Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı öncülüğünde yürütülen çalışmalar, on binlerce engellinin kimseye muhtaç olmadan hayatını sürdürmesine, hayata tam ve etkin olarak iştirakine dayanak sağladı.
AA muhabirinin, 10-16 Mayıs Engelliler Haftası münasebetiyle derlediği bilgilere nazaran, bugüne kadar özel ihtiyaçlı şahısların hayata tam ve faal iştirakini sağlamak gayesiyle eğitimden sıhhate, istihdamdan erişilebilirliğe uzanan birçok alanda yürütülen çalışmalar, uygulamalar ve projeler süratle devam ediyor.
On binlerce engellinin hayatına dokunan, hayatının değişmesini sağlayan bu çalışmalar, tıpkı vakitte toplumsal farkındalığın oluşmasına da kıymetli katkı sağlıyor.
Bakanlığın bilgilerine nazaran, engelli vatandaşlar için en kıymetli dayanak düzeneklerinden biri olan istihdam alanında son 19 yılda değerli gelişmeler kaydedildi. 2002’de memur olarak istihdam edilen engelli bireylerin sayısı 5 bin 777 iken, Nisan 2021 prestijiyle bu sayı 60 bin 432’ye yükseldi.
– Engelli yakını aylığı alan vatandaşların sayısı 96 bin
Yüzde 40 ve üzerinde mahzur oranı bulunan vatandaşların hayatını kolaylaştırmak gayesiyle ödenen engelli aylıklarından şu an 617 bin kişi yararlanıyor. Engelli yakını aylığı alan vatandaşların sayısı 96 bine yükselirken, meskende bakım yardımlarından da 536 bin kişinin yararlandığı öğrenildi.
– Zihinsel engelli vatandaşlara muhafazalı iş yerleriyle istihdam takviyesi
Bakanlık, engelli vatandaşlar içerisinde istihdama katılmada en fazla zahmet yaşayan zihinsel ve ruhsal engelli bireyleri de muhafazalı iş yerleriyle destekliyor. Muhafazalı iş yerlerini oluşturan patronlara fiyat takviyesi, çeşitli vergi indirimleri ve muafiyetler sağlayan Bakanlık, buralarda çalıştırılan her bir engelli birey için 914,41 lira fiyat takviyesi veriyor.
– Umut meskenleri ve gündüzlü bakım merkezlerinin sayısı artıyor
Engelli vatandaşların toplumsal yaşama faal katılmasına imkan tanıyan umut meskenlerinin sayısı 153’e çıkarken, buralardan yararlananların sayısı 880 oldu.
Ailelerin engelli yakınlarını günlük işlerinde emanet edebilecekleri, engellilerin toplumsallaşmasına imkan tanıyan gündüzlü bakım merkezlerinin sayısı da her geçen gün artıyor. Halihazırda 127 gündüzlü bakım merkezinden 931 engelli yararlanıyor.
Ayrıyeten sayıları 104’e ulaşan resmi yatılı bakım ve rehabilitasyon merkezlerinde 8 bin 240 engelliye hizmet sunuluyor, 292 özel engelli bakım merkezinde de 28 bini aşkın engelli vatandaş kalıyor.
– Kuruluşlardaki engellilerin iki doz aşılamaları tamamlandı
Kovid-19 salgını nedeniyle Mart 2020’den itibaren tüm kuruluşlarda ziyaret kısıtı, nizamlı ateş takibi, tertipli dezenfeksiyon üzere birçok tedbiri devreye alan, tüm kuruluşlara salgınla gayrete yönelik rehberler hazırlayarak gönderen Bakanlık, kuruluşlarda Kovid-19’a karşı aşılama çalışmalarını da tamamladı.
– Binalar için 1581 erişilebilirlik evrakı düzenlendi
Toplumsal hayatın içerisindeki tüm yapıların engelli ve yaşlı vatandaşlar için erişilebilir olmasını sağlamak gayesiyle bu alandaki standartları belirleyen Bakanlık, valiliklerle iş birliğinde Türkiye genelinde erişilebilirlik çalışmalarını yürütüyor.
Bu kapsamda belirlenen kıstasları yerine getiren binalara erişilebilirlik evrakı veriliyor. Bakanlığın bilgilerine nazaran, bugüne kadar toplam 1581 erişilebilirlik dokümanı düzenlendi.
2020 Erişilebilirlik Yılı çalışmaları kapsamında bu alandaki çalışmalarını ağırlaştıran Bakanlık, son mevzuat ve standartları temel alan, yazılı ve görsel içeriğe sahip, Erişilebilirlik Kılavuzu’nu yayımladı. Binaların erişilebilir hale getirilmesi için yapılması gerekenlerin rapor olarak temin edilmesini sağlayacak Erişilebilirlik Kıymetlendirme Modülü (ERDEM) de hazırlandı.
– 1 milyonu aşkın şahsa Engelli Kimlik Kartı verildi
Erişilebilirlik alanında belediyelere, kamu kurumlarına ve talep eden öbür kurumlara eğitimler veren Bakanlık, engellilerin çeşitli hizmetlere erişimlerinde haklardan ve indirimlerden yararlanmalarını kolaylaştırmak gayesiyle kimlik kartı da düzenliyor.
Kelam konusu kimlik kartları ile engelli vatandaşlar, belediye ve özel halk otobüsleri, deniz ulaşım araçları ve TCDD bünyesindeki trenlerden fiyatsız yararlanıyor.
Tüm iç ve dış sınırlar uçuşlarında engellilere bu kartla yüzde 20 indirim sağlanırken, müze ve ören yerlerine, ulusal parklar, tabiatı muhafaza alanları ve tabiat parklarına fiyatsız girilebiliyor, ayrıyeten devlet tiyatroları temsilleri de engellilere fiyatsız olarak sergileniyor.
Bakanlıkça bugüne kadar 1 milyon 158 bin 657 bireye Engelli Kimlik Kartı verildi.
Engelli bireylere ayrıyeten araç alımında ÖTV ve MTV indirimi, konutları için emlak vergisi muafiyeti, kronik hastalığı nedeniyle aygıta bağımlı biçimde hayatını sürdürmek durumunda olduğunda, elektrik fatura bedeli ve kesintisiz güç kaynağı dayanağında de bulunuluyor.
– EKPSS engelliler için istihdamda fırsat eşitliği kapısını araladı
Dünyada birinci defa Türkiye’de 2012’de hayata geçirilen Engelli Kamu Çalışanı Seçme İmtihanı (E-KPSS) engellilerin istihdamda fırsat eşitliğini sağlamaları açısından dönüm noktası oldu. Engelli bireylerin engellilik ve eğitim durumlarına uygun sorulara yer verilen bu merkezi imtihanda, işaretleyici, okuyucu, ek mühlet, tek başına imtihana girme ve erişilebilir salonlar üzere özel uygulamalar yapılıyor.
E-KPSS imtihan maliyetinin büyük bir kısmı Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığınca karşılanıyor. Bu kapsamda 2020’de toplam 8 milyon 916 bin 500 lira imtihan fiyatı Bakanlıkça ÖSYM’ye aktarıldı.
– “Aile Temelli Ulusal Erken Müdahale Programı” başlatıldı
Bakanlık, Türkiye’de, bebek ve çocukların gelişimleri açısından risklerin tespit edildiği, gelişimlerinin takip edildiği ve ailelerin sürece dahil edildiği “Aile Temelli Ulusal Erken Müdahale Programı”nı başlattı.
Programla, yeni doğan periyodundan itibaren erken teşhis ve müdahaleyle maharet ve yeti kayıplarının en aza indirilmesi ve birçok engellilik nedeninin ortadan kaldırılması hedefleniyor.
Memurlar
