SORU: Değişik sorulara verdiğiniz karşılıklarda 5434 sayılı kanuna tabi olan bir memur istifa ettiği takdirde son yedi yıllık hizmetin hangi statüde geçtiğinin kıymetli olduğunu, emeklilikten evvelki son yedi yıllık müddette emekçi, esnaf üzere zarurî sisteme dahil bir çalışmanın 3 yıl 6 ayı geçtiğinde memur statüsünden emekli olunmadığını, emekçi yahut esnaf statüsünden emeklilik kapsamına dahil olacağını belirtmektesiniz. Benim sorum son yedi yıllık müddet ve 3 yıl 6 aylık müddetin nasıl hesaplandığı ile ilgili olacak. 5434 sayılı kanuna tabi ve 23 yıllık memuriyeti olan ve emekliliğine yaşa takıldığı için 10 yıl kalmış biri istifa ettiğinde bu on yıl içinde ders vermek, danışmanlık yapmak, part-time çalışmak üzere ayda birkaç gün müddetlerde emekçi statüsünde çalıştığında bu çalışmalar emekli sandığı kapsamında emekli olmaya mani midir? Yani önümüzdeki on yıl içinde her ay beş gün (yılda 60 gün, son on yılda 600 gün, emeklilik öncesi son yedi yılda 420 gün) çalışılmasının emekli sandığından emekli olmaya manisi olur mu? Hürmetlerimle
YANIT: Hizmet birleştirmede son 7 yıl ve 1260 gün nasıl hesaplanır? Sorunuz özelinde mevzuyu değerlendirmekteyiz.
Kısa bilgiler olarak;
2008 yılı Ekim ayından evvel, personel, esnaf, memurluk hizmetleri olanlar hakkında 2829 sayılı hizmet bütünleştirmesi tarz ve asıllarını belirleyen Kanun kararları uygulanır. Bu Kanuna nazaran hizmet bütünleşmesinde;
Son 7 yıllık hizmetin (1260 günün) kıymeti bulunur. Son 7 yıllık hizmet müddeti kişinin hangi statüde emekli aylığı bağlanacağının tespitini yapar. Bu tespite nazaran;
– Son yedi yıllık hizmetleri içerisinde hizmet mühleti fazla olan statü temel alınır. 2 statüde, yani emekçi ve memur olarak çalışmaları olan kişi son 7 yıl içerisinde 1260 gün ve daha fazla hangisinde geçmişse kişi bir tercihte bulunamaz ve o statüden emekli olmak durumundadır. Yani 20 yıl personel, 5 yıl da memur ise memur olarak emekli olur, emekçi olarak emekli olmak isterse de memurluktan ayrılıp en az 1260 gün ve daha fazla personel olarak çalışması gerekir.
– Şayet son yedi yıllık hizmetleri içerisinde 3 statüde, yani personel, esnaf ve memur olarak çalışmaları olan kişinin yeniden son yedi yıl içerisinde bu üç statüden hangisi fazla ise o statüden emekli olabilir, eşit olması halinde ise son statüsü temel alınır.
NOT OLARAK; Son 7 yıl hizmet içerisinde 3 yıl 6 ay (1260 gün) hesaplamasında hizmet mühleti uygulanmaz, bu mühlet içerisinde SGK primleri ödenmiş hizmetler toplamı uygulanır.
Son 7 yıl kuralı (1260 gün kuralı) uygulanmayacak durumlar:
2829 sayılı Kanunda son kere tabi olunan kurum mevzuatına nazaran süreç yapılacak olanlar ayrılmış, bu kümeye girenlerde son yedi yıllık hizmet hesabı yapılmaz. Bu durumlar;
– Malullük,
– Vefat,
– 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununa nazaran yaş haddinden re’ sen emekli olma,
– Müddeti kanunla belirlenen görevlere atanma yahut seçilme,
– Bağlı oldukları kurumun kanunla değiştirilmesi, durumlarıdır.
Son 7 yıl hizmet ve son 1260 günün hesaplanmasının daha iyi anlaşılması için örnekler vermekteyiz.
Örnek 1- Kişi 2 Ocak 1989 – 2 Ocak 1997 tarihleri ortasında personel statüsünde 2850 gün ( 7 yıl 11 ay) primli hizmeti olsun, kişi daha sonra 3 Şubat 1999 tarihinde memurluğa başlasın ve memurluk hizmetinden de 3 Şubat 2019 yılında ayrılsın, bu kişinin memurluk hizmeti de 20 yıl olsun. Kişi daha sonra 4 Mart 2020 tarihinde emekçi olarak çalışsın ve diyelim 4 Mart 2022 tarihinde bu işinden ayrılsın (bu süredeki hizmetleri de 2 yıl 11 ay olsun) ve emeklilik talebinde bulunsun. Bu kişinin son 7 yıl içerisindeki hizmetlerin 3 yıl 6 ay hesaplamasında 4 Mart 2022 – 7 yıl = 4 Mart 2015 yılına bakılmayacak, LAKİN son 7 yıl hizmet hesaplamasında kişinin son 7 yıl içerisindeki hizmetlerinin toplamı 1260 gün ve daha fazlası memurluk hizmeti olacağından, emeklilikte memurluk kararları uygulanıp aylık bağlanabilecektir. Yani işçilikte 2 yıl 11 ay, memurlukta da 4 yıl 1 ay hizmeti temel alınacak münasebetiyle son 7 yıl hizmetlerin toplamının yarısından fazlası memurluk hizmeti olacaktır ve memurluk emeklilik kararları emeklilikte uygulanacaktır.
Örnek 2- Birinci örneğimizdeki kişi şayet 4 Mart 2020 tarihinde işçiliğe başlayıp, bu mühleti de 4 Haziran 2023 yahut daha fazla bir müddet çalışıp ayrıldığında bu kez personellik mühleti son 7 yıl hizmetleri ortasında toplam personellik hizmeti fazla olacağından, yani 1260 günden fazla hizmet toplamı olacağından, bu kişi emeklilik talebinde bulunduğunda memur olarak değil, personel olarak emeklilik kararlarına tabi olacaktır.
ÖZETLE; Son 7 yıl mühlet ve 3 yıl 6 ay müddetin hesabında hizmetlerin bitiminden geriye gerçek 7 yıl hizmet müddeti hesabı yapılmayıp, geriye hakikat 7 yıl SGK primleri yatırılmış hizmet toplamı temel alınmaktadır.
Açıklamalarımız bağlamında durumunuzu kıymetlendirmemiz:
23 yıl memurluk hizmetinizden sonra istifa ettiğinizi ve emeklilik yaşınızın dolumuna 10 yıl kaldığını belirtmektesiniz. Bundan sonra memurluk için emeklilik yaşınızı bekleyeceğiniz tarihe kadar, yani 10 yıllık müddet içerisinde personellik, esnaflık üzere çalışmalarınız olması ve bu çalışmalarınız temel alınarak SGK primleri yatırılmış hizmet toplamının 3 yıl 6 ay ve daha fazla olması halinde külliyen, yani hem emeklilik yaşı hem emeklilik hizmet mühleti açısından personellik kararlarına tabi olursunuz. LAKİN bu 10 yıllık mühlet içerisinde personellik, esnaflık üzere SGK primleri yatırılmış çalışma hizmet toplamınız 3 yıl 5 ay 29 gün yahut daha az olursa memurluk kararlarına tabi olursunuz. Belirttiğiniz biçimde yılda 60 gün, son 10 yılda 600 gün SGK primleri yatırılmış çalışmalarınız olduğunda yeniden 1260 gün ve daha fazlasını doldurmayacağından emeklilik yaşınızın dolacağı tarihte işinizden ayrılıp emeklilik talebinde bulunmanız halinde memurluk statüsünden emekli olabileceğinizi değerlendirmekteyiz. Sonuç bağlamında 10 yıllık müddete bakılmaz, bu müddet içerisinde SGK primleri yatırılmış toplam hizmet mühletine bakılır.
Memurlar
