TBMM Genel Şurasında, Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kanunu Teklifi kabul edilerek maddeleşti.
Kanunla, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının yapılmasına ve elde edilecek bilgilerin kullanılmasına ait temel prensipler, kimler hakkında yapılacağı, araştırma konusu edilecek bilgi ve evrakların neler olduğu, bu bilgilerin ne biçimde kullanılacağı, hangi mercilerin soruşturma ve araştırma yapacağı, kıymetlendirme kurulu, data güvenliği ile bilgilerin saklanma ve silinme müddetleri tekrar düzenleniyor.
Buna nazaran, arşiv araştırması, statüsü yahut çalıştırma haline bağlı olmaksızın birinci defa yahut tekrar memuriyete veya kamu misyonuna atanacaklar hakkında yapılacak.
Kanunda, “güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması birlikte yapılacaklar” şu biçimde sıralanıyor:
“- Kurum ve kuruluşlarda, yetkili olmayan şahısların bilgi sahibi olmaları halinde devlet güvenliğinin, ulusal varlığın ve bütünlüğün, iç ve dış menfaatlerin ziyan görebileceği yahut tehlikeye düşebileceği bilgi ve evrakların bulunduğu zımnilik dereceli üniteler,
– Ulusal Savunma Bakanlığı, Genelkurmay Başkanlığı, jandarma, emniyet, kıyı güvenlik ve istihbarat teşkilatlarında çalıştırılacak kamu çalışanı,
– Ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde çalışacak işçi,
– Üst kademe kamu yöneticileri,
– Özel kanunları uyarınca güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasına tabi tutulan şahıslar,
– Ulusal güvenlik açısından stratejik değeri haiz ünite, proje, tesis, hizmetlerde statüsü yahut çalıştırma haline bağlı olmaksızın istihdam edilenler.
– Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışacak öğretmenler.”
– Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının kapsamı
Kanunla, arşiv araştırmasının kapsamı ile güvenlik soruşturması kapsamında bakılacak mevzular da tekrar düzenleniyor. Arşiv araştırması, kişinin isimli sicil kaydının, kişinin kolluk kuvvetlerince hala aranıp aranmadığının, kişi hakkında rastgele bir tahdit bulunup bulunmadığının, kişi hakkında katılaşmış mahkeme kararları ve Ceza Muhakemesi Kanunu’nun ilgili kararları kapsamında alınan kararlar ile kişi hakkında devam eden yahut sonuçlanmış olan soruşturma ya da kovuşturmalar kapsamındaki olguların, hakkında kamu misyonundan çıkarılma ya da mutlaklaşmış memurluktan çıkarma cezası olup olmadığının mevcut kayıtlardan tespit edilmesini kapsayacak.
Güvenlik soruşturması ise arşiv araştırmasındaki bahislere ek olarak kişinin; misyonun gerektirdiği niteliklerle ilgili kolluk kuvvetleri ve istihbarat ünitelerindeki olgusal datalarının, yabancı devlet kurumları ve yabancılarla ilişiğinin, terör örgütleri yahut hata işlemek hedefiyle kurulan örgütlerle aksiyon birliği, irtibat ve iltisak içinde olup olmadığının, mevcut kayıtlardan ve kişinin misyonuna yansıyacak konuların kontrole elverişli olacak prosedürlerle yerinden araştırılmak suretiyle tespit edilmesini içerecek.
– MİT, EGM ve mahalli mülki yönetim amirliklerince yapılacak
Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması Ulusal İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü ve mahalli mülki yönetim amirliklerince yapılacak.
Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmakla misyonlu üniteler, kendilerine iletilen taleple hudutlu olarak güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması kapsamında bakanlıklar, kamu kurum ve kuruluşları arşivlerinden, elektronik bilgi süreç merkezlerinden gerekli bilgi ve evrakları, kişi hakkında katılaşmış mahkeme kararlarını, Ceza Muhakemesi Kanunu kapsamında alınan kararlar ile kişi hakkında devam eden yahut sonuçlanmış soruşturma ya da kovuşturmalar kapsamındaki olguları almaya yetkili olacak.
Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmakla misyonlu ünitelerde yetkilendirilmiş işçi, hukuka alışılmamış olarak elektronik ortamda yahut bilgisayar loglarında ferdî datalarla ilgili sorgulama yapamayacak, log kayıtlarını değiştiremeyecek yahut silemeyecek. Bu formda elde edilen bilgileri paylaşamayacak yahut yayın yoluyla duyuramayacak. Misyonu gereği öğrendiği yahut edindiği ferdî bilgi yahut dokümanları yetkisiz bireylerle paylaşamayacak ya da basın ve yayın kuruluşlarına yahut öbür irtibat kanallarına veremeyecek. Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmakla vazifeli üniteler tarafından bu hususlara ait gerekli önlemler alınacak.
– Kıymetlendirme Kurulu kurulacak
Yaptırılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucunda elde edilen dataların kıymetlendirilmesi emeliyle Kıymetlendirme Komitesi kurulacak.
Kıymetlendirme Komitesi, Cumhurbaşkanlığında İdari İşler Lideri’nin görevlendireceği bir üst kademe yöneticisinin, TBMM Başkanlığı’nda genel sekreter yardımcısının, bakanlıklarda bakan yardımcısının, öteki kamu kurum ve kuruluşlarında en üst yöneticinin görevlendireceği bir üst kademe yöneticisinin, üniversitelerde rektör yardımcısının, valiliklerde vali yardımcısının başkanlığında, teftiş/denetim, işçi ve hukuk üniteleri ile uygun görülecek öbür ünitelerden birer üyenin iştirakiyle lider dahil en az 5 bireyden ve tek sayıda olacak formda oluşturulacak.
Ulusal güvenlik açısından stratejik ehemmiyeti haiz ünite, proje, tesis ve hizmetlerde istihdam edilecekler hakkındaki kıymetlendirme, ilgili bakanlık ya da kamu kurumları bünyesindeki kıymetlendirme komitesince yapılacak.
Memuriyet yahut kamu vazifelerine uygunluğunun değerlendirilmesini sağlayacak yorum içermeyen olgusal datalar, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmakla vazifeli ünitelerce ilgili kurum ve kuruluş bünyesinde kurulan Kıymetlendirme Kuruluna iletilecek.
Kıymetlendirme Komitesi, kendisine iletilen datalara ait objektif ve gerekçeli değerlendirmelerini yazılı olarak atamaya yetkili amire iletecek. Mahkemeler tarafından istenildiğinde bu bilgiler sunulacak.
Memurlar