Cumhurbaşkanı Recep Erdoğan’ın Kovid-19 salgınının seyrine nazaran önlemi elden bırakmayacak formda olağanlaşma adımlarının mart ayında atılacağına ait açıklaması esnafta büyük heyecana yol açtı.
Salgın önlemleri sebebiyle aylardır işine orta vermek zorunda kalan esnafı rahatlatacak adımlar ise bir ekip kriterler göz önünde bulundurularak atılacak. Olağanlaşma sürecinde en büyük kriter ise vilayetlerin olay ve aşı oranları olacak.
VİLAYET BAZINDA AÇILIP KAPANMA OLACAK
Bu noktada ise Sıhhat Bakanlığı’nın haftalık olarak açıkladığı vilayet il hadise artış haritası olağanlaşma sürecinin seyrini belirleyecek ve ülke genelinde tümden kapanma ya da açılma yerine artık vilayetler bazında kapanma ya da açılma hayata geçirilecek.
HADİSE SAYILARINA NAZARAN VİLAYETLER SINIFLANDIRILACAK
Olay sayısı ve aşılanma oranları göz önünde bulundurularak vilayetler ‘düşük’, ‘orta’, ‘yüksek’ ve ‘çok yüksek riskli’ olarak sınıflandırılacak ve vilayetlerin olağanlaşma takvimi buna nazaran şekillenecek.
Yüz binde 10’un altında hadise görülen vilayetler “düşük riskli, yüz binde 11-35 ortası olay olan vilayetler orta riskli, yüz binde 36-100 ortası hadisesi bulunan vilayetler yüksek riskli, yüz binde 100’ün üstünde olay seyri görülen vilayetler ise çok yüksek riskli olarak belirlenecek. Düşük riskli vilayetler “mavi”, orta risk “sarı”, yüksek risk “turuncu”, çok yüksek risk “kırmızı” ile gösterilecek.
İKİ HAFTADA BİR GÜNCELLENECEK
İşletmelere uygulanan kısıtlamalar ile hafta sonu yasaklarına tarafa verecek güncelleme ise iki haftada bir Sıhhat Bakanlığı tarafından açıklanacak. Şayet bir vilayetteki hadise sayısı artışa geçerse o ile yönelik kapanma ya da tam aykırısı olay sayısında azalma olursa açılma gündeme gelecek. Yeni modeller bir nevi vilayetlerin mukadderatını o vilayette yaşayan vatandaşlar belirlemiş olacak. Salgın sürecinde önlemi elden bırakmayan ve kurallara eksiksiz uyan vilayetlerde önlemler denetimli bir halde gevşetilecek.
EĞİTİMDE DÖNÜŞÜMLÜ MODEL
Koronavirüs risk kümesinde düşük düzeyde yer alan vilayetlerde 1 Mart tarihinden itibaren tüm okullarda da yüz yüze eğitime geçilecek. Lakin kademeli olağanlaşma periyodunda dönüşümlü eğitim modeli uygulanacak. Sınıflar ikişerli kümelere bölünecek ve Pazartesi, Salı ve Perşembe, Cuma biçiminde okullarda eğitim verilecek Çarşamba günlerinde ise okullarda dezenfeksiyon süreci gerçekleştirilecek.
3 VİLAYET HADİSE SAYISINA NAZARAN EN DÜŞÜK RİSK KÜMESİNDE
Koronavirüs salgınına karşı alınan önlemlere ve getirilen kısıtlamalara yönelik mart ayında startı verilecek yeni modele ve Sıhhat Bakanlığı’nın açıkladığı haftalık koronavirüs olay sayılarına nazaran değişiklik olmaması halinde 3 vilayet en düşük risk kümesinde bulunurken, 9 vilayet çok yüksek seviyeli risk kümesinde, 27 vilayet orta seviyeli risk kümesinde, 42 vilayet yüksek seviyeli risk kümesinde yer alıyor.
Haftalık koronavirüs hadise tablosuna nazaran mart ayının birinci haftasında olağanlaşma sürecine süratle girecek vilayetler yüz binde 10’nun altında hadise sayısı ile Şırnak, Hakkari ve Bitlis olacak.
VİLAYET PANDEMİ HEYETLERİ BELİRLEYECEK
Orta seviye risk kümesinde yer alan vilayetlerde ise haftalık hadise sayılarına nazaran vilayet pandemi konseyleri tarafından alınan kararlar doğrultusunda farklı uygulamalara gidilebilecek ve denetimli açılışın uygulanacağı alanlar değişiklik gösterebilecek.
Yüksek risk kümesinde yer alan vilayetlerde ise olağanlaşma için hadise sayılarının düşmesi beklenecek.
ORTA RİSKLİ
Yüz binde 11-35 ortası hadise olan vilayetler:
Batman, Van, Mardin, Muş, Diyarbakır, Kars, Siirt, Afyonkarahisar, Çankırı, Iğdır, Gaziantep, Bingöl, Şanlıurfa, Ağrı, Uşak, Kastamonu, Kırşehir, Eskişehir, Denizli, Sivas, Isparta, Karabük, Bursa, Aydın, Çorum, Bilecik, Ankara.
YÜKSEK RİSKLİ
Yüz binde 36-100 ortası olayı bulunan vilayetler:
Çanakkale, Erzurum, Tunceli, Kahramanmaraş, Yozgat, Malatya, Manisa, Kırıkkale, Düzce, İzmir, Bartın, Bolu. Elazığ, Kütahya, Kırklareli, Kilis, Zonguldak, Niğde, Muğla, Tekirdağ, Kayseri, Adana, İstanbul, Erzincan, Bayburt, Hatay, Ardahan, Edirne, Nevşehir, Yalova, Burdur, Sakarya, Antalya, Artvin, Sinop, Balıkesir, Kocaeli, Mersin, Konya, Aksaray, Amasya, Gümüşhane.
ÇOK YÜKSEK RİSKLİ
Yüz binde 100’ün üstünde olay seyri görülen vilayetler:
Adıyaman, Tokat, Karaman, Osmaniye, Samsun, Giresun, Ordu, Rize ve Trabzon.
İNANÇLI İŞLETME SERTİFİKASI VERİYORUZ
Yeme içme kesiminde 150 bine yakın işletme bulunduğunu ve bölümde 2 milyonu aşkın kişinin direkt istihdam edildiğini belirten Tüm Restoranlar ve Turizmciler Derneği (TÜRES) Lideri Ramazan Bingöl, ”Bütün üyelerimiz işletmelerinde hijyen ve besin güvenliği ön plana çıkaracak tedbirler aldı. Ateş ölçümü, masalar ortası kâfi uzaklık bırakılması, dezenfektan yahut kolonya dağıtılması, maske dağıtımı üzere tedbirlerin yanı sıra TSE işbirliğiyle İnançlı İşletme Sertifikası veriyoruz. Bu sertifikayla işletmeler uzman denetçiler tarafından denetleniyor.” dedi.
HAZIRLIKLAR BAŞLADI
Şimdi net bir tarih kelam konusu olmasa da üyeleri çabucak işletmeler açılacakmış üzere hazırlıklar yapması konusunda bilgilendirdiklerini belirten Bingöl, ”Bu yüzden dijital menüler, ateş ölçer aygıtlar ve birtakım yerlere HES kodu okuyucu aygıtlar bile kurdurduk. Münasebetiyle açılış kararının verilmesiyle birlikte birkaç gün içerisinde çabucak hizmet vermeye hazır olacağız.” diye konuştu.
RESTORANLAR İÇİN 7 OLAĞANLAŞMA KAİDESİ
Türk Standartları Enstitüsü, olağanlaşma sürecine geçildiğinde restoranlarda alınacak tedbirleri belirledi.
İşte o tedbirler…
Müşterilere Hayat Konuta Sığar (HES) kodu sorulacak.
Müşterilerin ateşleri ölçülecek. Kişi sayısına nazaran müşteri kabul edilecek.
Restoranlarda masalar toplumsal araya uygun halde hazırlanacak.
Çatal, kaşık ve bıçaklar paketli biçimde masaya koyulacak.
Maske, ara, paklık kurallarına dikkat edilecek.
Her masada hijyen eserleri olacak.
Masalar her müşteriden sonra temizlenecek.
Kaideleri sağlayan kuruluşlar, TSE COVID-19 İnançlı İşletme Dokümanı almaya hak kazanacak. Dokümanın geçerlilik mühleti bir yıl olacak.
ESNAF İÇİN FAİZSİZ KREDİ DAVETİ
Yaklaşık 1 yıldır Kovid-19 önlemleri kapsamında esnafın çok sıkıntı bir süreç geçirdiğini ve birikimlerini bu periyotta harcadığını aktaran Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Genel Lideri Bendevi Palandöken kademeli olağanlaşma sürecinde esnafın sermaye için krediye muhtaçlığı olduğuna işaret etti.
Palandöken, “Adeta sıfırdan başlayacak olan esnafımız ile yeni esnaf olmak isteyen ancak salgın nedeniyle erteleyenler için ayağa kalkış kredisi verilmeli. Bu sermaye için kullanılacak 6 ay geri ödemesiz ve sıfır faizli kredi esnafımıza ve esnaf olmak isteyenlere can suyu olur.” sözlerini kullandı.
Öte yandan esnaf ve sanatkarlar ile gerçek kişi tacirlerine yönelik şubat ayı gelir kaybı ve kira dayanağı ödemelerinin başladı.
Kenan Biter
Memurlar
