Ünü Anadolu’yu aşan, Afrika, Amerika ve Avustralya kıtalarında yabanî hayvanlara karşı sürüleri koruyan Kangal köpekleri, çiple takip edilecek.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından yapılan yazılı açıklamaya nazaran, lokal kalkınma projeleri yürüten 26 kalkınma ajansından biri olan Orta Anadolu Kalkınma Ajansı (ORAN), Sivas’ta teknolojinin tüm imkanlarının kullanıldığı “Kangal Köpeği Üretim, Eğitim ve Müdafaa Merkezi” kuracak. 2021 yılında açılması planlanan merkezde her yıl tescilli 400 safkan Kangal köpeği üretilecek.
– “Sivas’ı dünyaya daha iyi tanıtacağız”
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank da toplumsal medya hesabından merkezle ilgili görüntü paylaştı.
Varank, paylaşımında, “Cesareti, zekası ve güçlü önsezileriyle Anadolu beşerinin can dostu kangal köpeklerini çip teknolojisiyle muhafaza altına alıyoruz. Kalkınma ajansımızın takviyeleriyle kurulacak çağdaş tesisle Sivas’ı dünyaya daha iyi tanıtacağız.” sözünü kullandı.
– Projenin bütçesi 7 milyon lira
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü uyumunda faaliyetlerini yürüten ORAN, Kangal köpeği ırkının korunması gayesi doğrultusunda lokal dinamiklerle güç birliği yaptı.
Ajans bu kapsamda, Sivas Vilayet Özel Yönetimi, Cumhuriyet Üniversitesi, Kangal Köylere Hizmet Götürme Birliği ve Sivas Vilayet Tarım ve Orman Müdürlüğü ile yeni bir proje başlattı.
Projeyle, Sivas merkeze bağlı Çelebiler Köyü Meraküm mevkisinde yaklaşık 43 dönümlük arazi üzerine Kangal Köpeği Üretim, Eğitim ve Müdafaa Merkezi kurulacak. 7 milyon lira bütçeli projenin maliyetinin yüzde 75’ini ORAN karşılayacak.
Merkezin en değerli işlevi, safkan Kangal köpeklerinin üretilmesi ve genlerinin korunması olacak. Yetiştiren köpekler çiple takip edilecek. Deri altına yerleştirilecek çiplerde, köpeklerin doğum tarihi, anne ve baba ismi, geçirdikleri hastalıklar üzere bilgiler yer alacak. Hayvanların kaybolması halinde de takipleri bu çip sayesinde yapılacak.
Merkezde kangalların soyağaçları çıkarılacak. Üretilen her köpeğin bir kimlik kartı olacak. Böylelikle Kangal köpeğinin ırkı ve bu ırkın saflığının koruması, denetimi ve raporlanması sağlanacak. Merkezde, genetik çeşitliliğe yönelik çalışmalar yapılacak, araştırma yapmak isteyen akademisyenlere uzun vadeli müşahede imkanları sağlanacak.
– Bölgesel kalkınmaya katkı
Her türlü donanımı barındıran, eğitim alanlarının bulunduğu, veteriner hizmetlerinin verileceği merkezde, memleketler arası şovlar de düzenlenecek.
Merkezi ziyaret edenler, konaklama, yeme-içme ve alışveriş, ikramlık eşya üzere aktivitelerle mahallî ekonomiyi canlandıracak. Hem kent turizmine katkıda bulunacak hem de kalkınma için artı kıymet oluşturacak.
Yavru satışları ve öteki gelirlerle merkezin finansal sürdürülebilirliği sağlanacak. Birinci etapta merkezde veteriner, laborant, uzman köpek bakıcısı vazifelerini üstlenecek 13 kişi istihdam edilecek.
Birinci etapta 80 köpeğin yetiştirileceği merkezde, 60 damızlık kangalın 20’sini erkekler, 60’ını dişiler oluşturacak. Yavru köpekler, 2. aylarını doldurmalarından itibaren web sitesi üzerinden sahiplendirilebilecek. Merkezin kapasitesi daha sonra 400 hayvana yükseltilecek.
– “Irkın sürdürülebilir olması sağlanacak”
Merkezin inşaatında incelemelerde bulunan Sivas Valisi Salih Ayhan, “Merkezimiz sayesinde köpeklerimiz dünyanın neresinde olursa olsun bu özel çip sayesinde takip edilecek. Hayat şartları denetim edilecek. Irkın sağlıklı bir formda sürdürülebilir olması sağlanacak. Kangal yavrumuz dünyaya geldiği anda kimliklendirilecek. Aşikâr bir yazılım sayesinde tüm geçirdiği evreleri takip edilecek ırkın bozulması engellenmiş olacak.” dedi.
ORAN Genel Sekreteri Ahmet Emin Kilci de Kangal köpeklerinin sürü idaresi konusunda dünyada bilinen en başarılı çeşit olduğunu belirterek, “Biz bu merkez sayesinde küçükbaş hayvancılığı da bir nevi desteklemiş olacağız. Katalizör olacağız. Burada yetiştirilen kangal köpekleri küçükbaş sürülerde sürü idaresinde çiftçilerimize en büyük takviyesi sağlayacak.” diye konuştu.
Cumhuriyet Üniversitesi Kangal Köpeği Araştırma ve Yetiştirme Merkezi Müdürü Doç. Dr. Yusuf Ziya Oğrak da 30 yıl veteriner olarak Kangal köpekleri üzerinde çalıştığını lisana getirerek, “Yaptığımız müşahedelere nazaran her doğumda yüzde 80’e varan vefatlar olabiliyor. Bilhassa, yavrulara gerekli aşıların yapılmamasına bağlı vefatlar en büyük sorunlardan biri. Bu proje sayesinde bütün köpeklerin aşılanmasına yönelik çalışmalar yürütülecek.” tabirlerini kullandı.
– “Anadolu Arslanı” lakabıyla anılıyor
Anadolu coğrafyasında yüzyıllardır çobanlara yarenlik eden kangallar, iyi bir sürü koruyucusu olarak biliniyor.
Kangallar, zeki, önsezileri kuvvetli ve sahibine çok bağlı olmalarının yanı sıra çocuklara ve bayanlara karşı dostça davranışlarıyla öne çıkıyor. Yiğit, süratli ve çevik bir çeşit olan Kangal köpekleri, Osmanlı İmparatorluğu devrinden bu yana makul bir sistematik içinde yetiştiriliyor.
Kurt sürülerine karşı lisandan lisana yayılan kahramanlıklarıyla “Anadolu Aslanı” lakabını alan Kangal köpekleri, Afrika, Avustralya ve Amerika kıtalarında yırtıcı hayvanlara karşı sürü müdafaa vazifesi üstleniyor. Kangal köpekleri, sıkıntı iklim ve çalışma koşullarına ahenk sağlamalarıyla da biliniyor.
Memurlar
