Sıhhat Bakanlığı Bilim Heyeti üyesi, İstanbul Medipol Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Illetleri ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Kolu Talim Üyesi Prof. Dr. Recep Öztürk, DHA’nın sorularını yanıtladı.
Kasım ayından itibaren mevsimsel grip periyoduna girileceğinin belirten Prof. Dr. Öztürk, iki marazın bir arada görülmesinin sıhhat sistemini çok olumsuz etkileyeceğini söyledi.
Kovid-19’dan korunmanın bu açıdan da çok değerli olduğunu belirten Öztürk,
“Yaşlılar ve kronik illeti olanlarda grip de ölümcül olabiliyor. Kovid vakalarını o vakte kadar manalı halde azaltmalıyız ki, sıhhat sistemimiz hastalarımıza bugün olduğu üzere nitelikli ve yığılma olmadan kaliteli bir hizmet verebilsin”
dedi. Koronavirüsle gribin birbirine benzeyen iki öldürücü hastalık olduğunu söyleyen Öztürk konuşmasına şöyle devam etti:
“İkisi de birbirine benzeyen öldürücü iki hastalık. Astımlılar var, teneffüs yolu rahatsızlığı olanlar var, bunların illetleri Kasım sonu alevlenmeye başlıyor ve aralık-ocak-şubat-mart ve nisan devirlerinde bu tip hastaların hastaneye müracaatlarında ağır bir artış yaşanıyor. Sıhhat sistemi bunlara nitelikli bir hizmet verebilecek kapasitede ancak bunun üzerine Kovid de eklenirse, o devir bugüne kadar görmediğimiz yığılmalar, Garp memleketlerinden şahit olduğumuz hastaların hastane koridorlarında yatmak zorunda kaldığı sahneler, ağır bakım imkanlarının ehliyetsiz hale gelmesi üzere riskler bizim için de tasdikli olur. Sıhhat çalışanı de fedakarca aylardır çalışıyor, konutlarına aylarca gitmeyenler var. Maske kullanmamayı bir özgürlükler ortamı olarak göremeyiz o nedenle. Hastalanmayarak ve gayrısına illeti bulaştırmayarak vatandaşlık vazifemizi yapmamız gerekiyor. Aksi taktirde en gelişmiş devletlerin sıhhat sistemleri bile bu yükü kaldıramaz. Erişkin aşılama da bu hususta çok çok kıymetli. Bu yığılmaları önlemek açısından Pnömokok aşılarını olmalı risk kümesi şahıslar. Onun mevsimi yok. Ekimin birinci haftalarında da grip aşılarını yaptırmalılar.”
‘Sınavları ertelemek Kovid-19 açısından riskleri azaltmayacak’
ÖSYM’nin yayımladığı takvime nazaran 2020 Üniversite Kurumlarına Giriş Testleri (YKS) 27-28 Haziran’da gerçekleştirilecek. Yaklaşık 2.5 milyon kişinin gireceği YKS ile ilgili de açıklamalarda bulunan Öztürk, zatî korunma ve hijyen kurallarına riayet edildiği sürece Kovid-19 açısından ekstra bir risk bulunmadığını açıkladı.
Öztürk “Sınavların ertelenmesi talepleri konuşuldu. Hayatın pekçok yerinde yeni olağana geçilen bugünlerde eğitimde de bu geçişin yapılmasının önünde bir ket yok. Imtihanları ertelemek Kovid-19 açısından riskleri azaltmayacak. Riski azaltacak olan şey, şahsî tedbirler ve maske-mesafe kurallarına uymaktan geçiyor” dedi.
‘Temmuz ya da ağustosta Kovid-19 açısından çok daha iyi bir konumda olma garantimiz yok’
Devlet tarafından tüm tedbirlerin en üst seviyede alındığını vurgulayan Prof. Dr. Öztürk, şöyle devam etti:
“Temmuz ya da ağustosta Kovid-19 açısından çok daha iyi bir konumda olma garantimiz yok. Dünyada da bu türlü. Son günlerde en yüksek vaka sayılarına ulaştı pekçok devlet. Vaka sayısından bizim çok arkamızda olan memleketler, önümüze geçti şu an. Teste giriş kuralları Bilim Konseyi ve Halk Sıhhati üyelerimiz tarafından net olarak belirlendi. Şu anda imtihana girecekler lise çağındaki evlatlarımız, her biri yetişkin sayılır artık. Sıhhat Bakanımız da bilhassa ricada bulundu, test ortamlarında bir yığılma olmaması için. Sınıflarda da ferdî kurallara münasebetli davranılırsa riski sıfıra yaklaştırırız. Evlat endokrin eksperleri da kronik marazlar açısından evlatların testlere girecek olmasının, günlük hayatlarındaki rutinden farklı olarak ekstra bir tehlike yaratmadığının altını çiziyor. Ailelerimiz ve evlatlarımızı yansız kaygılara sevk etmek gereksiz. Onlardan tek beklentimiz, mektep önlerinde yığılmalara yol açmamaları, uzaklık kurallarına uymaları.”
‘Kurallara uyulsaydı vaka sayısı 500’ün altına inecekti’
Prof. Dr. Öztürk,
“Eğer biz muhafaza önlemlerimizi uygulamazsak bu riski artırmış oluruz. Sahihi illetinin ciddiyetini pek çok kişi kavramıştı. Lakin dünyada da vakalar biraz azalınca, yeni sıradana geçilmesini de biz yanlış anladık ve gördük ki fiziki aralığın, şahsî korunmanın ihlal edilmesiyle bir arada bu acilen yansıdı sayılara. Günlük vaka sayısında yüzde 50’lik artışla 1600’lü rakamlara ulaştık tekrar. Şayet hiç ara vermeden yeni olağana geçiş sürecinde de kurallara tam olarak uysaydık bugün rakamlar çok daha aşağılarda olacaktı muhtemelen. Projeksiyonlar 500’ün altına ineceğimizi gösteriyordu. Toplulukta bir yanlış beklenti var, virüs mutasyon geçirecek ve ortadan kalkacak. Mutasyon, olumsuz cihette de olabilir ve çok daha ağır, önemli hastalık yapma gücüne de kavuşabilir. Şu anda virüsle ilgili bu türlü bir haber şimdi yok. Hastalık biraz daha hafif seyrediyor zira bir formda daha çok korunuyoruz. Bir kişinin bile maskeli olması bulaşma riskini azaltıyor. Hele karşılıklı iki kişi de maskeli ise el temasıyla bulaş olmadığı takdirde, risk çok daha azalıyor” diye konuştu.
‘Sel ya da sivrisinekle hastalık bulaşmaz’
Virüsün bulaşma yolunun teneffüs yolları ile olduğunu ve damlacık yoluyla gerçekleştiğini söyleyen Öztürk, sel felaketlerinin Kovid-19 salgınına direkt bir tesirinin olmayacağını da söyledi.
Öztürk, “Sellerin bu türlü bir riski yok. Lakin bu güç durumu yaşayan aileler maske ve toplumsal aralık konusunda gereğince dikkatli davranmayabilir o devir bulaştırma riski artar. Yoksa sel ya da çamur sularından Kovid-19 yayılımının artması kelam konusu değil”dedi.
Sivrisinekler yoluyla da Kovid-19 bulaşamayacağını vurgulayan Öztürk, “Sivrisineklerle bu marazın bulaşması mümkün değil. Zira bu havadan bulaşan bir virüs. Vektörün sokması ya da ısırmasıyla bir bulaş kelam konusu değil şu an”
tabirlerini kullandı
Memurlar
