Yaban hayvanları, bilhassa yırtıcı kuşlar ile birtakım egzotik cinsler, internet üzerinden yasadışı biçimde satılıyor. Bu durum hem çeşitlerin tabiattaki popülasyonuna önemli ziyan veriyor hem de doğal hayat alanından koparılan hayvanların, gerilim ortamında kısa müddette hayatlarını kaybetmesine neden oluyor. Çeşitli internet sitelerinde baykuş, puhu, kerkenez, şahin üzere yaban hayvanlarının ve sürüngenler üzere egzotik tiplerin satılmasına, toplumsal medyada da reaksiyonlar büyük. WWF-Türkiye (Doğal Hayatı Muhafaza Vakfı) Yaban Hayatı Kıdemli Uzmanı Ahmet Emre Kütükçü, internette görülen bu ilanların Tabiat Müdafaa ve Ulusal Parklar Genel Müdürlüğüne şikayet edilmesi gerektiğini vurguladı.
İLETİ YOLUYLA PAZARLIK YAPIYORLAR
DHA muhabiri, internet üzerinden yaşa dışı yollarla yaban hayvanı satan şahıslara ulaştı.
Baykuş satışı yapan ilan sahiplerinden biri, telefonda bilgi vermeyi reddederek pazarlığı ileti yoluyla yaptı. Baykuşu İstanbul dışına da gönderebildiğini söz eden kişi, bin 500 liraya satabileceği bir baykuşun fotoğrafını yolladı.
“Hayvanın sol ayağı ameliyatla alındı” diyen bu kişi, “Uçmasında, konmasında hiçbir sorun yok. Fakat daha düzgün bir hayvan beklerim derseniz biraz daha beklemeniz lazım. Yeni hayvanlarım daha yumurtadan çıkmadılar. Lakin bunun da eğitiminde bir sorun yok” dedi. Ne kadar müddet sonra öteki bir baykuş alabileceğimiz sorusuna ise, “Yumurtadan çıkması 25 gün, hayvanı vermem de 1 ay. Biraz sürer lakin daha erken de olabilir zira sırada bekleyen 6-7 kişi var. Benim elime de tertipli geliyor arkadaşlarımdan, sağdan soldan. Toplu geliyor elime” diye karşılık verdi. Diğer nasıl tipler sattığı sorulduğunda da, temin ettikleri kuş çeşitlerinin görüntülerini paylaştı.
“ÜLKEMİZDE YABAN HAYVANLARINI SATMAK KATİYEN YASAK”
İnsanların bu hayvanların satışına talep oluşturmaması gerektiğini vurgulayan WWF-Türkiye (Doğal Hayatı Müdafaa Vakfı) Yaban Hayatı Kıdemli Uzmanı Ahmet Emre Kütükçü, “Online platformlarda, bilhassa sahiplendirme siteleri, ilan siteleri ya da toplumsal medya hesaplarından yıl boyunca bu çeşit hayvanların satışı ile ilgili çok fazla duyum, ihbar paylaşılıyor ve şikayet ediliyor. Aslında ülkemizde yerli çeşitlerin, ülkemize has yaban hayvanlarının yalnızca internet üzerinden değil her biçimde satılması, tabiattan toplanması, esaret altına alınması mutlaka yasak. Böcekten, yırtıcı kuşlara kadar hepsi yasak. Bu yalnızca yaban hayvanları için de geçerli değil, egzotik çeşitler de bu çeşit sayfalarda satılmaya çalışılıyor. Şunu söylemek lazım, beşerler birinci olarak bu hayvanların satışına talep oluşturmamalı” dedi.
“STRES ORTAMINDAKİ HAYVAN KISA MÜDDETTE ÖLÜR”
Bir yırtıcı kuşa konutta bakmanın sakıncalarını Kütükçü, “Yani siz bir baykuş ya da yırtıcı kuşu alıp meskende bakamazsınız. Bu hem hayvan için önemli bir gerilim ortamı oluşturur, kısa müddette hayatını kaybeder. Hem de sizin için hastalık barındırır. Şu an içinde bulunduğumuz salgının da yaban hayvanlarından insanlara geçen zoonoz bir hastalık olduğunu düşünürsek, çok riskli bir şey” diye anlattı.
BİR SONRAKİ KUŞAKLARIN ÜREME BAHTLARI ELLERİNDEN ALINIYOR
Bu durumun, tiplerin tabiattaki popülasyonlarına da büyük ziyan verdiğinin altını çizen Ahmet Emre Kütükçü, şöyle devam etti:
“Bir baykuşu ya da yırtıcı kuşu tabiattan koparttığınız vakit, onun bir sonraki jenerasyonunun de üreme talihini elinden almış oluyorsunuz. Esaret altına alıyorsunuz. Bu tıpkı vakitte egzotik tipleri de kapsıyor. Ülkeye sokulması yasak olan ve satışı yasak olan egzotik çeşitlerin de ne yazık bu internet sitelerinde yahut toplumsal medya hesaplarında satıldığını görüyoruz. Bilhassa sürüngen tipleri; timsah, piton, kertenkele üzere kimi hayvanların ülkeye girişi ve satışı yasak.”
BU İLANLARI GÖRÜNCE ŞİKAYET EDİN
Bu ilanların görüldüğünde ilgili kurumlara şikayet edilmesi gerektiğini ve internet sitelerine bu bahiste bir düzenleme yapılabileceğini söyleyen Kütükçü, “Burada dikkat edilmesi gereken iki nokta var. Birincisi, insanların bu ilanları gördüğünde ilgili kurum olan Tabiat Müdafaa ve Ulusal Parklar Genel Müdürlüğüne şikayet etmesi gerekiyor. Devlet kurumlarının da insanların şikayetlerine cevap verecek ortak bir ihbar sınırı oluşturması gerekiyor. Zira beşerler çok fazla şikayet oluşturacak yer arıyor ve bunda biraz zorlanıyorlar. Bir de olağan bu cins olaylar ile çok sık karşılaşıldığı için devlet kurumlarının bu hususa daha fazla işçi ve daha fazla vakit harcaması gerekiyor. Doğal ki bir de arzı oluşturan şey talep. Bilhassa egzotik tiplerde, dünyada en çok kaçakçılığı yapılan hayvan sınıfı sürüngenler. Ülkemize bunların birkaçının girişi özgür. Lakin yasak olan cinslerden de bakılması en çok ilgi görenlerin yasal yerlerinin oluşturulması gerekiyor. Beşerler çiftlik hayvanlarını, akvaryum balıklarını, muhabbet kuşlarını ilana koyabilirler lakin bunun dışında sürüngenler üzere yırtıcı egzotikler ve yaban hayvanlarının katiyen, konulmasının engellenmesi ismine, bu sitelerin de bu sayfaları engellemesi gerekiyor. Bir ilan sitesinde Puhu, baykuş, şahin, atmaca üzere isimlerle ilan açılmasını engellenmesi gerekiyor. Ya da toplumsal medyada bu ilanlar ile ilgili bir şikayet butonu oluşturulabilirö diye konuştu.
“CEZAİ YAPTIRIMLAR UYGUN SAYILIR LAKİN UYGULAMADA SORUN VAR”
Kütükçü, “Cezai yaptırımlar maddi olarak iyi sayılır. Yani caydırıcı tesirleri var fakat bunların uygulanmasında sorun var. Bu kadar fazla satışı yapılan, istismar edilen durumda müdahale talihi az. Devletin buna daha fazla işçi yetiştirmesi gerekiyor. Zira her ihbara vaktinde cevap verme bahtı maalesef kâfi olmayabiliyor. Yerli tipler için kara avcılığı kanununa nazaran bu cezalar her yıl belirleniyor. Mesela bir yırtıcı kuş yahut egzotik cinsler için 10 bin liranın üzerinde cezalar kesilebiliyor. Egzotik çeşitler için yalnızca kara avcılığı kanunu değil, birebir vakitte kaçakçılık cürmüne da girdiği için Emniyet Müdürlüğünün Kaçakçılık Şube Müdürlüğü ile bu durumlara müdahale ediyorlar” sözlerini kullandı.
Memurlar
