Süveyş Kanalı’nda yaşanan kaza, tıkanan ticari seferlere alternatif ticaret güzergahlarının değerini ortaya koydu.
Süveyş Kanalı’nda Ever Given isimli konteyner gemisinin karıştığı kaza sonrası tıkanan lojistik seferler, alternatif ticari rotaların değerini ortaya çıkardı. Yaşanan kazayla birlikte Süveyş Kanalı’nda geçiş için bekleyen gemilerin sayısı her geçen gün tırmanırken, petrol fiyatlarındaki yükseliş ve pek çok dalda yaşanan ham husus külfeti sonrası nakliye firmaları alternatif rotalara yönelik çalışmalar yürütmeye başladı.
OVAKÖY’ÜN EHEMMİYETİ ORTAYA ÇIKTI
Bu noktada Türkiye ile Irak ortasında uzun müddettir Habur Hudut Kapısı’na alternatif olarak planlanan Ovaköy Hudut Kapısı ve devamında Basra Körfezi’ne kadar devam edecek olan ticaret güzergahı büyük bir potansiyel barındırıyor. Türkiye’nin yanı sıra Avrupa’yı da Bağdat üzerinden Basra Körfezi’ne bağlayan sınır ile birlikte global ticaretten yüzde 12 hisse alan Süveyş Kanalı mecburilik olmaktan çıkabilir.
DEMİRYOLU KÖRFEZE UZANACAK
Basra Körfezi’ne kadar uzanması planlanan ticaret yolunda karayolunun yanı sıra demiryolu seçeneği de yer alıyor. Bu seçenek lojistik maliyetlerin daha da düşürülebilmesi imkanı tanıyor. 2016 yılında ortaya konan demir yolu projesine nazaran Mersin’den başlayacak demir yolu çizgisinin Basra Körfezi ve sonrasında Kuveyt ve öteki körfez ülkelerine kadar uzanması planlanıyor. Yalnızca Türkiye ile Irak ortasındaki ticarette bile Ovaköy ile birlikte yüzde 50’ye artış sağlanması bekleniyor. Ayrıyeten Türkiye’nin değil Avrupa ülkelerinin de bu projeyle birlikte Irak ve öbür Arap yarım adası ülkeleriyle ticareti katlanabilir. Süveyş Kanalı’ndaki geçişlerinde buraya kaymasıyla birlikte bölge global ticaretin can damarı haline gelebilir.
BU TALİHİ DEĞERLENDİRMELİYİZ
DEİK Türkiye-Irak İş Kurulu Lideri Emin Taha, Ovaköy Hudut Kapısı’nın stratejik değerine işaret ederek, şu değerlendirmelerde bulundu: “Arap Yarımadası’nı Asya ülkelerini de Körfez üzerinden eserlerini Avrupa’ya yetiştirebilmek için, deniz-kara-deniz yolu ile Avrupa’yı hem Orta Doğu’ya, Arap Yarımadası’na hem de Uzak Doğu’ya bağlayabiliriz. Basra Körfezi’nden deniz yolu ile gemi ile gelen, Tayland, Çin, Kore, Malezya ülkelerinde Singapur’a eserleri Arap Körfezi’ne getirip, Basra’dan, hududumuz olan Ovaköy Hudut Kapısı’na kadar bir raylı sistemle vagon yoluyla ve otoban ile bin 600 kilometre uzunluğunda bir yol yapma imkanımız var. Süveyş Kanalı’ndaki badire tüm dünya ülkelerine milyarlarca dolar ziyan verdi. Maliyetleri katlandı. Bu da tüketicinin ister istemez cebini etkiliyor ve ziyan veriyor. Türkiye Doğu’yu Batı’ya bağlayan ülke olması nedeniyle bu bahtı hak ediyor. Bunu kıymetlendirmemiz lazım.”
KANAL İSTANBUL ALTERNATİF OLACAK
Emin Taha, Türkiye’nin coğrafik pozisyon olarak çok değerli bir yere sahip olduğunun altını çizerek, “Türkiye lehine bir an önce bu projenin gerçekleştirilmesi gerekir. Burada en değerli proje asrın projesi olan Kanal İstanbul’dur. Kanal İstanbul’da alternatif bir tahlil olacak. Kanal İstanbul Karadeniz’i Akdeniz’e bağlayacak. Türkiye’nin geliri artacak. Birebir vakitte gemi hareketlerini de kolaylaştıracak” diye konuştu.
Avrupa ülkeleri de durumun farkında
Bağdat Hükümeti’nden Türkiye Demir Yolları Genel Müdürlüğü’ne davet geldiğini hatırlatan DEİK Türkiye-Irak İş Kurulu Lideri Emin Taha, bu davetin bir ay evvel Ankara ve İstanbul’da yapılan toplantıların devamı niteliği taşıdığını vurguladı. Ana hususun ise Ovaköy Hudut Kapısı’ndan Basra Körfezi’ne kadar demir yollarının ve otobanın yapılması olduğunu bildiren Taha, “Demiryolları hem yolcu için hem de yük taşıması ve ihracat malları için değerli bir yere sahip. Süveyş Kanalı’nda 250 metre. Şu anda yüzdüremedikleri geminin uzunluğu ise 400 metre. Çapraz formda kanalı kapattı. Hükümetimiz bu bahiste takviye vermeye hazır olduğunu duyurdu. Şayet Basra Körfezi’nden Ovaköy Kapısı’na bu çizgi olsaydı denizden karaya tekrar bizim karayollarımızda Habur Hudut Kapısı’ndan geçerek, İskenderun Limanı, Mersin Limanı’na devam ederek tekrar gemilerle o yükleri dünya ülkelerine bilhassa Avrupa’ya dağıtma imkanımız olurdu. Bunu Avrupa ülkelerinin düşünmesi lazım. Şu an kesinlikle göz önünde bulundurmuşlardır. Birebir biçimde de Orta Doğu ve Uzak Doğu ülkeleri bunu değerlendirmeleri lazım” dedi.
Mesude Demirhan Burak Karaca
Memurlar
