Çinli Sinovac Biotech firmasının geliştirdiği Kovid 19 aşı adayının Faz 3 klinik araştırmaları için birinci istekli aşılamaları Ankara ve Kocaeli’nden sonra İstanbul’da da başladı. İstanbul’daki birinci istekli uygulamalar Marmara Pendik Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde hemşireler Oğuzhan Erdinç, Demet Aygüler, Erdal Çinkaya ve ebe Dilara Erişen’e yapıldı. Çalışmanın yürütücüsü, Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Kliniği Koordinatörü Sorumlusu Prof. Dr. Volkan Korten, daha evvel de erişkinler için kimi aşı çalışmalarının yürütüldüğünü lakin bir pandemi aşısı olarak birinci sefer bu türlü bir süreç içerisinde yer aldıklarını belirterek “Pandemi nedeniyle çok süratli ilerleyen ve bir an evvel piyasaya girmesi beklenen büyük çapta olan bir aşılama kampanyası bu. O nedenle biz de merkez olarak birinci sefer natürel ki bu türlü bir çalışmaya giriyoruz. Türkiye çapında 25 merkezde toplam 13 bin kişi civarında gönüllüye aşı uygulanacak. Yani her merkeze yaklaşık 650 civarında bir istekli düşüyor. Birinci etapta istekli sıhhat çalışanları var. Onlarda bir güvenlik sorunu olmadığı görüldükten sonra halka genişletilecek çalışma. Yani her merkezde yaklaşık 60 civarı istekli sıhhat çalışanına aşı uygulaması yapılacak” dedi.
“ÇAĞRIYI YENİ YAPTIK FAKAT ÇOK GÖNÜLLÜMÜZ VAR”
Prof. Dr. Korten, istekli davetini birkaç gün evvel yapmış olmalarına karşın çok sayıda müracaat aldıklarını vurgulayarak “Yeni duyuru yapmamıza karşın müracaatlardan mutluyuz. Çok sayıda sıhhat çalışanı çalışmaya katılmak istiyor. Birinci gün için 4 kişi hazır oldu ve aşılamaları da gerçekleştirildi. Biz günde azamî 10 gönüllüye aşılama yapmayı planlıyoruz. Zira bir bireye en az yarım saat falan ayırmamız gerekiyor. Bilgilendirme, onam alınması vesaire için. Ayrıyeten bir de bireylerin evvelce taranması gerekiyor. Hastalığı geçirip geçirmedikleri yahut o an hastalığın olup olmadığının anlaşılması için hem antikor, hem de polimeraz zincir tepkisi (PCR) bakıyoruz. Onların sonuçları da ekseriyetle bir gün sonunda çıkıyor. Yani gelen şahsa çabucak o anda aşılamayı yapmıyoruz. O testlerin sonuçlanması gerekiyor” diye konuştu.
“GÖNÜLLÜLERİN KARARINDA AİLELERİ DE TESIRLI OLABLİYOR”
Bu çalışmaya katılmanın büsbütün gönüllülük aslına dayandığını belirten Prof. Dr. Korten, “Örneğin bir gönüllümüz ailesi istemediği için vazgeçti çalışmaya katılmaktan. Kendisi çok istekliydi. Bazen olabiliyor bu türlü şeyler. Toplumsal faktörler de tesirli olabiliyor. Bu gönüllülerimizi birinci etapta 120 gün yani 4 ay boyunca periyodik olarak takip edeceğiz PCR ve antikor testleri ile. Yani yaklaşık ayda bir defa PCR ve antikor testleri uygulanacak. Ancak bu ortada rastgele bir formda hastalanırlarsa çabucak değerlendirmeye alınacaklar. Daha sonra da 1 yıl boyunca güvenlik açısından telefonla takip edilecekler. Aşıya ilişkin rastgele bir advers (yan etki) hadisesi gelişti mi gelişmedi mi diye bakılacak” dedi.
“İLK SONUÇLARINA NAZARAN YÜZDE 99’UN ÜZERİNDE ANTİKOR OLUŞTURUYOR”
Aşıların piyasaya çıkabilmesinde en kıymetli kısmın aktiflik ve güvenlik olduğunu söyleyen Prof. Dr. Korten, kelamlarını şöyle noktaladı:
“Buradaki sonlanım noktası gönüllünün hastalık geçirdiğinin belirlenmesi. Bunu da genelde tekrar polimeraz zincir tepkisi (PCR) ile bakacağız. Antikorlar zati aşı ile oluşuyor. Onları da bütün çalışmada bu 13 bin şahısta, birinci 1000 bireyinde, (daha evvel yapılmış antikor çalışmaları lakin ayrıyeten bizim ülkemizde de yapılacak), ne kadar antikor oluşturuyorlar ona bakılacak. Yüzde 99’un üstünde antikor oluşturuyor bu aşı, buna dair yine bizde de ek bir bilgi olarak bu elde edilecek. Değerli olan oluşan bu antikorların koruyuculuk sağlayıp sağlamayacağını anlamak için biz bu çalışmayı yapıyoruz. Yani bir aşının (uygulanan toplam gönüllüler arasında) en az yüzde 50 koruyuculuk sağlaması gerekiyor ki, yararlı bir aşı olarak değerlendirilebilsin. Yüzde 50’nin altındaysa, ki birçok aşı çalışması yapılıyor, o aşının pek talihi kalmıyor. Dünya Sıhhat Örgütü bunu söylüyor, rastgele bir aşı adayının iyi bir aşı olarak kabul edilebilmesi için en az yüzde 50 barajını aşması gerekiyor. Bu olağan ki 70-80-90 olursa, çok daha iyi olur. Fakat bir taraftan bir de yan tesir durumu var. Örneğin yüzde 80 tesirli bir aşının çok yan tesiri olur, fakat yüzde 60 tesirli bir aşının çok daha az yan tesiri olabilir. O vakit tercih, bireylere ya da o ülkenin otoritesine kalacak.”
“EN BAŞTAN BERİ İSTİYORDUM, AİLEME DE SÖYLEMİŞTİM”
Istekli olarak aşı çalışmasına katılan sıhhat çalışanlarından Dilara Erişen (32), Marmara Pendik Eğitim ve Araştırma Hastanesi pediatri ağır bakımda ebe olarak çalıştığını söyleyerek şunları anlattı:
“Daha evvelden de aslında düşünüyordum istekli olmayı. Zira aylardır bütün dünya aslında bu pandeminin içindeyiz. Hepimiz acı haberler alıyoruz, gerek etrafımızdan gerek ailemizden. Bu yüzden daima çalışmaları yakından takip etmeye çalışırım elimden geldiğince ve ülkemizin de desteklediği bir çalışma olduğunda istekli olacağımı aslında başta eşim olmak üzere tüm aileme birinci baştan beri direkt söylemiştim. Daha sonra hastanemizin de bu çalışmalarda yer alacağını öğrenince, birinci gün çabucak direkt bağlantıya geçtim koordinatörlükle. Çabucak randevu süreçlerimizi ayarladık, testlerimizi tamamladık ve aşı için uygun olup olmadığımıza bakıldı. Uygunluğumuz kanıtlandıktan sonra da bugün sizin de gördüğünüz üzere birinci dozumuzu vurulduk. Bundan sonra da eskisi üzere korunmaya alışılmış ki devam edeceğiz. Zira şimdi bu aşının aktif olup olmayacağını bilmiyoruz. Hiçbir garantisi yok şu anda yani. O yüzden önlemi elden bırakmayacağız. Çalışmalar sonuçlanır ve tamam bu aşı kollayıcı ve inançlı diye tüm dünyada duyuru edilir, ondan sonra önlemleri elden bırakabiliriz. Kapıyı aralamaya bakıyor bu virüs bedenimizde girmek için. Biz de o kapıyı elimizden geldiğince sıkıca kapalı tutmaya çalışıyoruz. Aşı çalışmaları sonuç verdiğinde o kapıyı sonuna kadar açabiliriz.”
Memurlar
