İstihbarat teşkilatlarında tepeye giden yol Türkiye’den geçiyor. Son yıllarda Türkiye’de vazife yapan diplomatlar ve başka vazifeliler ülkelerinin istihbarat servislerinin başına getirililiyor. ABD, İngiltere ve Fransa üzere global güçlerin dış istihbarat servislerine yolu Ankara’dan geçen isimlerin atanması dikkat çekiyor. ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı’nın (CIA) birinci bayan lideri Gina Haspel, Fransa dış istihbarat servisi DGSE’nin başkanlığına atanan Bernard Emie ve son olarak İngiltere’nin romanlara ve sinemalara bahis olan dış istihbarat servisi MI6’in başına atanan Richard Moore mesleklerinin değerli bir kısmını Türkiye’de geçiren isimler istihbarat dünyasının doruğuna oturdu. Bu isimlerin bir başka ortak noktasıysa akıcı halde Türkçe konuşmaları.
TWITTER’I FAAL KULLANIYORDU
Türkiye’de toplumsal medya mecrası Twitter’ı Türkçe aktif kullanımı ve Beşiktaş taraftarlığıyla ön plana çıkan İngiltere eski Ankara Büyükelçisi Richard Moore, Başbakan Boris Johnson ve Dışişleri Bakanı Dominic Raab’ın oluruyla İngiliz dış istihbarat servisi MI6’in başına getirildi. Brexit ve salgın süreci nedeniyle Sir Alex Young’un MI6 başkanlığının uzaması nedeniyle yeni misyonuna geç başlayan Moore yeni koltuğunda 5 yıllık misyon mühletine sahip. Moore,Ankara Büyükelçiliği’nden sonra İngiltere’de Ulusal Güvenlik Lider Yardımcılığı ve Borsi Johnson’un Dışişleri Bakanlığı vazifesinde Siyasi İşler Genel Müdürlüğü vazifesini yürütmüştü. Dışişleri’nden evvel Moore mesleğine 1987 yılında yeniden MI6’te başlamıştı. Moore, son olarak İngiliz Dışişleri Bakanlığı’nda siyasi yönetici misyonunu yürütüyordu.
YOLU İKİ DEFA TÜRKİYE’DEN GEÇTİ
Anglo-sakson dünyanın bir öteki tesirli dış istihbarat kuruluşu CIA’in birinci bayan lideri Gina Haspel’in yolu iki sefer Türkiye’den geçti. Mevkidaşı Richard Moore üzere akıcı Türkçe konuşan Gina Haspel’in CIA’deki vazifeleri çerçevesinde 1987-1989 yılları ortasında ve 2000’li yılların başında Türkiye’de bulunduğu biliniyor. Saklı operasyonlar alanında mesleğe sahip Haspel’in Türkçe’yi 2000 yılında CIA’in Ankara’daki merkezinde istasyon şef yardımcısı olarak çalışırken öğrendiği açıklanan özgeçmişinde belirtildi. Haspel hakkında CIA başkanlığı öncesinde birtakım misyonlarında waterboarding üzere azap metotları uyguladığına ait önemli suçlamalar yöneltiliyor. Mesleğinde Bakü istasyon şefliği de bulunan Haspel, 17 Mayıs 2018’de CIA lideri seçildi.
ANKARA’YA FRANSIZ DEĞİL
Kıta Avrupa’sının merkez ülkelerinden Fransa’nın dış istihbarat servisi de Türkçe konuşan bir meslek diplomata emanet edildi. Fransa’nın eski Ankara büyükelçisi Bernard Emie, Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron tarafından Fransız dış istihbarat ünitesi DGSE’nin başına 2017 yılında getirildi. Kıdemli bir diplomat olan Bernard Emie 2007-2010 yılları ortasında Fransa’nın Ankara Büyükelçiliği vazifesinde bulundu. Fransa-Türkiye münasebetlerinin fırtınalı bir devrinde Ankara’da büyükelçilik yapan Emie, tekrar emsal bir süreçte DGSE’yi yöneten isim. DGSE’nin Libya’da faal faaliyette bulunduğu biliniyor. Bernard Emie, Türkiye’den sonra İngiltere ve Cezayir büyükelçilikleri durumunda bulundu. Emie’nin Ortadoğu konusunda uzman bir isim olduğu da biliniyor.
Putin’in Türkolog kara kutusu
Yalnızca Batılı ülkelerde değil, Türkiye’nin kuzey komşusu Rusya’da Devlet Lideri Vladimir Putin’in yakın çalışma takımında bulunan ve kara kutusu olarak tanımlanan Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov da akıcı Türkçe konuşmasıyla tanınıyor. Üniversite imtihanında Türkçe kısmına yönlendirilen Peskov, 1989 yılında Moskova Devlet Üniversitesi Türkoloji kısmından mezun oldu. Türkolog olan Peskov, Rus Dışişleri Bakanlığı’ndaki diplomatik mesleği sürecinde Rusya’nın Ankara Büyükelçiliği’nde çeşitli vazifelerde bulundu. Putin’in 2000 yılında Devlet Lideri seçilmesiyle, Kremlin’de yükselen mesleği başladı.
Sernur Yassıkaya
Memurlar