Geçtiğimiz günlerde American Journal of Infection Control’da hayli farklı bulguların yer aldığı bir makale yayımlandı. Makale, grip aşısının koronavirüse karşı kollayıcı olabileceği ihtimalini öne sürüyordu.
Hürriyet’ten Selin Irmak Kaçmaz’ın haberine nazaran: Michigan Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, 15 Temmuz 2020 tarihinden evvel Michigan’da Covid-19 testi yaptıran 27 bin 201 kişinin bilgilerini inceledi. Bu bireylerin 12 bin 997’si daha evvel grip aşısı olmuştu.
Sonuçta grip aşısı olan bireylerdeki enfeksiyon oranının yüzde 4, aşılanmayanlardaki enfeksiyon oranının ise yüzde 4,9 olduğu anlaşıldı. Bir öteki deyişle grip aşısı olanların Covid-19’a yakalanma mümkünlüğü başkalarına kıyasla yüzde 24 daha düşüktü.
Araştırmada bir değerli sonuca daha varıldı: Grip aşısı olanların hastaneye yatış ve teneffüs aygıtı muhtaçlığı, aşı olmayanlara nazaran daha düşüktü. Öte yandan aşı olan ve olmayanlar ortasında mevt oranı yahut ağır bakım muhtaçlığı açısından hiçbir fark bulunmadığı da sonuçlar ortasında yer aldı.
SEBEBİ DOĞUŞTAN GELEN BAĞIŞIKLIK OLABİLİR
Araştırmacılar, grip aşısının ‘eğitimli bağışıklık’ ismi verilen bir süreç nedeniyle yeni koronavirüse karşı gözetici tesirler sağlayabileceğini varsayıyor.
Bağışıklık sisteminin iki kolu var: Doğuştan gelen bağışıklık sistemi ve adaptif (edinilmiş) bağışıklık sistemi. Uzmanlar, doğuştan gelen bağışıklık sisteminin, bedenin birinci savunma sınırı olduğunu ve muhakkak patojenler için bir hafızası olmadığını, bu yüzden bedendeki her enfeksiyona karşı gayret ettiğini söylüyor.
Öte yandan adaptif bağışıklık sistemi, belli patojenleri tanımak için eğitilebilen sistem. Eğitimli bağışıklık, rastgele bir patojenden gelen uyarıcı moleküllerin, doğuştan gelen bağışıklık sistemini hakikaten ateşleyip harekete geçirebilmesi manasına geliyor.
Araştırmacılara nazaran, aşılama sırasında influenza patojeninin ortaya çıkması, doğuştan gelen bağışıklık sistemini harekete geçirmek için kâfi olabiliyor. Bu da daha sonra Covid-19’a neden olan SARS-CoV-2 virüsüne karşı potansiyel bir enfeksiyonla çaba edebileceği manasına geliyor.
Araştırmayı yürüten Marion Hofmann Bowman, gazetecilere yaptığı açıklamada, “Grip aşısı olan hastaların birebir vakitte toplumsal ara kurallarına uyan bireyler olması da mümkün. Bununla birlikte, grip aşısının ilgili bağışıklık sistemi üzerinde direkt biyolojik bir tesirinin olabileceği de makul” dedi.
SOSYO-EKONOMİK DURUM TESİRİ
Londra Sıhhat Bilimleri Merkezi’nden Dr. Michael Silverman ise grip aşısı olan bireyler ortasındaki düşük Covid-19 enfeksiyonu oranının eğitimli bağışıklık üzere immünolojik sebeplerden değil, sosyo-ekonomik faktörlerden kaynaklandığını söyledi.
“Grip aşısı olanlar, sıhhatlerine dikkat eden ve hekim randevularına gitme eğiliminde olan kişilerdir” diyen Silverman sosyo-ekonomik durumu iyi olanların sıhhatlerine daha fazla dikkat etme imkanlarının olduğunun da altını çizdi.
GRİP AŞISI ÇOCUKLARDA DA TESİRLİ
Missouri Üniversitesi araştırmacıları tarafından yapılan bir diğer çalışmada ise koronavirüs teşhisi konan 905 çocuğun bilgileri incelendi. Bulguları tıp mecmuası Cureus’ta yayınlanan araştırmada, grip aşısı olanlarda Covid-19 semptomlarının görülme ihtimalinin yüzde 29 oranında daha düşük olduğu sonucuna ulaşıldı.
Araştırmacılar hastaların grip aşısı geçmişini incelemek için 6 ay içinde koronavirüs teşhisi koyulan 20 yaş altı bireylerin datalarını taradı. Araştırma grip aşısı olan çocukların semptomlarının az olmasının yanı sıra, teneffüs sorunları ihtimalinin de düşük olduğunu keşfetti.
BU DATALAR NE MANAYA GELİYOR?
Bütün bu araştırma sonuçları akıllarda kimi soruların doğmasına neden oldu:
Grip aşısı Covid-19’a karşı muhafaza sağlayabilir mi? Yanıt ‘evet’ ise nasıl?
Covid-19 aşısı olan ya da olacak bireyler birebir anda grip aşısı da olabilir mi?
Grip aşısı şimdi aşılamaya dahil edilemeyen çocuklar için tesirli bir müdafaa prosedürü olabilir mi?
Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Tutku Taşkınoğlu ile Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Bülent Ertuğrul, Michigan Üniversitesi’nin yaptığı araştırmanın sonuçlarını kıymetlendirdi ve grip aşısının koronavirüse karşı tesirlerini hurriyet.com.tr okurları için açıkladı.
İKİ HASTALIĞIN BİRLİKTE GEÇİRİLMESİNİ ÖNLER
“Michigan Üniversitesi’nin araştırma sonuçlarına nazaran çabucak grip aşısı mı olmalıyız?” sorusunu yönelttiğimiz Prof. Dr. Bülent Ertuğrul, “Grip aşısı olunması yalnızca iki hastalığın birlikte geçirilmesini tedbire konusunda olumlu tesir sağlar. Grip ve Covid-19’un virüsleri birbirinden farklı protein yapılarına sahip. Bu sebeple grip aşısı koronavirüsün gelişmesi konusunda kâfi bir korunma yahut tedavi usulü değildir” dedi.
GRİP AŞISI HASTANELERDEKİ YÜKÜ AZALTIR
“Grip aşısının Covid-19’dan koruduğunu söyleyemeyiz” diyen Dr. Tutku Taşkınoğlu ise “Grip aşısı, Covid-19 hastaları için gereksinimimiz olan sıhhat kaynaklarını koruyacaktır. Bu nedenle, hastanelerde hem koronavirüs hem de influenzanın yükünü azaltmak için Covid-19 ve grip aşısının yaygın olarak yapılması gereklidir. Grip aşısı sonbaharda grip mevsiminden çabucak evvel yapıldığından şu an aşılanmak yanlışsız değil” sözlerine yer verdi.
FARKLI AŞILARIN AKTİFLİKLERİ ARAŞTIRILDI
Pandeminin başından beri birçok çalışmada koronavirüse karşı farklı aşıların aktifliğinin araştırıldığını tabir eden Taşkınoğlu, “BCG, polio, kızamık-kabakulak-kızamıkçık (MMR), suçiçeği, pnömokok, Hepatit A ve Hepatit B aşısı olan şahıslarda SARS-CoV-2 enfeksiyonun daha az gözlendiğini eden farklı yayınlar yapıldı. Bu çalışmalardaki niyet Covid-19 aşısı şimdi elimizde yokken öteki bir silahla pandemiyle savaşıp savaşamayacağımızı görmekti” dedi ve ekledi:
“Grip aşısı da doğuştan gelen bağışıklık savunmasını aktive edilebilir ve bu bağışıklık yanıtı koronavirüs ile savaşırken fonksiyon görüyor olabilir. Ancak bunu anlamak için daha fazla çalışma yapılması gerekir.”
SOSYO-EKONOMİK FAKTÖRLER VİRÜSÜN DOLAYLI SONUCU
Birtakım bilim insanlarının grip aşısı olan bireylerin koronavirüse yakalanma oranının düşmesinin sosyo-ekonomik faktörlerden kaynaklandığı istikametindeki yorumlarını da sorduğumuz Prof. Dr. Bülent Ertuğrul, sosyo-ekonomik faktörler ile koronavirüse yakalanma oranları ortasında dolaylı bir bağlantı olduğunu belirterek, “Aşı yaptırmak insanların sıhhatlerini muhafaza eğiliminde olduklarını gösterir. Yalnızca sosyo-ekonomik faktörler değil, bireylerin entelektüel birikim, eğitim seviyesi üzere birçok faktör koronavirüse karşı davranışı etkiliyor” halinde konuştu.
Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Tutku Taşkınoğlu ise bu hususta şöyle konuştu: “Koronavirüs enfeksiyon oranları ile sosyo-ekonomik değişkenler ortasında bir korelasyon vardır. Enfeksiyon damlacık yoluyla, yakın temasla ve havalandırmanın iyi olmadığı alanlarda bulaştığı için daha kalabalık hanelerde yaşamak ve toplu taşıma kullanmak zorunda olan bireyler ortasında enfeksiyon daha çok gözlenir.”
Grip aşısı olanların, aşı olmayanlara nazaran daha temkinli olduklarını ve sosyo-ekonomik farklılıkları nedeni ile daha az koronavirüse yakalanmış olabileceklerini de söyleyen Taşkınoğlu “Yaşlılar ve kronik hastalığı olanlar, genç ve sağlıklı insanlara nazaran daha fazla grip aşısı olmaktadır” dedi.
AŞILAR 14 GÜN ARALIKLA UYGULANMALI
Grip aşısı hakkında en merak edilen bahislerden biri de Covid-19 aşısı olan ya da olacak şahısların birebir anda grip aşısı da olup olamayacağı idi. “Grip aşısı ile Covid-19 aşısını hangi aralıklarla olmak gerekir?” sorusunu yönettiğimiz Taşkınoğlu, iki aşının ortasında en az 14 gün olması gerektiğini söyledi ve ekledi:
“İki aşının birbiriyle etkileşime girdiğine dair hiçbir delil yoktur. 14 gün beklenmesini istememizin nedeni sıklıkla görülen yan tesirleri takip edebilmek için alınan bir tedbirdir. Aşıdan sonra yaşanabilecek kimi ortak yan tesirlerin hangi aşıdan kaynaklandığını anlamamızı ve tedbir almamızı sağlamak açısından değerlidir.”
GRİP AŞISI ÇOCUKLARI VİRÜSTEN MÜDAFAAYA YETMEZ
Pekala üstte bahsettiğimiz araştırmanın ışığında grip aşısı şimdi Covid-19 aşısına dahil olmayan çocukları koronavirüsten korumak için tesirli bir sistem olabilir mi?
Dr. Tutku Taşkınoğlu, bu soruya “Koronavirüse karşı korumak için grip aşısı olmak gerçek değildir. Bağışıklık sisteminizi hakikaten güçlendirmek istiyorsanız, hekiminizle sizin ve çocuğunuzun tüm aşı durumunuzu denetim etmeli ve kapsamlı bir aşı planı hazırlamalısınız. Kabakulak, kızamık, kızamıkçık, tetanoz, çocuk felci, difteri, boğmaca, tüberküloz, Hepatit A ve B, hatta zona için aşılandığımızdan ve çocuğumuzun aşılandığından emin olmalı ve önerilen vakitlerde aşılanmalıyız” yanıtını verdi.
Memurlar