ben buradan virüsü alıp konuta getiririm endişesiyle daima yaşamak zorundayım. Ben bunu artık hayatımın bir modülü olarak addettim ve bu biçimde yaşıyorum. Ricam, insanlarımız da bu halde yaşasın zira bizim yeni olağan toplumsal hayatımız bu formda olacak. İlerleyen periyotlarda değişebilir lakin şimdilik bu formda.” dedi.
– Farklı şikayetlerle acil servise gelen bireylerde de Kovid-19 tespit edildi
Virüsün artık herkesin çok yakınında olduğuna dikkati çeken Yadigaroğlu, şu örneği paylaştı:
“Pozitif tespit edilen hadiseler gerekli ise hastanelerde tedavilerini almakta, gerekli değilse de izole olarak kalmaları önerilmekte ve takipleri yapılmakta fakat taşıyıcı olanları bizim tespit etmemiz çok güç, mümkün değil. Bir mühlet evvel acil servise incir ağacından düşen bir amca getirildi. Bu kişi incir ağacına çıkabilecek kudrette bir insan, Kovid-19’a ait rastgele bir semptomu da yok. Hastayı biz travma açısından değerlendirirken bir bakıyoruz ki akciğer tomografisinde Kovid-19’un tutulumları var ancak bu amca hasta olduğundan habersiz, etrafındakiler habersiz, o manada etrafınıza dikkat etmek epeyce değerli. Müspet olanların da paniğe kapılıp acil servislere, polikliniklere koşmasına gerek yok, şayet hafif biçimde semptomlar varsa Alo 184’ü arayarak bu hususta bilgi alabilirler.”
Yadigaroğlu, farklı bir durum nedeniyle acile gelen fakat Kovid-19 olumlu olduğu belirlenen hastalarla karşılaşınca hem onların yakınları hem de sıhhat çalışanı için ayrıyeten endişelendiklerini anlattı. Trafik kazasında ağır yaralanan bir gencin Kovid-19 olduğunu belirlediklerini tabir eden Yadigaroğlu, “O genç kardeşimizi kaybettik. Onu kaybettiğimize mi üzülelim, temas ettiği arkadaşları var ve hastalığından haberdar değiller, onlara mı üzülelim, onun için koşturan acil servisin işçisini mi düşünelim? İnanın çok duygusal bir ruh haline bürünebiliyoruz. Bunların hepsini biz insanlarımızın, halkımızın takviyesi ile aşacağız. Bu mevzuda bize yardımcı olsunlar.” dedi.
– “Sigarayı azaltalım demiyorum keselim artık”
Metin Yadigaroğlu, Kovid-19’un akciğerleri etkilediğine dikkati çekerek, “Sigarayı azaltalım demiyorum keselim artık, bu devirde bize epeyce yardımcı olacaktır. En azından akciğer semptomlarını iyileştirecek, klinik olarak sizi daha iyi bir yere götürecektir. Bir insan maskesini indirip sokak ortasında sigara içip dumanı etrafa üflüyorsa inanın biz bu işten hiçbir şey anlamayız, yaptığımız hiçbir şeyin kıymeti kalmaz. Bu bahisteki ihtarları lütfen kulak gerisi etmeyelim.” kelamlarına yer verdi.
Memurlar