Yargıtay Ceza Genel Konseyine nazaran bu mümkün değildir.
Hadisede;
Kamu görevlisinin berbata kullanma hatasından beraatine ait birinci derece duruşması sıfatıyla yargılama yapan Yargıtay 5. Ceza Dairesince verilen 13.01.2016 tarihli ve 7-1 sayılı kararın, Hazine Avukatı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının “Onama” istemli 24.03.2016 tarihli ve 6 sayılı tebliğnamesiyle Yargıtay Birinci Başkanlığına gönderilen belge, Ceza Genel Kurulunca değerlendirilmiş ve açıklanan münasebetlerle karara bağlanmıştır.
Karada şu tabirler yer almaktadır:
Maliye Hazinesinin kamu davasına katılmasına karar verilirken işaret edilen 3628 sayılı Kanun’un 17 ve 18. unsurlarında değinilen cürümler ortasında yer almaması,
Sanığın hareketi sonucunda somut hadisede ekonomik bir zararın ortaya çıkmaması,
Norma karşıt her davranışın kamuya duyulan itimadı sarstığı, hasebiyle, kamu ziyanına yol açtığı yahut ziyana uğrama ihtimalini ortaya çıkardığı biçimindeki bir fikirle hareket edilmesinin ve tazminat ödenmesi, prestij zedelenmesi ve inanç kaybı üzere dolaylı ziyanlara dayanılarak kamu davasına katılmanın da mümkün olmaması,
birlikte değerlendirildiğinde;
Maliye Hazinesinin yargılamaya bahis kabahat tarafından kamu davasına katılma ve kararı temyiz etme hak ve yetkisinin olmadığı kabul edilmelidir.
CEZA GENEL ŞURASI
2016/470 E.,
2019/592 K.
Kararı veren: Ceza Genel Konseyi
Duruşması: Ceza Dairesi
Sayısı: 7-1
TÜRK MİLLETİ ISMINE
CEZA GENEL ŞURASI KARARI
Temyiz incelemesi yapan Ceza Genel Kurulunca belge incelenip görüşülerek gereği düşünüldü:
Sanık hakkındaki kararın bölge adliye duruşmalarının misyona başlama tarihi olan 20.07.2016 tarihinden evvel verilmiş olması nedeniyle Yargıtay Ceza Genel Kurulunca temyiz incelemesi, 1412 sayılı CMUK’nın, 5320 sayılı Kanun’un 8. unsuru uyarınca yürürlükte bulunan kararlarına nazaran yapılmıştır.
İncelenen belge kapsamından;
Birinci derece duruşması sıfatıyla yargılama yapan Yargıtay 5. Ceza Dairesince, Hazine vekilinin 06.03.2014 tarihli oturumda katılma dilekçesinin içeriğini tekrarla katılma talebinde bulunması üzerine, “Dava konusunun mahiyeti itibariyle hatadan ziyan görme ihtimaline binaen 3628 sayılı Yasanın 18 ve CMK’nın 237. unsurları uyarınca…” konularına yer verilerek Hazinenin katılan ve Avukat …’in katılan vekili olarak kabulüne karar verildiği ve kararın Hazine vekilinin 01.02.2016 tarihli dilekçesiyle temyiz edildiği,
Sanıkla birlikte haklarında vazifesi berbata kullanma hatasından kamu davası açılan inceleme dışı sanıklar … (Toregün) hakkında Yargıtay 5. Ceza Dairesinin 2013/17.MD temel sayılı evrakı üzerinden yapılan yargılama sırasında, sanık hakkındaki evrakın, uzun mühlet aranmasına karşın bulunamaması ve savunmasının alınamaması nedenleriyle tefrikine karar verilerek inceleme konusu 2015/7.MD aslına kaydedildiği, Yargıtay 5. Ceza Dairesinin 23.12.2015 tarihli ve 17-10 sayılı kararının katılan … Hazinesi vekili, sanık … ve sanık … müdafisi tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay Ceza Genel Şurasının 10.10.2019 tarihli ve 469-591 sayılı kararı ile; katılan … Hazinesi vekili ile sanık …’ün temyiz taleplerinin reddine, sanık … hakkındaki mahkümiyet kararının ise, sanığın karardan sonra temyiz incelemesi etabında 31.10.2017 tarihinde öldüğü anlaşılması sebebiyle sair tarafları incelenmeksizin bozulmasına karar verildiği,
Anlaşılmaktadır.
Hata tarihi prestijiyle 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun ikinci kitabının “Millete ve Devlete Karşı Cürümler ve Son Hükümler”e yer veren dördüncü kısmının “Kamu Yönetiminin Güvenilirliğine ve İşleyişine Karşı Suçlar” başlıklı birinci kısmında “Görevi berbata kullanma” cürmü 257. hususunda;
“(1) Kanunda ayrıyeten cürüm olarak tanımlanan haller dışında, vazifesinin gereklerine alışılmamış hareket etmek suretiyle, bireylerin mağduriyetine yahut kamunun ziyanına neden olan ya da şahıslara haksız bir yarar sağlayan kamu vazifelisi, bir yıldan üç yıla kadar mahpus cezası ile cezalandırılır.
(2) Kanunda ayrıyeten hata olarak tanımlanan haller dışında, misyonunun gereklerini yapmakta ihmal yahut gecikme göstererek, şahısların mağduriyetine yahut kamunun ziyanına neden olan ya da bireylere haksız bir yarar sağlayan kamu vazifelisi, altı aydan iki yıla kadar mahpus cezası ile cezalandırılır.
(3) İrtikap hatasını oluşturmadığı takdirde, vazifesinin gereklerine uygun davranması için yahut bu nedenle bireylerden kendisine yahut bir diğerine çıkar sağlayan kamu vazifelisi, birinci fıkra kararına nazaran cezalandırılır.” formunda düzenlenmişken, cürüm tarihinden sonra 19.12.2010 tarihinde yürürlüğe giren 6086 sayılı Kanun’un birinci hususu ile birinci ve ikinci fıkralarında yer alan “kazanç” ibareleri “menfaat”, birinci fıkrasında yer alan “bir yıldan üç yıla kadar” ibaresi “altı aydan iki yıla kadar”, ikinci fıkrasında yer alan “altı aydan iki yıla kadar” ibaresi “üç aydan bir yıla kadar” ve üçüncü fıkrasında yer alan “birinci fıkra kararına göre” ibaresi “bir yıldan üç yıla kadar mahpus ve beşbin güne kadar isimli para cezası ile” biçiminde değiştirilmiş, 05.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6352 sayılı Kanun’un 105. hususu ile de üçüncü fıkra yürürlükten kaldırılmıştır.
Hususun, birinci fıkrasında düzenlenen icrai davranışlarla misyonu berbata kullanma kabahati, kamu görevlisinin vazifesinin gereklerine karşıt hareket etmesi ve bu muhalif davranış nedeniyle, bireylerin mağduriyetine yahut kamunun ziyanına neden olunması ya da şahıslara haksız menfaat sağlanması ile oluşmaktadır.
Buna nazaran birinci kaide, kamu vazifelisi olan failin yaptığı işle ilgili olarak kanundan yahut öteki idari düzenlemelerden doğan bir vazifesinin olması ve bu misyonunun gereklerine muhalif davranmasıdır. Kabahatin oluşabilmesi için, norma alışılmamış davranış yetmemekte, fiil nedeniyle, şahısların mağduriyetine yahut kamunun ziyanına neden olunması ya da kabahat tarihi prestijiyle şahıslara haksız yarar sağlanması gerekmektedir.
Anılan unsurun münasebetinde, cürmün oluşmasına ait genel şartlar;
“Kamu vazifesinin gereklerine alışılmamış olan her fiili cezai yaptırım altına almak, hata ve ceza siyasetinin asıllarıyla bağdaşmamaktadır. Bu nedenle, misyonun gereklerine muhalif davranışın muhakkak şartları taşıması halinde, vazifesi berbata kullanma cürmünü oluşturabileceği kabul edilmiştir. Buna nazaran, kamu misyonunun gereklerine karşıt davranışın, bireylerin mağduriyetiyle sonuçlanmış olması yahut kamunun ekonomik bakımdan ziyanına neden olması ya da bireylere haksız bir çıkar sağlamış olması halinde, misyonu berbata kullanma hatası oluşabilecektir.” formunda vurgulanmış, münasebette yer verilen “Kazanç” kavramı 6086 sayılı Kanun’la yapılan değişiklikle sonradan “Menfaat” olarak değiştirilmiştir. Öğretide de; TCK’nın 257. unsurundaki cürmün oluşmasının, kamu görevlisinin vazifesinin gereklerine karşıt hareket etmesi sonucunda bireylerin mağdur olması yahut kamunun ziyan görmesi ya da şahıslara haksız menfaat sağlanması kurallarına bağlı olduğu, bu sonuçları doğurmayan norma karşıt davranışların, cürüm kapsamında değerlendirilemeyeceği açıklanmıştır (Mehmet Emin Artuk-Ahmet Gökçen-Ahmet Caner Yenidünya, Ceza Hukuku Özel Kararlar, Turhan Kitapevi, 11. Bası, Ankara, 2011, s. 913 vd.; Mahmut Koca-İlhan Üzülmez, Türk Ceza Hukuku Özel Kararlar, Adalet Yayınevi, Ankara, 2013, s. 769; Veli Özer Özbek-Koray Doğan-Pınar Bacaksız-İlker Zirve, Türk Ceza Hukuku Özel Kararlar, Seçkin Yayınevi, 12. Baskı, Ankara, 2017, s. 1107).
Kamu görevlisinin vazifesinin gereklerine ters davranmasının cezalandırılmasıyla korunan türel bedel, kamu vazifelilerinin vazifelerinin gereklerine uygun hareket ettikleri, bu vazifeleri hasebiyle kendilerine tanınan yetkileri hukuken belirlenmiş sonlar içinde kullandıkları konusunda toplumda hakim olan inançtır.
Misyonun gereklerine alışılmamış hareket etmekten, kamu görevlisinin vazifesini kanun, idari düzenlemeler yahut talimatların öngördüğü yöntem ve temellerden öteki surette ifa etmesi anlaşılmaktadır. Bu manada kamu görevlisinin rastgele bir formda yasal yetkisini aşması, kanunun aradığı form kaidelerine uymaması, takdir yetkisini hedefi dışında kullanması, kanunun buyruk ve müsaade ettiği hareketinin gerektirdiği ön kaidelere muhalif hareket etmesi, kendisine teslim edilen ve vazifesi sebebiyle kullanması gerekli eşyayı yöntemsiz kullanması üzere fiiller vazifenin gereklerine terslik kapsamında kalmaktadır.
Norma muhalif davranışın unsurda belirtilen sonuçları doğurup doğurmadığının saptanabilmesi için öncelikle “Mağduriyet, kamunun ziyana uğraması ve haksız menfaat” kavramlarının açıklanması ve somut hadisede bunların gerçekleşip gerçekleşmediklerinin belirlenmesi gerekmektedir.
Mağduriyet kavramının, yalnızca ekonomik bakımdan uğranılan ziyanla sonlu olmayıp kişisel hakların ihlali sonucunu doğuran her türlü davranışı söz ettiği kabul edilmelidir. Bu konu husus münasebetinde; “Görevin gereklerine ters davranışın, kişinin mağduriyetine neden olunması gerekir. Bu mağduriyet, yalnızca ekonomik bakımdan uğranılan ziyanı söz etmez. Mağduriyet kavramı, ziyan kavramından daha geniş bir manaya sahiptir.” halinde vurgulanmış, öğretide de; mağduriyetin yalnızca ekonomik bakımdan ortaya çıkan ziyanı söz etmeyip daha geniş bir manaya sahip olduğu, bireyin, toplumsal, siyasi, uygar her türlü haklarının ihlali sonucunu doğuran hareketlerin ve rastgele bir çıkarının zedelenmesine neden olmanın da bu kapsamda kıymetlendirilmesi gerektiğine işaret edilmiştir (Mehmet Emin Artuk-Ahmet Gökçen-Ahmet Caner Yenidünya, Ceza Hukuku Özel Kararlar, Turhan Kitapevi, 11. Bası, Ankara, 2011, s. 911 vd.; Mahmut Koca-İlhan Üzülmez, Türk Ceza Hukuku Özel Kararlar, Adalet Yayınevi, Ankara, 2013, s. 772; Veli Özer Özbek-Mehmet Nihat Kanbur-Koray Doğan-Pınar Bacaksız-İlker Zirve, Türk Ceza Hukuku Özel Kararlar, Seçkin Yayınevi, 2. Bası, Ankara, 2011, s. 974).
Bireylere haksız menfaat sağlanması, bir diğerine hukuka alışılmamış halde her türlü maddi ya da manevi fayda sağlanması manasına gelmektedir.
Kamunun ziyana uğraması konusuna gelince; husus münasebetinde “Ekonomik bir zarar” olduğu vurgulanan anılan kavramla ilgili olarak yasal düzenleme içeren 5018 sayılı Kamu Mali Idaresi Ve Denetim Kanunu’nun 71. unsurunda; kamu vazifelilerinin kast, kusur yahut ihmallerinden kaynaklanan mevzuata karşıt karar, süreç yahut hareketleri sonucunda kamu kaynağında artışa mani yahut eksilmeye neden olunması halinde tanımlanan kamu ziyanı, her hadisede hakim tarafından, iş, mal yahut hizmetin rayiç bedelinden daha yüksek bir fiyatla alınıp alınmadığı yahut tıpkı halde yaptırılıp yaptırılmadığı, somut vakanın kendine mahsus özellikleri de dikkate alınarak belirlenmelidir. Bu belirleme; uğranılan kamu ziyanının ölçüsünün kesin bir biçimde saptanması manasında olmayıp ölçüsü saptanamasa dahi, işin yahut hizmetin niteliği nazara alınarak, rayiç bedelden daha yüksek bir bedelle alım yahut üretimin gerçekleştirildiğinin anlaşılması halinde de kamu ziyanının varlığı kabul edilmelidir. Fakat bu belirleme yapılırken, norma muhalif her davranışın, kamuya duyulan inancı sarstığı, münasebetiyle, kamu ziyanına yol açtığı yahut ziyana uğrama ihtimalini ortaya çıkardığı biçimindeki bir fikirle de hareket edilmemelidir.
İnceleme konusunun sağlıklı bir tahlile kavuşturulabilmesi için “Mağdur”, “Suçtan ziyan gören” ve “Malen sorumlu” kavramları ile “Kamu davasına katılma” kurumu üzerinde de durulması gerekmektedir.
5271 sayılı CMK’nın 237. hususunun birinci fıkrasında yer alan; “Mağdur, cürümden ziyan gören gerçek ve hukukî bireyler ile malen sorumlu olanlar, birinci derece duruşmasındaki kovuşturma evresinin her evresinde karar verilinceye kadar şikayetçi olduklarını bildirerek kamu davasına katılabilirler.” biçimindeki karar ile kamu davasına katılma hak ve yetkisi bulunanlar üç küme halinde belirtilmiştir. Bu düzenleme, 1412 sayılı CMUK’nın 365. hususundaki; “Suçtan ziyan gören herkes, soruşturmanın her etabında kamu davasına müdahale yolu ile katılabilir.” kararı ile benzerlik göstermekte ise de yeni karara, evvelki kanunda yer almayan malen sorumlu ve dar manada cürümden ziyan göreni tabir eden mağdur da eklenmek suretiyle, unsur; öğreti ve uygulamadaki görüşlere uygun olarak, katılma hak ve yetkisi bulunduğu kabul edilenleri kapsayacak biçimde düzenlenmiştir.
Mağdur, cürümden ziyan gören gerçek ve hukukî bireyler ile malen sorumlu olanların kanunun kendilerine tanıdığı hak ve yetkileri haiz olarak davada Cumhuriyet savcısının yanında yer almasına öğreti ve uygulamada “Davaya katılma” yahut “Müdahale” denilmekte, davaya katılma talebinin kabul edilmesi halinde ise davaya katılma isteminde bulunan kişi “Katılan” ya da “Müdahil” sıfatını almaktadır.
Gerek CMK’da, gerekse CMUK’da kamu davasına katılma konusunda cürüm bakımından bir sınırlama getirilmemiş, prensip olarak kaidelerin varlığı halinde tüm hatalar istikametinden kamu davasına katılma kabul edilmiştir. Öğreti ve uygulamada kamu davasına katılma yetkisi bulunan kişinin “Suçtan ziyan görmesi” kuralı aranmış, lakin Kanun’da “Suçtan ziyan gören” ve “Mağdur” kavramlarının tarifi yapılmadığı üzere, zararın maddi ya da manevi olduğu hususu bir ayrıma tabi tutulmamış ve sınırlandırılmamıştır. Bu nedenle mevzuya açıklık kazandırılırken öğretideki görüşlerden de yararlanılarak, unsurda katılma yetkisi kabul edilen “Mağdur”, “Suçtan ziyan gören” ve “Malen sorumlu” kavramlarının, kamu davasına katılma konusundaki uygulamaya ışık tutacak biçimde tanımlanması gerekmektedir.
Malen sorumlu; işlenmiş olan cürmün karara bağlanması ve bunun katılaşmasından sonra, maddi ve mali sorumluluk taşıyarak kararın sonuçlarından etkilenecek yahut bunlara katlanacak kişidir.
Mağdur; Türk Lisan Kurumu Büyük Türkçe Sözlüğü’nde, “Haksızlığa uğramış kişi” olarak tanımlanmaktadır. Ceza hukukunda ise mağdur kavramı, cürmün konusunun ilişkin olduğu kişi ya da şahıslardır. 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun hazırlanmasında temel alınan kabahat teorisinde kabahatin maddi ögeleri ortasında yer alan mağdur, lakin gerçek bir kişi olabilecek, hukukî şahısların kabahatten ziyan görmeleri mümkün ise de, bunlar mağdur olamayacaklardır. Cürümden ziyan gören ile mağdur kavramları da tıpkı şeyi tabir etmemektedir. Mağdur cürmün işlenmesiyle her vakit ziyan görmekte ise de, hatadan ziyan gören kişi her vakit cürmün mağduru olmayabilir. Kimi hatalarda mağdur muhakkak bir kişi olmayıp; toplumu oluşturan herkes (geniş manada mağdur) olabilecektir (Mehmet Emin Artuk- Ahmet Gökcen – A. Caner Yenidünya, Ceza Hukuku Genel Kararlar, 9. Bası, Adalet Yayınevi, Ankara, 2015, s.289; İzzet Özgenç, Türk Ceza Hukuku Genel Kararlar, 11. Bası, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2015, s.214-217; Mahmut Koca-İlhan Üzülmez, Türk Ceza Hukuku Genel Kararlar, 8. Bası, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2015, s.106-107; Osman Yaşar-Hasan Tahsin Gökcan-Mustafa Artuç, Türk Ceza Kanunu, 6. cilt, Ankara, 2010, s.7702-7703).
Kamu davasına katılmak için aranan “Suçtan ziyan görme” kavramı Kanun’da açıkça tanımlanmamış, gerek Ceza Genel Şurası, gerekse Özel Dairelerin yerleşmiş kararlarında; “Suçtan direkt doğruya ziyan görmüş bulunma hali” olarak anlaşılıp uygulanmış, buna bağlı olarak da dolaylı yahut beklenen ziyanların, davaya katılma hakkı vermeyeceği kabul edilmiştir. Hakikaten bu konu, Ceza Genel Konseyinin 03.05.2011 tarihli ve 155-80, 04.07.2006 tarihli ve 127-180, 22.10.2002 tarihli ve 234-366 ile 11.04.2000 tarihli ve 65-69 sayılı kararlarında; “Dolaylı yahut olası ziyan, davaya katılma hakkı vermez.” biçiminde açıkça söz edilmiştir.
İnceleme konusuna ait olarak bir hukuksal kişinin kamu davasına katılabilmesi için CMK’nın davaya katılmayı düzenleyen genel kural niteliğindeki 237. unsurunda belirtilen kuralın gerçekleşmesi, öbür bir deyişle hatadan direkt ziyan görmüş olması yahut rastgele bir kanunda, muhakkak bir hukuksal kişinin kimi cürümlerden açılan kamu davalarına katılmasını özel olarak düzenleyen bir kararın bulunması gerekir. Örneğin 5607 sayılı Kaçakçılıkla Uğraş Kanunu’nun davaya katılmayı düzenleyen 18. unsuru uyarınca Gümrük Yönetiminin, 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması Rüşvet Ve Yolsuzluklarla Uğraş Kanunu’nun 18. unsuru uyarınca Hazine ve Maliye Bakanlığının, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nun 162. hususu uyarınca Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu ile Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonunun adabına uygun müracaatta bulunmaları halinde kamu davasına katılacakları açıkça karara bağlanmıştır. Özel kanun kararları uyarınca davaya katılmanın kabul edildiği bu üzere durumlarda, belirtilen kurumların kabahatten ziyan görüp görmediklerini ayrıyeten araştırmaya gerek bulunmamaktadır. Ceza Genel Konseyinin 03.05.2011 tarihli ve 155-80, 22.10.2002 tarihli ve 234-366 ve 21.02.2012 tarihli ve 279-55 ile 15.04.2014 tarihli ve 599-190 sayılı kararlarında da birebir sonuca ulaşılmıştır.
Birinci Derece Mahkemesince Maliye Hazinesinin kamu davasına katılmasına karar verilirken işaret edilen 3628 sayılı Kanun’un “Bu Kanunda Yazılı Cürümler ile Birtakım Kabahatlerden Ötürü Soruşturma Usulü” genel başlığını taşıyan 4. kısmının “Soruşturma” başlıklı 17. unsurunda;
“Bu Kanunda ve 18.6.1999 tarihli ve 4389 sayılı Bankalar Kanununda yazılı kabahatlerle, irtikap, rüşvet, kolay ve nitelikli zimmet, vazife sırasında yahut misyonundan ötürü kaçakçılık, resmi ihale ve alım ve satımlara fesat karıştırma, Devlet sırlarının açıklanması yahut açıklanmasına sebebiyet verme cürümlerinden yahut bu kabahatlere iştirak etmekten sanık olanlar hakkında 2.12.1999 tarihli ve 4483 sayılı Memurlar ve Öteki Kamu Vazifelilerinin Yargılanması Hakkında Kanun kararları uygulanmaz.
Üstteki fıkra kararı müsteşarlar, valiler ve kaymakamlar hakkında uygulanamaz.
Vazifeleri yahut sıfatları sebebi ile özel soruşturma ve kovuşturma yordamına tabi olan sanıklarla ilgili kanun kararları gizlidir.”,
“Suçun ihbarı” başlıklı 18. hususunda ise;
“Yukarıdaki unsurda yazılı cürümlere ait ihbarlar direkt Cumhuriyet Başsavcılıklarına yapılır. İhbar üzerine derhal bir ihbar tutanağı düzenlenir ve bir örneği muhbire verilir. Ivedi ve gecikmesinde sakınca umulan hallerde tutanak düzenlenmesi sonraya bırakılabilir. Muhbirlerin kimlikleri, istekleri olmadıkça açıklanmaz. İhbar temelsiz çıktığında aleyhine takibat yapılanın istemi üzerine muhbirin kimliği açıklanır.
(Ek fıkra: 12/12/2003-5020/13 md.) Üstteki fıkraya nazaran yapılan ihbar yahut takipsizlik kararı ve iddianame Cumhuriyet başsavcılığınca, Maliye Bakanlığı Baş Hukuk Müşavirliği ve Muhakemat Genel Müdürlüğü ile varsa öbür ilgili kamu kurum yahut kuruluşlarına bildirilir. Hazine avukatının yazılı müracaatta bulunması halinde Maliye Bakanlığı, müracaat tarihinde müdahil sıfatını kazanır.
Bu kabahatlerden ötürü müfettiş ve muhakkikler de soruşturma sonucunda kanıt yahut emare elde ettikleri takdirde, işi yetkili ve vazifeli Cumhuriyet Başsavcılığına ihbar ve evrakı tevdi ederler. Cumhuriyet Başsavcılığı müfettiş ve muhakkikler tarafından kendisine tevdiine gerek görülmediği halde dahi evrakın taalluk ettiği iş hakkında soruşturma yapmak üzere münasebet göstererek evrakı ilişkin olduğu merciden isteyebilir.
17 nci unsurda yazılı hatalardan ötürü kanıt yahut emare elde eden müfettiş ve muhakkikler durumu yetkili ve vazifeli Cumhuriyet Başsavcılığına ihbar ve evrakı tevdi etmedikleri takdirde bunlar hakkında da yapılacak takibattan ötürü Memurin Muhakematı Hakkında Kanunu Muvakkat Kararları uygulanmaz.
İhbar konusu müsnet kabahat hakkında dava açılıncaya kadar bilgi vermek ve yayın yapmak yasaktır.”,
Biçiminde kararlara yer verilmiş olup, temyize bahis misyonu berbata kullanma cürmüne ait Hazine ve Maliye Bakanlığının davaya katılma hakkından kelam edilmemiştir.
Ayrıyeten, Ceza Genel Kurulunca 25.03.2003 tarih ve 41-54 sayı ile; “Tazminat ödenmesi, prestij zedelenmesi ve inanç kaybı üzere dolaylı ziyanlara dayanarak kamu davasına katılma, hasebiyle verilen karar hakkında yasa yollarına başvurmanın olanaksız olduğu…” karara bağlanarak kamu davasına katılmanın ve hasebiyle kanun yollarına başvurmanın mümkün olmadığı birtakım durumlara örnek verilmiştir.
Bu açıklamalar ışığında birinci inceleme konusu değerlendirildiğinde;
Sanık hakkında açılan kamu davasına husus misyonu berbata kullanma hatasında korunan tüzel faydanın; kamu vazifelilerinin misyonlarının gereklerine uygun hareket ettikleri, bu misyonları hasebiyle kendilerine tanınan yetkileri hukuken belirlenmiş hudutlar içinde kullandıkları konusunda toplumda hakim olan itimat olması, sanığa atılı vazifesi berbata kullanma hatasının, Maliye Hazinesinin kamu davasına katılmasına karar verilirken işaret edilen 3628 sayılı Kanun’un 17 ve 18. hususlarında değinilen cürümler ortasında yer almaması, sanığın hareketi sonucunda somut vakada ekonomik bir zararın ortaya çıkmaması, norma alışılmamış her davranışın kamuya duyulan itimadı sarstığı, münasebetiyle, kamu ziyanına yol açtığı yahut ziyana uğrama ihtimalini ortaya çıkardığı biçimindeki bir fikirle hareket edilmesinin ve tazminat ödenmesi, prestij zedelenmesi ve inanç kaybı üzere dolaylı ziyanlara dayanılarak kamu davasına katılmanın da mümkün olmaması birlikte değerlendirildiğinde; Maliye Hazinesinin yargılamaya mevzu kabahat tarafından kamu davasına katılma ve kararı temyiz etme hak ve yetkisinin olmadığı kabul edilmelidir.
Bu prestijle Birinci Derece Mahkemesince kamu davasına katılmasına karar verilen Maliye Hazinesi vekilinin temyiz isteminin, karar tarihi prestijiyle 1412 sayılı CMUK’nın, 5320 sayılı Kanun’un 8. hususu uyarınca yürürlükte bulunan 317. unsuru uyarınca reddine karar verilmelidir.
SONUÇ:
Açıklanan nedenlerle;
1- Birinci Derece Duruşması sıfatıyla yargılama yapan Yargıtay 5. Ceza Dairesince kamu davasına katılmasına karar verilen Maliye Hazinesi vekilinin temyiz isteminin, karar tarihi prestijiyle 1412 sayılı CMUK’nın, 5320 sayılı Kanun’un 8. unsuru uyarınca yürürlükte bulunan 317. unsuru uyarınca REDDİNE,
2- Evrakın, Yargıtay 5. Ceza Dairesine gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİ EDİLMESİNE, 10.10.2019 tarihinde yapılan müzakerede oy birliğiyle karar verildi.
Memurlar
