Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından hazırlanan “Gezegenin Kara Kutusu: Antarktika Belgeseli”nin birinci gösterimi, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan’ın konut sahipliğinde Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde gerçekleştirildi.
Emine Erdoğan, belgeselin birinci gösterimiyle ilgili verdiği bildiride, Antarktika’nın sırlarla dolu bir kıta olduğunu belirterek, belgeselin herkes tarafından izlenmesini tavsiye etti.
Antarktika’ya yapılan seferlerin, Türkiye’nin bilimsel alanda yalnızca kendi coğrafyasında değil, global ölçekte de değerli bir güç olma yolunda attığı başarılı imzalardan birisi olduğunu belirten Emine Erdoğan, “Cumhurbaşkanlığının himayesindeki bu çalışmalar, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımızın uyumuyla yürütülüyor. Tüm bakanlık takımını tebrik ediyorum. Muvaffakiyetlerinin devamını diliyorum.” tabirlerini kullandı.
Emine Erdoğan, 4’üncü Ulusal Antarktika Bilim Seferi’nin pek çok açıdan birinciler barındırdığına işaret ederek, “Bu birincilerin başında, seferin bir belgesel aracılığıyla kayda geçirilmesi geliyor. Belgeselin direktörünün bayan olması ayrıyeten dikkat cazip. Bilim seferlerinin içinde bayan araştırmacılarımız var. Grup başı bir bayan… Yani, ‘Antarktika’ya adeta bayan eli değdi’ diyebiliriz. Bayanlarımızı bilhassa tebrik ediyorum. Cüretleri, birikimleri ve geniş vizyonlarıyla bu değerli çalışmanın modülü oldular.” değerlendirmesinde bulundu.
Belgeselde yer alan “İnsanlık taraf değiştirmezse, 21’inci yüzyılda dünya haritasını savaşlar değil, iklim değiştirecek.” cümlesine atıfta bulunan Emine Erdoğan, şunları kaydetti:
“Bu seferler sırasında, tarih boyunca kıtada en yüksek sıcaklık ölçülmüş. Bu, iklim değişikliğinin geldiği noktayı gözler önüne seriyor ne yazık ki. Öğrendim ki bu yılki sefer, planlandığından 10 gün erken tamamlanmış zira Antarktika tarihinde birinci sefer bir kanal büsbütün erimiş. Tarih boyunca buzullarla kaplı bir kanalın eriyor olması, iklim değişikliğinin en çarpıcı ve somut göstergelerinden birisi. Gerekli önlemlerin milletlerarası iş birliği ile alınması çok değerli. Geleceğimizin, iklim değişikliği tehdidi altında olduğunu unutmamalıyız.”
– “Kıtaya olan merakın artacağına inanıyoruz”
Gösterim öncesinde açıklamalarda bulunan Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Antarktika’nın, dünyanın hem geçmişine hem de geleceğine dönük araştırmaların yapıldığı çok değerli bir yer ve adeta doğal bir laboratuvar olduğunu söyledi.
Bakan Varank, “Sayın Cumhurbaşkanımızın Şili seyahati sonrası, buranın ne kadar bedelli ve değerli olduğunun şuuruyla, Sayın Cumhurbaşkanımızın talimatıyla kıtadaki varlığımızı arttırmaya başladık. 4’üncü yılımız oldu. Bilimsel seferlerimizi düzenliyoruz. Kıtada süreksiz bilim üssümüzü kurduk. Bundan sonraki periyotta kalıcı bilim üssümüzü kurmak, bu coğrafyadaki bilimsel çalışmalarımızı, Türkiye olarak katkımızı sunmak istiyoruz.” dedi.
Belgesel ile ilgili değerlendirmelerde bulunan Varank, “Hem vatandaşlarımızın, bilim insanlarımızın orada ne yaptığını bilmesini istiyoruz hem de adeta bir görsel şölen havasında bu belgeseli izlediklerinde bilime olan, o kıtaya olan meraklarının artacağına inanıyoruz.” diye konuştu.
Grup Önderi Prof. Dr. Ersan Başar ise bilimsel çalışmaların tabiatı gereği çok süratli sonuçlanmadığını, uzun laboratuvar çalışması gerektirdiğini anlatarak, “Çok önemli hoş datalar alınmaya başlandı lakin bu işin en değerli kısmı sürekliliği ve devamlılığı.” dedi.
Grup Koordinatörü Doç. Dr. Burcu Özsoy, kutupların dünyanın geçmişi, bugünü ve geleceği ile ilgili bütün bilgilere, şifrelere sahip olduğuna değinerek, belgeselde bu bilgilere ait ipuçlarının yer aldığını lisana getirdi.
Belgeselin direktörü Burcu Camcıoğlu, güç bir coğrafyada iki kişilik küçük bir grupla çalışarak belgeseli hazırladıklarını söz etti.
Birinci gösterimin akabinde Özsoy, Emine Erdoğan’a Antarktika’dan bilimsel hedefler için alınarak araştırmaları tamamlanmış volkanik kayaçlardan bir bazalt örneği armağan etti.
Direktör Camcıoğlu da Beyaz Kıta’da fotoğraf çekiminde kullandığı birinci objektifi Emine Erdoğan’a armağan etti. Erdoğan ve Camcıoğlu, bu objektifi kullanarak fotoğraf çekti.
Türkiye’nin birinci Havacılık, Uzay ve Teknoloji Şenliği olan ve bu yıl birinci sefer Gaziantep’te düzenlenen TEKNOFEST aktiflikleri kapsamında gösterime giren 57 dakikalık belgesel, “Gezegenin Kara Kutusu: Antarktika” bugün saat 22.00’de TRT Belgesel, 27 Eylül saat 17.45’te de TRT 1’de yayınlanacak.
Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’ndeki birinci gösterime, Bakan Varank’ın eşi Esra Varank, Türkiye Belediyeler Birliği Lideri ve Gaziantep Büyükşehir Belediye Lideri Fatma Şahin, TRT Genel Müdürü İbrahim Eren, TÜBİTAK Lideri Hasan Mandal, dünya dalış rekortmeni ve bir evvelki Antarktika seferinde yer alan Şahika Ercümen ile sefer takımı katıldı.
– Antarktika’ya birinci sefer 2017’de yapıldı
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 2016 yılındaki Şili ziyareti ile birlikte Antarktika, Türkiye’nin gündemine girdi. Ziyaretin akabinde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın talimatı ile 2017 yılından itibaren her sene Beyaz Kıta’ya bilimsel seferler düzenlenmeye başlandı.
Cumhurbaşkanlığı himayesinde, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı uyumunda, TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi (MAM) Kutup Araştırmaları Enstitüsü (KARE) tarafından şubat ayında Antarktika’ya bilimsel seferlerin 4’üncüsü gerçekleştirildi. Yüklü olarak bayanlardan oluşan 24 Türk araştırmacı, yaklaşık bir ay kaldıkları kıtada, 15 bilimsel proje üzerinde çalıştı.
– Buzlarla kaplı geçit açıldı
Takım liderliğini Prof. Dr. Ersan Başar’ın, koordinatörlüğünü Doç. Dr. Burcu Özsoy’un yaptığı seferde, Türk bilim insanları sefer sırasında Antarktika’da ölçülmüş en yüksek sıcaklığa (20.7°C) ve yüzyıllardır buzlarla kaplı olan bir geçidin büsbütün eriyerek tarihte birinci kere açılmasına tanıklık etti.
– Amaç danışman ülke statüsü
Ülkeler, dünya yüzölçümünün yaklaşık yüzde 10’u büyüklüğünde olan Antarktika’da, 1959’da imzalanan ve 1961’de devreye giren Antarktika Mutabakatı’na nazaran faaliyette bulunuyor.
Muahedeye nazaran, “bilimsel bölge” kabul edilen Antarktika’da, ülkelerin askeri yapılanmalarına müsaade verilmiyor. 1995’te mutabakata taraf olan ve gözlemci ülke statüsü kazanan Türkiye, mutabakatın birinci imzacıları üzere “danışman ülke” olmak gayesiyle kıtaya bilimsel seferler düzenliyor, bilimsel gayeli kalıcı üs için çalışmalar yapıyor.
Bu kapsamda 2019 yılında düzenlenen seferde, Türkiye’den 14 bin kilometre uzaklıkta bulunan Horseshoe Adası’na Türk Bilimsel Araştırma Kampı kuruldu.
Türkiye, süreksiz olan bu üssü kalıcı hale getirmek için faaliyetlerini sürdürüyor.
Memurlar
