Türkiye’de birinci sefer 18 yıl evvel Tokat’ta görülen Kırım Kongo Kanamalı Ateşli Hastalığının (KKKA) neden olduğu mevt oranlarında son iki yıldır kıymetli derecece düşüş yaşandı.
Türkiye’de 7 vilayette (Sivas, Tokat, Yozgat, Çorum, Gümüşhane, Bayburt ve Erzincan) görülen Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) hastalığından 2020 yılında 61 kişi hayatını yitirdi. 2002 ile 2017 yılları ortasında ise 501 kişi bu hastalık nedeniyle hayatını kaybetti. Hastalığın Türkiye’de birinci olarak 2002 yılında görüldüğü Tokat’ta ise son iki yıldır vefat oranlarında önemli düşüş yaşanıyor. Tokat’ta, geçen yıl ve bu yıl 2 kişi KKKA hastalığından öldü. Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesinde ağır bakım servisinde tedavi gören son hasta ise durumun düzelmesi sonucu yataklı servise çıkartıldı.
Tokat’ta keneden son 2 yılda 4 mevt
Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Ana Bilim Kısmı Dr. Öğretim Üyesi Zafer Parlak, geçen yıllar nazaran kısmi olarak hastaneye KKKA şikayeti ile hasta müracaatında artış olduğunu kaydetti. Parlak, bu yıl yataklı serviste tedavi gören yaklaşık 100 civarındaki hastadan ağır bakımda tedavi gören 2 kişinin hayatını kaybettiğini söz ederek, “Yoğun bakımda hastamız kalmadı, sıhhatlerine kavuşarak taburcu edildi. Geçen yılda 2 hastamızı kaybetmiştik, bu yılda 2 kişi bu hastalıktan ömrünü kaybetti. Yalnız vak’a sayısı bu yıl biraz daha fazla. Daha fazla olmasına karşı vefat eden hasta sayımız tıpkı. Şu anda klinikte tedavi gören 1 hastamız kaldı. Oda ağır bakımda tedavi görürken stabil duruma gelince 2 gün evvel servise aldık. Geri kalan hastalarımızın hepsi iyileşerek taburcu edildi. Tokat’ta evvelki yıllara nazaran keneden mevt oranlarında düşüş yaşanıyor. 2010-2016 yılları ortasında daha fazla hasta oluyordu ve vefat oranı daha yüksekti. Hasta sayısında geçmiş yıllara nazaran bir azalma var. Mevt oranı da geçmiş yıllara nazaran sevindirici oranda azaldı” dedi.
Keneye karşı beşerler bilinçlendi
Parlak, kene vak’alarında tedavi sürecinin şahıstan bireye nazaran değiştiğini tabir ederek, “Hastalık çok değişken tablolarda seyrediyor. Bir kısım şahıslarda çok hafif semptomlarla geçebilirken diğer bir hastada ağır seyredip ağır bakıma düşebiliyor. Öncelikli olarak vefat oranlarının bu husustaki bilinçlenmeden kaynaklandığını düşünüyoruz. Zira evvelki yıllara nazaran halk daha şuurlu, hastaneye daha erken başvuruyor. Korunma yollarını da daha iyi biliyor. Keneyle temas olduğunda da daha şuurlu müdahale yapılabiliyor. Hastanede de gerekli tüm imkanlar seferber ediliyor. Hastalar için ne gerekiyorsa uygulandığı için tedavi tarafında de en ufak bir aksama olmuyor. Çok şükür ki vefat eden hasta sayısı azalıyor” diye konuştu.
Tedavi sürecinde tüm imkanlar seferber ediliyor
KKKA hastalarına kan plazma tedavisi uygulandığına işaret eden Parlak, “Hastaların öncelikle trombositleri pıhtılaşma hücreleri belirleniyor. Bu oranın düşmesi kanama riskine yol açıyor. Beyin kanamasından tutun sindirim sistemi kanamasına kadar bunları önlemek için trombosit süspansiyonu veriyoruz. Taze donmuş plazma veriliyor. Bu da hastanın kan bedellerine nazaran ayarlanıyor ve stabil tutulmaya çalışılıyor. Ek olarak birkaç hastamıza ilik tedavisi uyguladık. Bu hastalar öteki tedavilere karşılık vermeyen ağır hastalardı. Bu tedavi ile de sıhhatlerine kavuştular. Bu yıl diğer bir ile hasta sevkimiz olmadı” sözlerini kullandı.
3 gün ağır bakımda kaldı, sıhhatine kavuştu
İstanbul’dan Tokat’ın Sulusaray ilçesine bağlı Malum Seyit Tekke Mahallesi’ndeki konutuna yaz ayını geçirmek için gelen 4 çocuk babası Ahmet Dikilitaş (61), tarlada çalıştıktan sonra konutunda rahatsızlandı. Evvel Sulusaray Devlet Hastanesine birkaç gün sonra da Tokat Devlet Hastanesine başvuran Dikilitaş’a KKKA teşhisi konuldu. Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sıhhat Araştırma ve Uygulama Hastanesinde ağır bakım servisinde 3 gün tedavi gören Diklitaş, durumunu düzelmesi sonucu olağan servise alındı. Hayati tehlikeyi atlatan yaşlı adam yaşadığı dertli süreci geride bıraktığını belirterek, “Keneyi bedeninde fark edemedim. Hastalık belirtileri sonucu teşhis konuldu. Vefattan döndüm” dedi. Babasına hastanede refakat eden Nurullah Dikilitaş sıkıntı bir süreci atlattıklarını belirterek, “3 günlük ağır bakımda sıkıntı bir süreç geçirildi. Çok şükür şifamızı bulduk, hamdolsun birkaç gün içerisinde taburcu olacak inşallah” diye konuştu.
Memurlar
