Otomotiv pazarında salgınla birlikte baş gösteren stok sorunu boyut değiştirdi. Ara veren üretim tesislerinin tekrar çarkları döndürmesi artan talebi karşılamasa da tüketici yeni bir araç almak için epey istekli davranıyor. Fabrikaların üretim startına kademeli olarak başlaması araç, kol için olumlu lakin talep için epey düşük.
BEKLEMEK İSTEMEYEN FATURASINI ÖDÜYOR
Bayi ortalama 10 araç çekebilecekken şimdilik yalnızca bunun 5’ini showroomlarına koyabiliyor. Hal bu türlü olunca tüketici de yeni bir araç almak için ya uzun bir bekleyişe soyunuyor ya da 2. ele yöneliyor. Bu tarafta da en dikkat çeken meselelerden biri sıfır fiyatından daha pahalıya satılan ‘sıfır 2. eller’. Aracın bayideki sıfır fiyatı 200 bin lira iken, her hangi bir 2. el araç galerisinde 220-230 bin liralara ilana koyuluyor. Tüketici bayide bulamadığı sıfır aracı bu sefer buralardan tedarik etmek istiyor. Bu sefer de fazla beklemenin bedelini nakit olarak ödüyor.
PİYASANIN ÇİVİSİ ÇIKTI
Öte yandan 2. el araç tarafında da fiyatlar deyim noktasındaysa uçtu gitti. 50-100 bin lira arasında 10 yaşında ak araç bulmak neredeyse mümkün değil. Düşük kilometre ise kalmadı. 100-150 bin kilometreler artık düşük kabul ediliyor. Düşen nemalarla birlikte ayağını mekandan kesmek isteyen tüketici burada da fahiş bir biçimde artan fiyatlarla karşılaşıyor. Hasarlı hasarsız bakmaksızın 2020 başlarında 50 bin lira olan araç, artık 100 bin liradan bile alıcı buluyor. Böylelikle yollarda hem inançsız hem de yaşlı araç sayısı her geçen gün artış gösteriyor.
BÜTÇE AĞIR HASARLI ARABAYA YETİYOR
Bir periyot gerçekleşen hurda indirimiyle birlikte birçok yaşlı araç emekliye ayrılırken, biten teşvik ve destekler yeni bombaların yola çıkmasına neden oluyor. Bunun önüne geçilmez ise alım gücü gün geçtikçe düşen tüketicinin sıfır araba hayali gerçek bir hayale dönüşecek. Sıfırı alamayan tüketici de bütçesinin yettiği nasıl toplandığı zahir olmayan ağır hasarlı araçları tercih etmeye başlayacak velev başladı bile. 50 bin lira bütçesi olan tüketici tekrar yaşlı ve hasarlı 2. elleri favoriye almaya devam edecek.
Ekspertiz para odaklı çalışıyor
Bütçeye nazaran düşük kilometreli araç bulmak artık hayal oldu. 2. el kolunun epeyce hızlanmasıyla birlikte her mahalleye araç ekspertizleri açılmaya başlandı. 2. el aracını satmak için elden geçiren tüketici ya da birtakım galericiler yaptığı masrafa nazaran kilometre düşürüyor. 10-15 yaşındaki aracına yine motor yapan tüketici de aracını bu sefer sıfır ile bir tutuyor. Sonra da kilometre düşürme formülünü seçiyor. Birtakım araç ekspertizleri de itilaflı hareket ediyor. Değişen modüle özgün, komple boyalı kesimlere da lokal boya teşhisi koyabiliyor.
Fiyatlar Eylül’e kadar bu türlü sarfiyat
Otomotiv Yetkili Satıcıları Derneği (OYDER) Idare Konseyi Yöneticisi Murat Şahsuvaroğlu, piyasada sıfır araç bulunurluğunun eylülde artmasını beklediklerini söz ederek, “Çünkü fabrikalar, yan sanayi ve tedarik zinciri fakat eski suratına eylül ayı ile birlikte ulaşabilir. Bu 1-2 aylık bir vakit. Bu devir diliminden sonra istenilen aracın 1-2 ay beklenmeden bulunabileceğini öngörüyorum. Hasebiyle sıfır araç bulunurluğu yeteri seviyeye geldikten sonra 2. elde de bir fiyat dengelenmesi olur” dedi.
Şuayip Alabay
Memurlar
