HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU İLE KIMI KANUNLARDA
DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN
Kanun No. 7251 Kabul Tarihi: 22/7/2020
HUSUS 1 – 12/1/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 20 nci hususunun birinci fıkrasına “taraflardan birinin,” ibaresinden sonra gelmek üzere “bu karar verildiği anda kesin ise bildiri tarihinden,” ibaresi eklenmiş, fıkrada yer alan “, bu mahkemece davanın açılmamış sayılmasına” ibaresi “dava açılmamış sayılır ve misyonsuzluk yahut yetkisizlik kararı veren mahkemece bu hususta resen” formunda değiştirilmiştir.
HUSUS 2 – 6100 sayılı Kanunun 28 inci unsurunun ikinci fıkrasında yer alan “kesin olarak gerekli kıldığı hallerde, taraflardan birinin talebi” ibaresi “yahut yargılama ile ilgili şahısların korunmaya bedel üstün bir menfaatinin kesin olarak gerekli kıldığı hallerde, ilgilinin talebi” halinde değiştirilmiştir.
UNSUR 3 – 6100 sayılı Kanunun 36 ncı unsurunun birinci fıkrasının (c) bendinde yer alan “etmiş olması.” ibaresi “etmiş olması; uyuşmazlıkta arabuluculuk yahut uzlaştırmacılık yapmış bulunması.” formunda değiştirilmiştir.
UNSUR 4 – 6100 sayılı Kanunun 38 inci unsurunun altıncı, yedinci ve dokuzuncu fıkraları yürürlükten kaldırılmıştır.
UNSUR 5 – 6100 sayılı Kanunun 42 nci hususuna birinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkralar eklenmiş ve öteki fıkralar buna nazaran teselsül ettirilmiştir.
“(2) Ret sebebi sabit olmasa bile, merci bunu mümkün görürse, ret talebini kabul edebilir.
(3) Ret sebepleri hakkında yemin teklif olunamaz.”
HUSUS 6 – 6100 sayılı Kanunun 94 üncü hususunun ikinci fıkrası aşağıdaki halde değiştirilmiştir.
“(2) Hakim, tayin ettiği mühletin kesin olduğuna karar verebilir. Bu takdirde hakim, tayin ettiği kesin müddete mevzu olan süreci hiçbir duraksamaya yer vermeyecek formda açıklar ve mühlete uyulmamasının tüzel sonuçlarını açıkça tutanağa geçirerek ihtar eder. Kesin olduğu belirtilmeyen süreyi geçirmiş olan taraf tekrar mühlet isteyebilir; bu formda verilecek ikinci mühlet katidir ve yine müddet verilemez.”
HUSUS 7 – 6100 sayılı Kanunun 107 nci unsurunun başlığı “Belirsiz alacak davası” halinde ve ikinci fıkrası aşağıdaki formda değiştirilmiş ve üçüncü fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.
“(2) Karşı tarafın verdiği bilgi yahut tahkikat sonucu alacağın ölçüsü yahut kıymetinin tam ve kesin olarak belirlenebilmesi mümkün olduğunda, hakim tarafından tahkikat sona ermeden verilecek iki haftalık kesin mühlet içinde davacı, tezin genişletilmesi yasağına tabi olmaksızın talebini tam ve kesin olarak belirleyebilir. Aksi takdirde dava, talep sonucunda belirtilen ölçü yahut paha üzerinden görülüp karara bağlanır.”
UNSUR 8 – 6100 sayılı Kanunun 116 ncı unsurunun birinci fıkrasının (c) bendi yürürlükten kaldırılmıştır.
UNSUR 9 – 6100 sayılı Kanunun 120 nci unsurunun başlığı “Harç ve masraf avansının ödenmesi” halinde değiştirilmiş ve unsura aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(3) Taraflardan her birinin ikamesini talep ettiği kanıt için mahkemece belirlenen kanıt avansına ait 324 üncü unsur kararları gizlidir.”
HUSUS 10 – 6100 sayılı Kanunun 123 üncü unsurunun birinci fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiştir.
“Bu takdirde davanın açılmamış sayılmasına karar verilir.”
UNSUR 11 – 6100 sayılı Kanunun 125 inci hususunun birinci fıkrasının (a) bendinin ikinci cümlesinde yer alan “davacı davayı kazanırsa” ibaresi “dava davacı lehine sonuçlanırsa” biçiminde değiştirilmiş ve ikinci fıkraya aşağıdaki cümle eklenmiştir.
“Bu takdirde dava davacı aleyhine sonuçlanırsa, dava konusunu devreden ve devralan yargılama masraflarından müteselsilen sorumlu olur.”
UNSUR 12 – 6100 sayılı Kanunun 127 nci unsurunun birinci fıkrasına “başvuran davalıya,” ibaresinden sonra gelmek üzere “cevap müddetinin bitiminden itibaren işlemeye başlamak,” ibaresi eklenmiştir.
UNSUR 13 – 6100 sayılı Kanunun 139 uncu unsurunun birinci fıkrasının ikinci cümlesi aşağıdaki halde değiştirilmiştir.
“Çıkarılacak davetiyede aşağıdaki konular ihtar edilir:
a) Duruşma davetiyesine ve sonuçlarına ait başka konular.
b) Tarafların sulh için gerekli hazırlığı yapmaları.
c) Duruşmaya yalnızca taraflardan birinin gelmesi ve yargılamaya devam etmek istemesi durumunda gelmeyen tarafın yokluğunda yapılan süreçlere itiraz edemeyeceği.
ç) Davetiyenin bildiriminden itibaren iki haftalık kesin müddet içinde tarafların dilekçelerinde gösterdikleri, fakat şimdi sunmadıkları dokümanları duruşmaya sunmaları yahut öteki yerden getirtilecek dokümanların getirtilebilmesi maksadıyla gereken açıklamayı yapmaları, bu konuların verilen mühlet içinde yerine getirilmemesi halinde o kanıta dayanmaktan vazgeçmiş sayılacaklarına karar verileceği.”
HUSUS 14 – 6100 sayılı Kanunun 140 ıncı unsurunun ikinci fıkrasında yer alan “sulhe yahut arabuluculuğa” ibaresi “sulh ve arabuluculuğun asılları, süreci ve hukuksal sonuçları hakkında aydınlatarak sulhe yahut arabuluculuğa” halinde ve beşinci fıkrası aşağıdaki halde değiştirilmiştir.
“(5) 139 uncu husus uyarınca yapılan ihtara karşın dilekçelerinde gösterdikleri dokümanları sunmayan yahut evrakların getirtilmesi için gerekli açıklamayı yapmayan tarafın bu kanıtlara dayanmaktan vazgeçmiş sayılmasına karar verilir.”
HUSUS 15 – 6100 sayılı Kanunun 141 inci hususunun birinci fıkrası aşağıdaki formda değiştirilmiştir.
“(1) Taraflar, yanıta cevap ve ikinci yanıt dilekçeleri ile serbestçe sav yahut savunmalarını genişletebilir veya değiştirebilirler. Dilekçelerin karşılıklı verilmesinden sonra sav yahut savunma genişletilemez veyahut değiştirilemez.”
UNSUR 16 – 6100 sayılı Kanunun 147 nci hususunun birinci fıkrasına “tahkikat” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve kelamlı yargılama” ibaresi ile ikinci fıkrasına “itiraz edemeyecekleri” ibaresinden sonra gelmek üzere “, tahkikatın sona erdiği duruşmada kelamlı yargılamaya geçileceği, kelamlı yargılama için duruşmanın ertelenmesi halinde taraflara ayrıyeten davetiye gönderilmeyeceği ve 150 nci husus kararı gizli kalmak kaydıyla, yokluklarında karar verileceği” ibaresi eklenmiştir.
HUSUS 17 – 6100 sayılı Kanunun 149 uncu unsuru başlığıyla birlikte aşağıdaki halde değiştirilmiştir.
“Ses ve manzara nakledilmesi yoluyla yahut diğer yerde duruşma icrası
HUSUS 149 – (1) Duruşma, taraflardan birinin talebi üzerine talep eden tarafın yahut vekilinin, tıpkı anda ses ve imaj nakledilmesi yoluyla bulundukları yerden duruşmaya katılmalarına ve metot süreçleri yapabilmelerine karar verebilir.
(2) Duruşma resen yahut taraflardan birinin talebi üzerine; şahidin, eksperin yahut uzmanın tıpkı anda ses ve manzara nakledilmesi yoluyla bulundukları yerden dinlenilmesine karar verebilir.
(3) Duruşma, tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edemeyecekleri dava ve işlerde ilgililerin, tıpkı anda ses ve imaj nakledilmesi yoluyla bulundukları yerden dinlenilmesine resen karar verebilir.
(4) Duruşma, fiili mani yahut güvenlik sebebiyle duruşmanın vilayet hudutları içinde öteki bir yerde yapılmasına, yargı etrafı içinde yer aldığı bölge adliye duruşması adalet kurulunun uygun görüşünü alarak karar verebilir.
(5) Bu unsurun uygulanmasına ait yordam ve asıllar yönetmelikte belirlenir.”
UNSUR 18 – 6100 sayılı Kanunun 177 nci hususuna birinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiş ve öteki fıkra buna nazaran teselsül ettirilmiştir.
“(2) Yargıtayın bozma kararından yahut bölge adliye duruşmasının kaldırma kararından sonra belge birinci derece duruşmasına gönderildiğinde, birinci derece duruşmasının tahkikata ait bir süreç yapması halinde tahkikat sona erinceye kadar da ıslah yapılabilir. Lakin bozma kararına uymakla ortaya çıkan hukuksal durum ortadan kaldırılamaz.”
UNSUR 19 – 6100 sayılı Kanunun Beşinci Kısmına, Altıncı Ayırımdan sonra gelmek üzere “Toplu Duruşmalarda Tahkikat” başlıklı Yedinci Ayırım ile aşağıdaki unsur eklenmiştir.
“Toplu duruşmalarda tahkikat
UNSUR 183/A – (1) Dava açılmadan evvel yahut dava açıldıktan sonra talep edilen kanıt tespiti, ihtiyati haciz ve ihtiyati önlem üzere süreksiz türel muhafaza önlemleri de dahil olmak üzere toplu duruşmanın vazifesine giren dava ve işlerde tüm yargılama evreleri heyet tarafından yerine getirilir ve karara bağlanır.
(2) Heyet, öbür kanunlardaki kararlar gizli kalmak kaydıyla, iş yahut davanın özelliğine nazaran tahkikatın, tahkikat hakimi olarak görevlendirilen bir üye tarafından yapılmasına karar verebilir.
(3) Tahkikatın heyetçe yürütüldüğü iş yahut davalarda duruşma lideri, muhakkak birtakım tahkikat süreçlerini yapmak üzere, üyelerden birini naip hakim olarak görevlendirebilir.
(4) Duruşma lideri, duruşmanın uyumlu, verimli ve sistemli çalışmasını sağlar ve bu yolda uygun göreceği tedbirleri alır.”
UNSUR 20 – 6100 sayılı Kanunun 186 ncı hususunun birinci fıkrası aşağıdaki formda değiştirilmiş ve ikinci fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiştir.
“(1) Duruşma, tahkikatın bittiğini tefhim ettikten sonra birebir duruşmada kelamlı yargılama etabına geçer. Bu durumda taraflardan birinin talebi üzerine duruşma iki haftadan az olmamak üzere ertelenir. Hazır bulunsun yahut bulunmasın kelamlı yargılama için taraflara ayrıyeten davetiye gönderilmez.”
“Şu kadar ki, 150 nci husus kararı gizlidir.”
HUSUS 21 – 6100 sayılı Kanunun 206 ncı unsurunun birinci fıkrasında yer alan “İmza” ibaresi “Okuma ve yazma bilmediği için imza” halinde değiştirilmiş, hususa birinci fıkradan sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiş ve öbür fıkralar buna nazaran teselsül ettirilmiş ve mevcut üçüncü fıkrasına “noterlerce” ibaresinden sonra gelmek üzere “onaylanacak veya” ibaresi eklenmiştir.
“(2) Okuma ve yazma bildiği halde imza atamayanların mühür yahut bir alet ya da parmak izi kullanmak suretiyle yapacakları hukuksal süreçleri içeren dokümanların senet niteliğini taşıyabilmesi, noterler tarafından onaylanmasına yahut düzenlenmesine bağlıdır.”
UNSUR 22 – 6100 sayılı Kanunun 215 inci unsurunun başlığı “Belgelerin halefler aleyhine kullanılması ve ismi senetlerin üçüncü şahıslar için karar söz etmesi” biçiminde değiştirilmiş ve unsura aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(2) Bir ismi senet bakımından, kendisine ibraz olunduğu noter yahut yetkili memur tarafından yordamına uygun olarak onaylanmış ise ibraz tarihi, resmi bir sürece bahis olmuşsa süreç tarihi, imza edenlerden biri ölmüşse vefat tarihi, imza edenlerden birinin imza etmesine fiilen imkan kalmamışsa bu imkanı ortadan kaldıran hadisenin meydana geldiği tarih üçüncü şahıslar hakkında da karar tabir eder. Ismi senette bahsedilen başka senetlerin tarihleri, üçüncü bireyler hakkında fakat son senet tarihinin onaylanmış olduğunun kabul edildiği tarihte karar tabir eder.”
HUSUS 23 – 6100 sayılı Kanunun 222 nci hususunun üçüncü fıkrasında yer alan “ilgili konuda hiç bir kayıt içermemesi” ibaresi “diğer tarafın ticari defterlerini ibraz etmemesi” formunda değiştirilmiş ve fıkraya birinci cümleden sonra gelmek üzere aşağıdaki cümle eklenmiştir.
“Diğer tarafın ikinci fıkrada yazılan kaidelere uygun olarak tutulan ticari defterlerinin, ilgili konuda hiçbir kayıt içermemesi halinde ticari defterler, sahibi lehine kanıt olarak kullanılamaz.”
HUSUS 24 – 6100 sayılı Kanunun 281 inci unsurunun birinci fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiştir.
“Bilirkişi raporuna karşı talebin bu mühlet içinde hazırlanmasının çok sıkıntı yahut imkansız olması ya da özel veyahut teknik bir çalışmayı gerektirmesi halinde tekrar bu müddet içinde duruşmaya başvuran tarafa, mühletin bitiminden itibaren işlemeye başlamak, bir kereye mahsus olmak ve iki haftayı geçmemek üzere ek müddet verilebilir.”
HUSUS 25 – 6100 sayılı Kanunun 290 ıncı hususunun birinci fıkrasına “yeri” ibaresinden sonra gelmek üzere “, kapsamı” ibaresi ile ikinci fıkrasına ikinci cümleden sonra gelmek üzere aşağıdaki cümle eklenmiştir.
“Tutanağa, hakimin keşif konusu ve mahalliyle ilgili müşahedeleri de yazılır.”
HUSUS 26 – 6100 sayılı Kanunun Beşinci Kısmının İkinci Kısmının başlığı “Hükmün Tashihi, Tavzihi ve Tamamlanması” formunda değiştirilmiştir.
HUSUS 27 – 6100 sayılı Kanuna 305 inci hususundan sonra gelmek üzere aşağıdaki husus eklenmiştir.
“Hükmün tamamlanması
HUSUS 305/A -(1) Taraflardan her biri, en son kararın bildiriminden itibaren bir ay içinde, yargılamada ileri sürülmesine yahut tabiatıyla karara geçirilmesi gerekli olmasına karşın hakkında büsbütün yahut kısmen karar verilmeyen konularda, ek karar verilmesini isteyebilir. Bu karara karşı kanun yoluna başvurulabilir.”
HUSUS 28 – 6100 sayılı Kanunun 306 ncı unsurunun başlığı “Tavzih ve tamamlama talebi ile usulü” formunda değiştirilmiş, birinci fıkrasına “Tavzih” ibaresinden sonra gelmek üzere “veya tamamlama” ibaresi ile birinci ve üçüncü fıkralarına “tavzih” ibarelerinden sonra gelmek üzere “veya tamamlama” ibareleri eklenmiştir.
UNSUR 29 – 6100 sayılı Kanunun 310 uncu unsuruna aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
“(2) Feragat yahut kabul, kararın verilmesinden sonra yapılmışsa, taraflarca kanun yoluna başvurulmuş olsa dahi, evrak kanun yolu incelemesine gönderilmez ve birinci derece duruşması yahut bölge adliye mahkemesince feragat yahut kabul doğrultusunda ek karar verilir.
(3) Feragat yahut kabul, evrakın temyiz incelemesine gönderilmesinden sonra yapılmışsa, Yargıtay temyiz incelemesi yapmaksızın belgeyi feragat yahut kabul konusunda ek karar verilmek üzere kararı veren duruşmaya gönderir.”
HUSUS 30 – 6100 sayılı Kanunun 314 üncü unsuruna aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
“(2) Sulh, kararın verilmesinden sonra yapılmışsa, taraflarca kanun yoluna başvurulmuş olsa dahi, evrak kanun yolu incelemesine gönderilmez ve birinci derece duruşması yahut bölge adliye mahkemesince sulh doğrultusunda ek karar verilir.
(3) Sulh, evrakın temyiz incelemesine gönderilmesinden sonra yapılmışsa, Yargıtay temyiz incelemesi yapmaksızın belgeyi sulh konusunda ek karar verilmek üzere kararı veren duruşmaya gönderir.”
HUSUS 31 – 6100 sayılı Kanunun 317 nci hususunun ikinci fıkrasında yer alan “davalıya, bir kereye mahsus” ibaresi “davalıya, karşılık müddetinin bitiminden itibaren işlemeye başlamak, bir kereye mahsus olmak” formunda değiştirilmiştir.
UNSUR 32 – 6100 sayılı Kanunun 323 üncü unsurunun birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan “Celse” ibaresi “Başvurma” halinde değiştirilmiştir.
HUSUS 33 – 6100 sayılı Kanunun 331 inci unsurunun ikinci fıkrasında yer alan “Görevsizlik, yetkisizlik yahut gönderme” ibareleri “Görevsizlik yahut yetkisizlik” biçiminde değiştirilmiştir.
HUSUS 34 – 6100 sayılı Kanunun 341 inci unsurunun birinci fıkrası aşağıdaki formda değiştirilmiştir.
“(1) Birinci derece duruşmalarının aşağıdaki kararlarına karşı istinaf yoluna başvurulabilir:
a) Sonuncu kararlar.
b) İhtiyati önlem ve ihtiyati haciz taleplerinin reddi kararları, karşı tarafın yüzüne karşı verilen ihtiyati önlem ve ihtiyati haciz kararları, karşı tarafın yokluğunda verilen ihtiyati önlem ve ihtiyati haciz kararlarına karşı yapılan itiraz üzerine verilen kararlar.”
HUSUS 35 – 6100 sayılı Kanunun 353 üncü unsurunun birinci fıkrasının (a) bendinin (6) numaralı alt bendi aşağıdaki formda değiştirilmiş ve (b) bendinin (3) numaralı alt bendine “tamamlanmasından sonra” ibaresinden sonra gelmek üzere “başvurunun temelden reddine veya” ibaresi eklenmiştir.
“6) Mahkemece, uyuşmazlığın tahlilinde tesirli olabilecek ölçüde değerli kanıtların toplanmamış yahut değerlendirilmemiş olması ya da talebin değerli bir kısmı hakkında karar verilmemiş olması.”
UNSUR 36 – 6100 sayılı Kanunun 356 ncı hususunun başlığında yer alan “yapılmasına” ibaresi “yapılması ve” halinde değiştirilmiş ve hususa aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(2) Duruşma sonunda bölge adliye duruşması istinaf başvurusunu asıldan reddetmek yahut birinci derece duruşması kararını kaldırarak yine karar kurmak dahil gerekli kararları verir.”
UNSUR 37 – 6100 sayılı Kanunun 358 inci unsurunun birinci fıkrasında yer alan “gideri duruşma gününe kadar” ibaresi “gideri, iki haftadan az olmamak üzere verilecek kesin mühlet içinde” formunda ve üçüncü fıkrası aşağıdaki formda değiştirilmiştir.
“(3) Belirlenen sarfiyatın, verilen kesin müddet içinde yatırılmış olması kaydıyla, taraflar mazeretsiz olarak duruşmaya katılmadıkları takdirde tahkikat yokluklarında yapılarak karar verilir. Belirlenen masraf, mühleti içinde yatırılmadığı takdirde, evrakın mevcut durumuna nazaran karar verilir. Şu kadar ki, öngörülen tahkikat yapılmaksızın karar verilmesine imkan bulunmayan hallerde müracaat reddedilir.”
UNSUR 38 – 6100 sayılı Kanunun 359 uncu unsuruna ikinci fıkradan sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiş, başka fıkra buna nazaran teselsül ettirilmiş ve mevcut üçüncü fıkrasına “bölge adliye duruşması tarafından” ibaresinden sonra gelmek üzere “resen” ibaresi eklenmiştir.
“(3) Bölge adliye duruşması, müracaatın temelden reddi kararında, ileri sürülen istinaf sebeplerini özetlemek ve ret sebeplerini açıklamak kaydıyla, kararın hukuk kurallarına uygunluk münasebetini göstermekle yetinebilir.”
UNSUR 39 – 6100 sayılı Kanunun 362 nci unsurunun birinci fıkrasının (b) bendine “temyiz edilebilen alacak davaları” ibaresinden sonra gelmek üzere “ile kira bağlantısından doğan öbür davalardan üç aylık kira meblağı temyiz sonunun üzerinde olanlar” ibaresi eklenmiş, (c) bendi aşağıdaki biçimde değiştirilmiş ve fıkraya aşağıdaki bent eklenmiştir.
“c) Yargı etrafı içinde bulunan birinci derece duruşmalarının vazife ve yetkisi hakkında verilen kararlar ile yargı yeri belirlenmesine ait kararlar.”
“g) 353 üncü unsurun birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında verilen kararlar.”
UNSUR 40 – 6100 sayılı Kanunun 391 inci hususunun üçüncü fıkrası aşağıdaki formda değiştirilmiştir.
“(3) İhtiyati önlem talebinin reddi kararı gerekçeli olarak verilir ve bu karara karşı kanun yoluna başvurulabilir. Yüzüne karşı aleyhine ihtiyati önlem kararı verilen taraf da kanun yoluna başvurabilir. Bu müracaatlar öncelikle incelenir ve kesin olarak karara bağlanır.”
HUSUS 41 – 6100 sayılı Kanunun 393 üncü hususunun birinci fıkrasında yer alan “verildiği tarihten” ibaresi “bu kararın, önlem isteyen tarafa tefhim yahut tebliğinden” halinde değiştirilmiştir.
HUSUS 42 – 6100 sayılı Kanunun 394 üncü unsurunun ikinci fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiştir.
“Esas hakkında dava açıldıktan sonra, itiraz hakkında, bu davaya bakan mahkemece karar verilir.”
HUSUS 43 – 6100 sayılı Kanunun 398 inci hususu aşağıdaki biçimde değiştirilmiştir.
“MADDE 398 -(1) İhtiyati önlem kararının uygulanmasına ait emre uymayan yahut önlem kararına karşıt davranan kimse, ihlalin öğrenildiği tarihten itibaren altı ay içinde şikayet edilmesi üzerine, altı aya kadar disiplin mahpusu ile cezalandırılır. Vazifeli ve yetkili duruşma, temel hakkındaki dava şimdi açılmamışsa, ihtiyati önlem kararı veren duruşma; temel hakkındaki dava açılmışsa, bu davanın görüldüğü duruşmadır.
(2) Şikayet olunana, şikayet dilekçesi ile birlikte duruşma gün ve saatini bildiren davetiye gönderilir. Davetiyede, savunma ve kanıtlarını duruşma gününe kadar bildirmesi ve duruşmaya gelmediği takdirde yargılamaya yokluğunda devam olunarak karar verileceği ihtar edilir.
(3) Duruşma duruşmaya gelen şikayet olunana, 5271 sayılı Kanunun 147 nci unsurunda belirtilen haklarını hatırlatarak savunmasını alır.
(4) Duruşma, evraktaki kanıtları kıymetlendirerek gerekli araştırmayı yapar. Yargılama sonunda şikayet olunanın ihtiyati önlem kararının uygulanmasına ait emre uymadığı yahut önlem kararına karşıt davrandığı tespit edilirse, birinci fıkra uyarınca disiplin mahpusu ile cezalandırılmasına; aksi takdirde şikayetin reddine karar verilir.
(5) Taraflar, kararın tefhim yahut bildirisinden itibaren bir hafta içinde karara itiraz edebilir. İtirazı, o yerde kararı veren duruşmanın birden fazla dairesinin bulunması halinde, numara olarak kendisinden sonra gelen daire; son numaralı daire için bir numaralı daire; o yerde kararı veren duruşmanın tek dairesi bulunması halinde en yakın yerdeki birebir seviye ve sıfattaki duruşma inceler.
(6) İtiraz merci, bir hafta içinde kararını verir. Merci, itirazı yerinde görürse işin temeli hakkında karar verir. İtiraz üzerine verilen karar mutlaktır.
(7) Bu husus uyarınca verilen disiplin mahpusu kararları katılaşmadan infaz edilemez. Katılaşan kararların infazı Cumhuriyet başsavcılığınca yapılır.
(8) Önlem kararına ters davranışın sona ermesi yahut önlem kararının gereğinin yerine getirilmesi ya da şikayetten vazgeçilmesi halinde, dava ve bütün sonuçlarıyla bir arada ceza düşer.
(9) Disiplin hapsine ait karar, katılaştığı tarihten itibaren iki yıl geçtikten sonra yerine getirilemez.”
HUSUS 44 – 6100 sayılı Kanunun 402 nci unsuruna aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(4) Tespitin yapılmasından sonra, tespit tutanağı ve varsa uzman raporunun bir örneği mahkemece karşı tarafa resen bildirim olunur.”
HUSUS 45 – 6100 sayılı Kanunun 436 ncı hususunun üçüncü fıkrası aşağıdaki halde değiştirilmiştir.
“(3) Hakem kararı; hakem, hakem heyeti lideri yahut ilgili tahkim kurumu tarafından taraflara bildirilir. Ayrıyeten kararın aslı evrak ile birlikte duruşmaya gönderilir ve mahkemece saklanır.”
HUSUS 46 – 6100 sayılı Kanunun 440 ıncı hususunun beşinci fıkrasında yer alan “Hakem kararının” ibaresi “Aksi kararlaştırılmadıkça hakem kararının” biçiminde değiştirilmiştir.
HUSUS 47 – 6100 sayılı Kanunun süreksiz 3 üncü hususunun ikinci fıkrasında yer alan “454” ibaresi “444” biçiminde değiştirilmiştir.
HUSUS 48 – 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununun 8/a hususunun altıncı fıkrasının birinci cümlesinde yer alan “veya sorgulanmasını talep edebilir” ibaresi husus metninden çıkarılmıştır.
UNSUR 49 – 2004 sayılı Kanunun 78 inci unsurunun birinci fıkrası aşağıdaki formda değiştirilmiştir.
“Ödeme buyruğundaki süre geçtikten ve borçlu itiraz etmiş ise itirazı kaldırıldıktan sonra mal beyanını beklemeksizin alacaklı, haciz konmasını isteyebilir. Lakin, alacaklı dilerse haciz talebinde bulunmaksızın Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi üzerinden, bu sisteme entegre bilişim sistemleri vasıtasıyla borçlunun mal, hak yahut alacağını sorgulayabilir. Sorgulama sonunda Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi, varsa borçlunun mal, hak yahut alacağının mahiyeti ve ayrıntısı hakkında bilgi verir ve bu durumda sistem üzerinden de haciz talep edilebilir. Bu takdirde icra dairesi, tespit edilen mal, hak yahut alacağı elektronik ortamda haczeder. Sorgulama sonunda edinilen bilgiler hukuka muhalif olarak paylaşılamaz. Sorgulama ve haciz süreçlerinin yürütülebilmesi için kamu kurum yahut kuruluşları ile 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanununun 3 üncü unsurunda tanımlanan kredi kuruluşları ve finansal kuruluşlar, Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi ile kendi sistemleri ortasında entegrasyonu sağlar. Sorgulamanın çeşit, kapsam ve sonu ile başka konular Adalet Bakanlığınca yürürlüğe konulan yönetmelikle belirlenir.”
UNSUR 50 – 2004 sayılı Kanunun 258 inci unsurunun üçüncü fıkrası aşağıdaki biçimde değiştirilmiştir.
“İhtiyati haciz talebinin reddi kararı gerekçeli olarak verilir ve bu karara karşı istinaf yoluna başvurulabilir. Yüzüne karşı aleyhinde ihtiyati haciz kararı verilen taraf da istinaf yoluna başvurabilir. Bölge adliye duruşması bu müracaatları öncelikle inceler ve verdiği karar mutlaktır.”
UNSUR 51 – 6/1/1982 tarihli ve 2575 sayılı Danıştay Kanununa aşağıdaki süreksiz husus eklenmiştir.
“GEÇİCİ HUSUS 31 – Bu hususun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç yıl mühletle Danıştay tetkik hakimliğine yapılacak atamalarda, 11 inci unsurun birinci fıkrasındaki beş yıllık hizmet mühleti aranmaz.”
UNSUR 52 – 6/1/1982 tarihli ve 2577 sayılı İdari Yargılama Yöntemi Kanununun 31 inci unsurunun birinci fıkrasına “tarafların vekilleri,” ibaresinden sonra gelmek üzere “dosyanın taraflar ve ilgililerce incelenmesi,” ibaresi eklenmiştir.
HUSUS 53 – 21/6/1987 tarihli ve 3402 sayılı Kadastro Kanununa aşağıdaki ek husus eklenmiştir.
“EK HUSUS 6 – Kadastro duruşmasının yahut otuz günlük askı duyuru mühletinden sonra, kadastro öncesi nedene dayalı olarak açılan davalarda genel duruşmaların verdiği kararlar ile orman kadastrosuna ait davalarda bu mahkemelerce verilen kararlara karşı, ölçü yahut bedele bakılmaksızın 12/1/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu kararlarına nazaran istinaf yahut temyiz kanun yoluna başvurulabilir.”
UNSUR 54 – 26/9/2004 tarihli ve 5235 sayılı Isimli Yargı Birinci Derece Duruşmaları ile Bölge Adliye Duruşmalarının Kuruluş, Misyon ve Yetkileri Hakkında Kanunun 5 inci hususunun üçüncü fıkrasında yer alan “üç yüz bin” ibaresi “beş yüz bin” formunda değiştirilmiş ve fıkraya ikinci cümlesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki cümle eklenmiştir.
“Bu iş ve davalarda duruşma lideri, belli kimi tahkikat süreçlerini yapmak üzere üyelerden birini naip hakim olarak görevlendirebilir.”
HUSUS 55 – 5235 sayılı Kanunun 7 nci unsurunun birinci fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiş ve ikinci fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.
“Ancak özel kanunlarla kurulanlar da dahil olmak üzere, hukuk duruşmalarının yargı etrafı, vilayet ve ilçe hudutlarına bakılmaksızın Adalet Bakanlığının önerisi üzerine Yargıçlar ve Savcılar Kurulunca belirlenebilir.”
HUSUS 56 – 3/6/2007 tarihli ve 5684 sayılı Sigortacılık Kanununun 30 uncu unsurunun onaltıncı fıkrasının son cümlesi aşağıdaki halde değiştirilmiştir.
“Komisyon Müdürünce karar en geç üç iş günü içinde taraflara bildirilir; ayrıyeten kararın aslı evrak ile birlikte Komitece saklanır.”
HUSUS 57 – 5684 sayılı Kanuna aşağıdaki ek husus eklenmiştir.
“EK UNSUR 6 – (1) Bu Kanun uyarınca sigortacılık yapan kurum yahut kuruluşlardan ya da Hesaptan talep edilecek tazminat alacağı fakat;
a) Alacaklı tarafından şahsen,
b) Alacaklının yasal temsilcisi yahut yasal temsilcinin şahsen vekalet verdiği avukat vasıtasıyla,
c) Alacaklının şahsen vekalet verdiği eşi, çocukları, annesi, babası, kardeşleri yahut avukatı vasıtasıyla,
takip edilebilir. Takip yetkisi, sigortacılık yapan kurum yahut kuruluşlar ya da Hesap nezdinde yapılacak süreçleri kapsar.
(2) Tazminat alacağı, yalnızca hak sahibine yahut avukatına ödenir ve birinci fıkrada belirtilen bireyler de dahil olmak üzere hiç kimseye devredilemez.
(3) Bu hususun uygulanmasına ait yöntem ve temeller Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumunca belirlenir.”
HUSUS 58 – 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 4 üncü unsurunun ikinci fıkrasında yer alan “yüz bin” ibaresi “beş yüz bin” formunda değiştirilmiştir.
HUSUS 59 – 7/11/2013 tarihli ve 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanuna 73 üncü hususundan sonra gelmek üzere aşağıdaki husus eklenmiştir.
“Dava kaidesi olarak arabuluculuk
UNSUR 73/A -(1) Tüketici duruşmalarında görülen uyuşmazlıklarda dava açılmadan evvel arabulucuya başvurulmuş olması dava kaidesidir. Şu kadar ki, aşağıda belirtilen konularda dava kaidesi olarak arabuluculuğa ait kararlar uygulanmaz:
a) Tüketici hakem heyetinin misyonu kapsamında olan uyuşmazlıklar
b) Tüketici hakem heyeti kararlarına yapılan itirazlar
c) 73 üncü hususun altıncı fıkrasında belirtilen davalar
ç) 74 üncü unsurda belirtilen davalar
d) Tüketici süreci mahiyetinde olan ve taşınmazın aynından doğan uyuşmazlıklar
(2) 7/6/2012 tarihli ve 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A hususunun onbirinci fıkrası tüketici aleyhine uygulanmaz.
(3) Arabuluculuk faaliyeti sonunda taraflara ulaşılamaması, taraflar katılmadığı için görüşme yapılamaması yahut tarafların mutabakatları ya da anlaşamamaları halinde tüketicinin ödemesi gereken arabuluculuk fiyatı, Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanır. Fakat belirtilen hallerde arabuluculuk fiyatı, Arabuluculuk Minimum Fiyat Tarifesinin eki Arabuluculuk Fiyat Tarifesinin Birinci Kısmına nazaran iki saatlik fiyat fiyatını geçemez.
(4) Arabuluculuk faaliyeti sonunda açılan davanın tüketici lehine sonuçlanması halinde arabuluculuk fiyatı, 6183 sayılı Kanun kararlarına nazaran davalıdan tahsil olunarak bütçeye gelir kaydedilir.”
UNSUR 60 – 6502 sayılı Kanuna aşağıdaki süreksiz husus eklenmiştir.
“GEÇİCİ HUSUS 2 – (1) Bu Kanunun dava kuralı olarak arabuluculuğa ait kararları, bu kararların yürürlüğe girdiği tarih prestijiyle birinci derece duruşmaları ve bölge adliye duruşmaları ile Yargıtayda görülmekte olan davalar hakkında uygulanmaz.”
HUSUS 61 – 22/12/2016 tarihli ve 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanununun 156 ncı hususunun birinci fıkrası aşağıdaki formda değiştirilmiştir.
“(1) Bu Kanunda öngörülen davalarda vazifeli duruşma, fikri ve sınai haklar hukuk duruşması ile fikri ve sınai haklar ceza mahkemesidir. Bu duruşmalar, Yargıçlar ve Savcılar Konseyinin olumlu görüşü alınarak, tek yargıçlı ve asliye duruşması derecesinde Adalet Bakanlığınca gerek görülen yerlerde kurulur. Bu duruşmaların yargı etrafı, vilayet ve ilçe sonlarına bakılmaksızın Adalet Bakanlığının önerisi üzerine Yargıçlar ve Savcılar Konseyi tarafından belirlenir. Fikri ve sınai haklar hukuk duruşması kurulmamış olan yerlerde bu duruşmanın misyon alanına giren dava ve işlere, asliye hukuk mahkemesince; fikri ve sınai haklar ceza duruşması kurulmamış olan yerlerde bu duruşmanın vazife alanına giren dava ve işlere, asliye ceza mahkemesince bakılır. Bu dava ve işlere bakacak asliye hukuk ve asliye ceza duruşmaları ile bu duruşmaların yargı etrafı, vilayet ve ilçe sonlarına bakılmaksızın Adalet Bakanlığının önerisi üzerine Yargıçlar ve Savcılar Şurası tarafından belirlenir.”
HUSUS 62 – 6/12/2018 tarihli ve 7155 sayılı Abonelik Kontratından Kaynaklanan Para Alacaklarına Ait Takibin Başlatılması Metodu Hakkında Kanunun 8 inci hususunun üçüncü fıkrasının ikinci ve üçüncü cümleleri yürürlükten kaldırılmıştır.
HUSUS 63 – Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
UNSUR 64 – Bu Kanun kararlarını Cumhurbaşkanı yürütür.
Memurlar
