İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü bünyesinde başlatılan projeyle Türkiye’nin orman alanlarındaki heyelan haritası çıkartılacak.
Öğretim Üyesi Doç. Dr. Tolga Görüm ve takımı tarafından Türkiye’de her yıl ölümcül olaylara neden olan orman alanlarındaki heyelan olaylarının evvelden tespit edilip gerekli tedbirlerin alınması için çalışma başlatıldı. Bu kapsamda, Bartın’ın Ulus ve Rize’in Çayeli ilçesi pilot bölge seçildi.
Görüm ve grubu, lazer tarama yapan Lidar Teknolojisini kullanarak Ulus ve Çayeli ilçesindeki heyelan olaylar ve nedenlerini inceleyerek ayrıntılı halde haritalandırdı.
Pilot olarak başlatılan çalışmayla Türkiye’nin orman alanlarındaki heyelan tehlikesinin daha iyi anlaşılması ve kayıpların azaltılması hedefleniyor.
Projeyle ilgili AA muhabirine açıklamalarda bulunan Doç. Dr. Görüm, heyelan nedeniyle her yıl Türkiye’de bir çok kişinin hayatını kaybettiğini söyledi.
İTÜ ve Delta Lidar ortasındaki AR-GE projesi kapsamında heyelanlarla ilgili çeşitli çalışmalar yaptıklarını belirten Görüm, “Çalışmalarımızı kamu faydasına yapıyoruz. Bu kapsamda Türkiye’nin ormanlık alanlarındaki heyelan riskini araştırmaya başladık. Heyelan riskini belirlemek için de Ulus ve Çayeli ilçelerini pilot bölge olarak seçtik.” diye konuştu.
Görüm, Türkiye’deki heyelan envanter çalışmalarının MTA tarafından 2008 yılında sonlandırıldığını anlatarak, şöyle devam etti:
“Projemizden çıkardığımız sonuçları MTA’nın son çalışmasıyla kıyasladık. Projede lazer tarama teknolojisi ile havadan ve yerden tarama yapan Lidar yolunu kullandık. Lidar prosedürüyle ormanlık ve bitki örtüsüyle kaplı alanlarda incelemelerde bulunduk ve heyelan tehlikesinin nedenlerini ortaya koymaya çalıştık. Lidar yolu bize çok ağır ormanlık alanlarda bilgi noktasında büyük katkı sağladı ve santimetre santimetre bize bilgi vererek heyelan konusunda en küçük ayrıntısı bile hesapladık. İTÜ olarak heyelan konusundaki projemizle kamu faydasına, Türkiye’nin ormanlık alanlarda heyelan haritasını çıkartacağız. Bu kapsamda, heyelan tehlikesini anlayarak ülkemizde kayıpları azaltmayı hedefliyoruz. Örneğin; incelediğimiz bir yerleşim alanında heyelan riskini tespit edip daha uygun bir alanda yerleşim alanı yapılması ya da o alanın taşınması için kamu kurumlarına teklif sunacağız.”
“Araştırmamızda bölgelerde sığ heyelanların yaşandığını ortaya çıkardık”
Projede kullandıkları Lidar teknolojisiyle iki pilot bölgede çalışmalar yürüttüklerini anlatan Görüm, çalışmalardan çıkarılan sonuçların heyelan riskinin anlaşılması bakımından son derece kıymetli olduğunun altını çizdi.
Görüm, Batı Karadeniz’deki MTA tarafından daha evvel Ulus Havzasının orta kesitinde 66 heyelan tespit edildiğini vurgulayarak, “Biz çalışmalarımızda birebir alanda 902 heyelan tespit ettik. Çayeli’nde ise 2 heyelanın var olduğu 30 kilometrekarelik alanda 802 heyelanın yaşandığını belirledik. Optik ve Lidar manzaralar ortasındaki yöntemsel karşılaştırma sonucu; orman alanları için Lidar teknolojisinin mutlaka alternatifsiz bir formül olduğunu ortaya koyduk. Ayrıyeten bu bölgelerde sığ heyelan olaylarının hükümran olduğunu ortaya çıkardık.” tabirlerini kullandı.
“Ağaçlık ve ormanlık alanlarda heyelan tehlikesi her vakit mevcut”
Ağaçlık ve ormanlık alanlarda heyelan riskinin her vakit bulunduğunu belirten Görüm, kelamlarını, “İnsanlarda bu bahiste yanlış bir algı mevcut. Mesela heyelan olan bir yerde daha sonra ormanlık bir alan oluşabilir. Bu alanda da muhakkak bir vakit sonra heyelan olma ihtimali epeyce yüksek. Projemizle bu alanlarında heyelan risklerini de ortaya koyacağız.” diye tamamladı.
Memurlar
