Sermaye Piyasası Konseyi (SPK) Lideri Ali Fuat Taşkesenlioğlu, “Mevcut durumda pay senedi, tahvil, bono, yatırım fonu, otomatik Ferdi Emeklilik Sistemi (BES), istekli BES ve gibisi araçlar yoluyla yaklaşık 18 milyon vatandaşımız direkt yahut dolaylı olarak sermaye piyasalarımız yatırımcısı olmuştur.” dedi.
Taşkesenlioğlu, Hazine ve Maliye Bakanlığı ile ilgili ve bağlı kuruluşlarının 2021 yılı bütçesinin görüşüldüğü TBMM Plan ve Bütçe Komitesinde yaptığı konuşmada, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle Avrupa da dahil olmak üzere gelişmiş ekonomilerinin alternatif tedarik merkezleri arayışı içerisine girdiklerini belirtti.
Çin’i birinci üç tedarik coğrafyası içinde sayan şirketlerin oranının değerli ölçüde azaldığını, yeniden birinci üç tedarik coğrafyasında Türkiye’nin yer aldığı AB merkezli şirketlerin oranında önemli bir artış yaşandığını söz eden Taşkesenlioğlu, bütün bu bilgi ve gelişmelerin, Türkiye’nin dinamik üretim yapısı ve avantajlı coğrafik pozisyonunu gözler önüne serdiğini söyledi.
Taşkesenlioğlu, SPK olarak dünyanın ve ülkenin geçmekte olduğu bu kuvvetli ve problemli süreçte her zamankinden daha fazla sorumluluk almaları gerektiğinin farkında olduklarını lisana getirdi.
Bu nedenle kalkınmaya uzun vadeli kaynak sağlayarak katkıda bulunmak çabası ile var güçleriyle çalıştıklarını anlatan Taşkesenlioğlu, “Mevcut durumda pay senedi, tahvil, bono, yatırım fonu, otomatik BES, istekli BES ve gibisi araçlar yoluyla yaklaşık 18 milyon vatandaşımız direkt yahut dolaylı olarak sermaye piyasalarımız yatırımcısı olmuştur. 2020 yılında bugüne kadar 6 şirket 389 milyon lira fiyatında hisse ihracıyla halka açıldı.” diye konuştu.
Taşkesenlioğlu, eylül sonu prestijiyle SPK kaydında 509 şirketin bulunduğu, bunların 398’inin borsada süreç gördüğünü, bu şirketlerin piyasa pahasının 1 trilyon 468 milyar liraya ulaştığı bilgisini verdi.
Geçen yıl sonu prestijiyle menkul değer yatırım fonları tarafından yönetilen varlık ölçüsünün 114 milyar lira olduğunu hatırlatan Taşkesenlioğlu, içinde bulunan şartlara karşın ağustos sonu prestijiyle bu sayının yaklaşık yüzde 20 artışla 137 milyar liraya ulaştığını söyledi.
– “Takipteki alacaklar oranı yüzde 4,1”
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) İkinci Lideri Yakup Asarkaya da Türk bankacılık dalının son 18 yılda yıllık ortalama yüzde 20 civarında büyüdüğünü, ağustos sonu prestijiyle etkin toplamının 5, 8 trilyon liraya ulaştığını belirtti.
Son periyotta ortaya çıkan global belirsizliklere ve olumsuz piyasa şartlarına karşın güçlü mali yapısını muhafazayı başaran bankacılık dalının, görece düşük olan finansal iştirak düzeyi nedeniyle büyüme potansiyelini sürdürdüğüne dikkati çeken Asarkaya, dalın kredilerinin 3,5 trilyon liraya, mevduat toplamının 3,3 trilyon liraya ulaştığını bildirdi.
Asarkaya, geçmiş yıllarda bankaların kredi büyümesini fonlayabilmek için kaynak çeşitlendirmesine yöneldiğini, yurt dışı kaynaklardan kıymetli seviyede düşük maliyetli kredi sağladığını, ayrıyeten menkul değer ihraçları ile uzun vadeli fon kaynağı elde edildiğini lisana getirdi.
Bankaların yurt dışından sağladığı sermaye gibisi borç fiyatı ağustos sonu prestijiyle 5,1 milyar dolara ulaştığını tabir eden Asarkaya, şu değerlendirmede bulundu:
“Sektörün temel risk göstergelerini yansıtan likidite, kaldıraç ve takipteki alacaklar rasyoları ile yabancı para durumu yönetilebilir seviyelerde seyretmekte, sermaye yeterliliği rasyosu milletlerarası standartların öngördüğü minimum seviyenin hayli üzerinde bulunmaktadır. Yaşadığımız pandeminin doğurduğu olumsuz şartlara karşın, ağustos sonu prestijiyle bankacılık bölümümüzün sermeye yeterliliği oranı yüzde 19,3, çekirdek sermaye yeterliliği oranı yüzde 14,8 olarak gerçekleşti. Yaşanan global salgının olumsuz tesirlerine karşın bankacılık bölümünün değerli sağlamlık göstergelerinden olan takipteki alacaklar oranı yüzde 4,1 ile gelişmekte olan ve hatta gelişmiş birçok ülkelerden daha iyi durumdadır.”
– İstekli BES’te iştirakçi sayısı 7 milyon civarında
Kamu İhale Kurumu (KİK) Lideri Hamdi Güleç ise kamu alımlarının kamusal muhtaçlıklarının karşılanması maksadıyla olduğu kadar iktisadi kalkınmayı destekleme aracı olarak da kullanıldığını söyledi.
Bu doğrultuda 2019 yılında yapılan kamu alımlarının toplam fiyatının 142,7 milyar lira, 2020 yılının birinci 9 ayında 119,6 milyar lira olarak gerçekleştiğini belirten Güleç, 2019 yılında 1767 adet ve 2020’nin birinci 9 ayında 1531 adet itirazen şikayet başvurusunu inceleyerek sonuçlandırdığını söz etti.
Kamu Nezareti Kurumu (KGK) Lideri İstek Çelen de nezaret ve inceleme faaliyetleri kapsamında mevzuata terslikleri tespit edilen denetçi ve kontrol kuruluşları hakkında 2020’de 36 adet nezaret raporu düzenlendiğini, 72 adet inceleme faaliyetinin devam ettiğini belirtti.
Kurum tarafından nezaret ve inceleme faaliyeti kapsamı çerçevesinde 2020 yılında 8 ihtar, bir faaliyet müsaadesinin askıya alınması yaptırımının uygulandığını söz eden Çelen, 21 kontrol kuruluşu ve bağımsız denetçinin ikaz edildiğini aktardı.
Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu İkinci Lideri Ali Ersoy ise sigortacılık ve özel emeklilik bölümünün her geçen yıl istekli bir formda büyümeye devam ettiğini söyledi.
İstekli BES alanında yaklaşık 7 milyon iştirakçinin bulunduğu bilgisini veren Ersoy, otomatik iştirak sisteminde (OKS) ise 6 milyonluk bir iştirakin bulunduğunu kaydetti.
Ersoy, istekli BES’te 153 milyar liralık ve OKS tarafında da 11 milyar liralık fon birikiminin bulunduğunu kelamlarına ekledi.
Memurlar
