Tarım ve Orman Bakanlığı, yeni düzenlemeler doğrultusunda besin işletmelerinin uyması gereken kuralları içeren “Türk Besin Kodeksi Besin Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliği Hakkında Kılavuzu”nu güncelledi.
Kılavuzla, besinlerin etiketinde, tanıtımında, sunumunda ve reklamında kullanılan sözlere ait tüketicilerin yanlışsız bilgilendirilmesi ve bu tabirlerin kullanımı konusunda besin işletmecilerine yol gösterilmesi amaçlanıyor.
“Doğal bileşenlerden üretilmiştir”
Bu kapsamda, besin etiketlerinde kullanılan, besinin bileşeni bakımından tüketiciyi aldatıcı olarak değerlendirilebilecek her bir tabirin kendi içinde tıpkı tarz ve tıpkı punto büyüklüğünde olması gerekecek. Buna nazaran, farklı puntoların kullanıldığı “EV ÜRETİMİ tadında”, “ilave ŞEKER YOK” üzere tabirler yer alamayacak.
Besinin bütün bileşenleri mevzuattaki ilgili kararları karşılıyorsa kelam konusu besin için “Doğal bileşenlerden üretilmiştir” tabiri kullanılabilecek. Örneğin, vişneli kek için, kullanılan vişne doğal olmasına karşın kek kısmının doğal olmayan bileşenler içermesi halinde “Doğal vişne” sözüne yer verilemeyecek.
Bir besinin üretiminde alternatif bileşen kullanılmış ise bu bileşenin kullanıldığına dair sözler yer alacak. Eserde “invert şeker” kullanılması durumunda “Pancardan elde edilen invert şeker şurubu kullanılmıştır” tabirine yer verilebilecek.
Laktoz ve glüten kriterleri belirlendi
Besinlerde, 100 gram ya da 100 mililitre, son eserde en fazla 10 miligram laktoz bulunan eserler için “Laktoz içermez” beyanı bulunabilecek.
Glüten içeren tahılların, bileşenin ismine atıfta bulunarak bileşen listesinde vurgulanması gerekecek. Buna nazaran “kamut (buğday), kamut (glüten), kamut (glüten), buğday unu (glüten)” üzere sözler kullanılacak.
Besinin son tüketiciye satıldığı halinde glüten içermeyen ve glüten ölçüsü en fazla 20 ppm pahasında olan tüm besinlerde “Glüten içermez”, “Glütensiz” sözleri kullanılabilecek. Bunlara ek olarak “Çölyak hastaları için uygundur” sözlerine de yer verilebilecek.
Eserle ilgili bilgilendirmeler bulunacak
Sütten elde edildiği tüketici tarafından anlaşılabilir olan peynir, yoğurt, tereyağı üzere besinlerde direkt bileşenin vurgulanması kâfi olacak. Sütten elde edildiği ya da bileşiminde süt bulunduğu herkes tarafından bilinmeyen maskarpon, quark, laktoz üzere besinler için süte açıkça atıf yapılacak.
Esere ait “yoğurt, maskarpon (süt ürünü), laktoz (süt), laktoz (sütten), laktoz (süt bileşeni)” üzere bilgilendirmeler bulunacak.
Ambalajlı eserlerde “yaklaşık” tabiri kullanılabilecek
Rehberle, ambalajlı eserlere ait de ayrıntılandırmaya gidildi. Buna nazaran, eserin korunmasını artırmak için ambalajlanmış küçük fırıncılık eserleri (kek, tart gibi), eseri korumak, yapışmasını engellemek ve besin hijyenini sağlamak için paketlenmiş küçük şekerlemeler, çikolatalar, pralinler, sakızlar üzere besinler “Hazır ambalajlı ürün” olarak kabul edilmeyecek. Bu tıp eserlerde toplam net ölçü verilmesi kâfi olacak.
Toplam sayım denetimi yapılamayacak eserlerde ürün sayısı için “Yaklaşık” sözü kullanılabilecek. Örneğin, bu eserlerde “Yaklaşık 20 adet”, “Yaklaşık 20 paket” üzere sözlere yer verilecek.
Vitamin, mineral ve lif bulunan eserlerde, “C vitaminli”, “Lifli”, “Çinkolu” tabirleri belirtilebilecek.
Memurlar
