Maddeyle düzenlenen yol ve asıllara uyulmadan bilinmeyen kamera ile elde edilen ses ve imaj kayıtlarının hukuka karşıt kanıt niteliği taşımaktadır.
Mahkumiyet kararı verilebilmesi için cürüm oluşturan fiilin sanık tarafından işlendiğinin hiçbir kuşkuya yer bırakmayacak, herkesi inandıracak biçimde kanıtlanması ve masumiyet karinesinin gereği olarak kuşkunun sanık lehine kıymetlendirilmesi gerekir.
Suça husus doküman asıllarının kontrole imkan verecek halde evrak ortasına getirtilmesi, duruşmada incelenip özelliklerinin duruşma tutanağına yazılması ile iğfal kabiliyetinin bulunup bulunmadığının belirlenmesi, gerekirse bu konuda uzman raporu alınmalıdır.
Sanıkların nitelikli dolandırıcılık olarak kabul edilen hareketleri nedeniyle kamu ziyanı meydana gelmediğinin belirlenmesi halinde resmi dokümanda sahtecilik olarak bedellendirilen hareketlerin yararsız sahtecilik niteliğinde olup olmadığının karar yerinde tartışılıp değerlendirilmelidir.
İsmine imza atılan şahısların isteğiyle imza atılması durumunda sahtecilik kastıyla hareket edilmediğinin kabulü suretiyle sanıkların türel durumlarının takdir ve tayini gerekir.
Yargıtay 5. Ceza Dairesi
2020/1890 E.
2021/107 K.
MAHKEMESİ :Ağır Ceza Mahkemesi
CÜRÜM : Nitelikli dolandırıcılık, kamu görevlisinin resmi evrakta sahteciliği, rüşvet alma ve rüşvet verme
KARAR : Sanıklardan … hakkında nitelikli dolandırıcılık, kamu görevlisinin resmi dokümanda sahteciliği ve rüşvet verme, … hakkında nitelikli dolandırıcılık ve rüşvet verme, … hakkında nitelikli dolandırıcılık ve rüşvet alma, …. hakkında rüşvet alma,…. ve … hakkında nitelikli dolandırıcılık ve kamu görevlisinin resmi dokümanda sahteciliği, …, … ve … hakkında nitelikli dolandırıcılık hatalarından mahkumiyet, … hakkında nitelikli dolandırıcılık isnadının icrai davranışla misyonu berbata kullanma hatasını oluşturduğu kabulüyle mahkumiyet, … hakkında nitelikli dolandırıcılık ve kamu görevlisinin resmi dokümanda sahteciliği cürümlerinden beraat
Mahalli mahkemece verilen kararlar temyiz edilmekle belge incelendi;
Sanıklar …, … ve … hakkında tayin olunan cezaların ölçülerine nazaran sanıklar … ve … müdafin ve sanık …’in duruşmalı inceleme istemlerinin 5320 sayılı Kanunun 8/1. unsuru gözetilerek CMUK’nın 318. hususu uyarınca başka ayrı reddiyle, İNCELEMENİN DURUŞMASIZ YAPILMASINA karar verildikten sonra gereği düşünüldü:
Sanık … hakkında; beraat kararı verilen üreticilerden yapılan fındık alımları ile ilgili olarak nitelikli dolandırıcılık cürmünden kamu davası açıldığı halde bu cürümden karar kurulmadığı anlaşılmakla, zamanaşımı müddeti içinde bir karar verilmesi mümkün bulunmuştur.
1-Sanık … hakkında dolandırıcılık ve sahtecilik hatalarından verilen beraat kararlarına yönelik müdafin vekalet fiyatına münhasır temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Avukatlık Minimum Fiyat Tarifesinin 13/5. hususunda yer alan “Beraat eden ve kendisini vekil ile temsil ettiren sanık faydasına … aleyhine maktu avukatlık fiyatına hükmedilir” biçimindeki düzenleme nazara alınarak kendisini vekille temsil ettiren ve beraatine karar verilen sanık faydasına vekalet fiyatına hükmedilmesi gerektiğinin gözetilmemesi,
Kanuna ters, sanık müdafin temyiz itirazları bu prestijle yerinde görüldüğünden 5320 sayılı Yasanın 8/1. unsuru de gözetilerek CMUK’nın 321. unsuru uyarınca kararların BOZULMASINA, lakin bu konunun tekrar duruşma yapılmaksızın tıpkı Kanunun 322. hususuna nazaran düzeltilmesi mümkün bulunduğundan karar fıkrasına “Kendisini vekil ile temsil ettiren ve beraatine karar verilen sanık için karar tarihindeki Avukatlık Taban Fiyat Tarifesinin 13/5. hususu uyarınca takdir edilen 2.400 TL maktu vekalet fiyatının Hazineden alınarak sanık …’e verilmesine,” ibaresinin eklenmesi suretiyle kararların DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
2-Sanık … hakkında icrai davranışla vazifesi berbata kullanma cürmünden verilen mahkumiyet kararına yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Sanığın sübutu kabul edilen aksiyonuna uyan ve 5237 sayılı TCK’nın 257/1. hususunda düzenlenen icrai davranışla vazifesi berbata kullanma hatasının kanunda öngörülen cezasının üst hududu prestijiyle tıpkı Kanunun 66/1-e unsurunda belirtilen 8 yıllık asli dava zamanaşımı mühletine tabi olduğu, zamanaşımını en son kesen 20/11/2012 tarihli mahkumiyet kararı ile inceleme günü ortasında bu mühletin gerçekleştiği anlaşıldığından 5320 sayılı Kanunun 8/1. unsuru de gözetilmek suretiyle CMUK’nın 321. hususu mucibince kararın BOZULMASINA, lakin bu konu yine yargılamayı gerektirmediğinden sanık hakkında açılan kamu davasının tıpkı Yasanın 322 ve 5271 sayılı CMK’nın 223/8. unsurları uyarınca zamanaşımı sebebiyle DÜŞMESİNE,
3-Sanıklardan … hakkında nitelikli dolandırıcılık, kamu görevlisinin resmi dokümanda sahteciliği ve rüşvet verme, … hakkında nitelikli dolandırıcılık ve rüşvet verme, … hakkında nitelikli dolandırıcılık ve rüşvet alma, … hakkında rüşvet alma, … ve … hakkında nitelikli dolandırıcılık ve kamu görevlisinin resmi evrakta sahteciliği, …, … ve … hakkında nitelikli dolandırıcılık cürümlerinden verilen mahkumiyet kararlarına yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde ise;
Sanık … tarafından maddeyle düzenlenen metot ve temellere uyulmadan bâtın kamera ile elde edilen ses ve imaj kayıtlarının hukuka alışılmamış kanıt niteliği taşıdığı, Anayasanın 38. unsurundaki “Kanuna ters olarak elde edilmiş bulgular kanıt olarak kabul edilemez”, CMK’nın 206/2-a bendindeki “Delil kanuna muhalif olarak elde edilmişse reddolunur” ve tıpkı Kanunun 217/2. hususundaki “Yüklenen cürüm hukuka uygun bir halde elde edilmiş her türlü kanıtla ispat edilir” kararları nazara alındığında; hukuka karşıt olarak elde edilmiş bu ses ve imaj kayıtlarının soruşturma yahut kovuşturma sırasında kullanılamayacağı, mahkumiyet kararına ispat aracı olamayacağı, öbür taraftan sanığın yetkili makamlara başvurma imkanı olduğu halde başvurmayarak şahsen elde ettiği kamera kayıtlarının ani gelişen ve bir daha elde edilme imkanı bulunmayan delil niteliğinde sayılamayacağı gözetilerek, hukuka ters nitelikteki bu kanıtlar dışlanarak mevcut kanıtların kıymetlendirilmesi ile sonucuna nazaran sanıkların tüzel durumlarının tayin ve takdir edilmesi gerektiği, öbür yandan ceza yargılaması sonucunda mahkumiyet kararı verilebilmesi için kabahat oluşturan fiilin sanık tarafından işlendiğinin hiçbir kuşkuya yer bırakmayacak, herkesi inandıracak biçimde kanıtlanması ve masumiyet karinesinin gereği olarak kuşkunun sanık lehine kıymetlendirilmesi gerektiği (Anayasa 38/4. md., İnsan Hakları Avrupa Mukavelesi 6/2. md., İnsan Hakları Kozmik Beyannamesi 11. md., Uygar ve Siyasi Haklar Kontratı 14/2. md.), hukuka muhalif kanıt niteliğindeki kelam konusu kayıtlar dışlandığında, sanık … tarafından … ismine teslim edilen fındık ile ilgili olarak menfaat sağlanmaya çalışıldığı halindeki soyut tez dışında, cezalandırma için kâfi her türlü kuşkudan uzak, kesin, inandırıcı ve kâfi kanıt bulunmadığı, kuşkudan sanık yararlanır unsuru mucibince bu isnat istikametinden sanıkların beraatlerine karar verilmesi gerektiği, ayrıyeten … ve … ismine teslim edilen fındıklar hakkındaki rüşvet isnadı tarafından farklı ayrı rüşvet mutabakatı yapılmadığı surece başlangıçta kararlaştırılan menfaatlerin farklı vakitlerde sağlanmasının birden fazla rüşvet kabahatini oluşturmayacağı gözetilmeden, sanıklar …, … ve … hakkında rüşvet kabahatinden yazılı formda kararlar kurulması,
Sanık …’ın 08/07/2009 tarihli teftiş beyanında “…’la bir şeyim yoktur. Aslında … benden bir şey istemedi. …i’nin benimle olan bağını ve…’nin yaptığı şeyleri bildiği için bunlara göz yumması ve konu açıldığında mevzuyu kapatması için …’a da menfaat temin ettiriyordu.” biçimindeki beyanı karşısında, işin yapılmasından evvel yahut yapılması sırasında olması gereken rüşvet mutabakatının sanık … tarafından ne halde gerçekleştiği karar yerinde tartışılıp değerlendirilmeden yazılı biçimde uygulama yapılması,
Soruşturma evresinde, sanıklardan …’nın müşteki, …’ın ise şahit olarak alınan 04/07/2009 tarihli beyanları nazara alınarak, haklarında rüşvet hatasından kurulan mahkumiyet kararları tarafından TCK’nın 254/2. hususundaki faal pişmanlık kararlarının uygulanıp uygulanmayacağının karar yerinde tartışılmaması,
Ziyan kabahati niteliğinde olması nedeniyle dolandırıcılık kabahatinin tamamlandığından bahsedebilmek için sanıkların hileli hareketleri sonucunda katılan kurumun ziyanına olarak kendilerine yahut bir diğerine haksız bir fayda sağlamalarının gerektiği, evrak ortasında mevcut TMO başmüfettişi tarafından düzenlenen 11/09/2009 tarihli isimli soruşturma raporu ile kovuşturma evresinde alınan eksper heyet raporunda sanıkların hareketleri sonucunda TMO’nun 104.005,13 TL ziyana uğradığı tarafında görüş bildirildiği halde bir öteki TMO başmüfettişi tarafından düzenlenen 06/01/2010 tarihli isimli soruşturma raporu ve 15/01/2010 tarihli idari soruşturma raporunda birinci teftiş raporunda yer alan tespitlerin yanılgılı olduğu, şimdi tasfiye edilmemiş bir deponun muhakkak bir tarih dikkate alınarak depo ortalama maliyeti ile satış fiyatı ortasındaki farkın kurum ziyanı olarak kabul edilmesinin mümkün olmadığı istikametinde görüş bildirildiği, kovuşturma evresinde alınan 28/02/2011 tarihli uzman heyet raporunda da birebir istikamette görüş bildirildiği, bu prestijle anılan konuda raporlar ortasında çelişki bulunduğu, ayrıyeten belge ortasında mevcut evrakların içeriğinden kamu vazifelisi olan sanıkların katılmadıkları bir kısım alımlardan sorumlu tutulmaları, katıldıkları bir kısım alımlardan ise sorumlu tutulmamaları sonucunda isimli para cezalarının belirlenmesine temel alınan ziyan ölçülerinin yanılgılı olarak belirlendiği anlaşılmakla; ilgili kuruluştan suça husus eserlerin stoklandığı depolara ilişkin tasfiye sürecine ait evrakların temini sonrasında, belgenin tüm ekleri ile birlikte evvelkilerden farklı yeni bir eksper heyetine tevdi ile sanıkların hareketleri sonucunda katılan kurumun ziyana uğrayıp uğramadığı, ziyana uğramış ise her bir sanığın sorumlu olduğu ölçüsü ve ne halde sorumlu olduğunu belirleyen, evvelki raporlar ortasındaki çelişkileri gideren detaylı ve gerekçeli rapor alınması sonrasında sanıkların hukuksal durumlarının farklı başka tayin ve takdiri gerekirken, eksik inceleme ile yazılı halde dolandırıcılık hatasından mahkumiyet kararları kurulması,
Aldatma yeteneğinin bulunup bulunmadığının belirlenmesinin hakime ilişkin olduğu nazara alınarak, suça mevzu doküman asıllarının kontrole imkan verecek biçimde evrak ortasına getirtilmesi, duruşmada incelenip özelliklerinin duruşma tutanağına yazılması ile iğfal kabiliyetinin bulunup bulunmadığının belirlenmesi, gerekirse bu konuda uzman raporu alınması, sanıkların nitelikli dolandırıcılık olarak kabul edilen hareketleri nedeniyle kamu ziyanı meydana gelmediğinin belirlenmesi halinde resmi dokümanda sahtecilik olarak bedellendirilen hareketlerin yararsız sahtecilik niteliğinde olup olmadığının karar yerinde tartışılıp kıymetlendirilmesi, ismine imza atılan bireylerin isteğiyle imza atılması durumunda sahtecilik kastıyla hareket edilmediğinin kabulü suretiyle sanıkların türel durumlarının takdir ve tayini gerektiği gözetilmeden, eksik inceleme ve yetersiz münasebetle hangi sanığın hangi belgeyi geçersiz olarak düzenlediği karar yerinde tartışılıp değerlendirilmeden yazılı biçimde sanıklar …, … ve … hakkında sahtecilik cürmünden mahkumiyet kararları verilmesi,
CMK’nın 225/1. unsurunda yer alan “Hüküm, lakin iddianamede ögeleri gösterilen suça ait fiil ve faili hakkında verilir” halindeki düzenleme karşısında, kararın konusunun iddianamede gösterilen aksiyondan ibaret olması gerektiği, açıklanan ve cürüm oluşturduğu ileri sürülen fiilin dışına çıkılması, davaya bahis edilmeyen bir aksiyondan ötürü yargılama yapılması ve açılmayan davadan karar kurulmasının yasaya ters olduğu, dava konusu yapılan hareketin açıkça ve bağımsız olarak gösterilmesi gerektiği, iddianame içeriğinde sanık … hakkında … ismine alınan fındıklar ile ilgili olaya dair rastgele bir isnatta bulunulmadığı halde argümanın dışına çıkılarak sanığın bu olaydan da sorumlu tutulması suretiyle yazılı formda karar kurularak CMK’nın 225/1. hususuna alışılmamış davranılması,
Kabule nazaran de;
Ceza Genel Heyetinin 07/07/2019 tarihli ve 2016/23-62 Temel, 2019/386 sayılı Kararında açıklandığı üzere, 5237 sayılı TCK’nın 158. hususunun 1. fıkrasının (f) bendi uyarınca hükmolunan isimli para cezasının birebir Kanunun 52 ve 61/8. husus kararları de gözetilerek hatadan elde edilen menfaat ölçüsünün iki katından az olamayacak bir ölçüye denk gelecek biçimde temel isimli para cezasının gün olarak belirlenip, artırma ve eksiltmeler gün üzerinden yapıldıktan sonra, tespit edilen gün ünite sayısının temel ceza belirlenirken düşünülen günlüğü 20 ila 100 TL ortasında takdir olunacak bir ölçü ile çarpılması suretiyle sonuç isimli para cezasına hükmedilmesi gerektiğinin gözetilmemesi,
Kararlardan sonra 28/06/2014 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6545 sayılı Yasanın 81. hususu ile değişik 5275 sayılı Kanunun 106/3. unsuru kararına muhalif olarak infaz yetkisini kısıtlayacak formda ödenmeyen isimli para cezalarının mahpusa çevrileceğine hükmolunması,
Anayasa Mahkemesinin 24/11/2015 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 2014/140 Temel, 2015/85 sayılı TCK’nın 53. unsurunda yer alan birtakım ibarelerin iptaline ait Kararının kıymetlendirilmesi gereği,
Yüklenen nitelikli dolandırıcılık, rüşvet alma ve kamu görevlisinin resmi evrakta sahteciliği kabahatlerini TCK’nın 53/1-a unsurundaki hak ve yetkileri berbata kullanmak suretiyle işlediği kabul edilen kamu vazifelisi olan sanıklar …, …, …, …, …, … ve … hakkında tıpkı Yasanın 53/5. unsuru uyarınca hak yoksunluğuna karar verilmesi gerektiğinin düşünülmemesi,
Kanuna karşıt, sanıklar …, … ve …’in, sanıklar …, …, …, …, …, … ve … müdafilerin temyiz itirazları bu prestijle yerinde görüldüğünden kararların 5320 sayılı Kanunun 8/1. hususu de gözetilerek CMUK’nın 321 ve 326/son hususları uyarınca BOZULMASINA 14/01/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
Memurlar