AA muhabirinin Güç İktisadı ve Finansal Tahlil Enstitüsü (IEEFA) datalarından derlediği bilgilere nazaran, güç dalı geçen yılı Standard&Poor’s (S&P) 500 Endeksi’nde son sırada tamamladı.
Kelam konusu endeks 2020’de yüzde 18 yükselirken, güç kesimindeki şirketlerin pahası ortalama yüzde 30 geriledi.
Petrol fiyatlarının varil başına 23 dolara kadar indiği bu devirde, en fazla paha kaybeden şirketlerin başında petrol şirketleri geldi. Dünyanın halka arz edilmiş en büyük şirketi olan ExxonMobil’in pay senedi bedellerinde yaşanan yüzde 40 düşüşün akabinde şirket, 31 Aralık’ta Dow Jones Sanayi Ortalaması Endeksi’nden çıkarıldı.
Geçen yıl bp’nin pay pahası yüzde 45,9, Shell’in yüzde 44,1, Chevron’un yüzde 30 ve Total’in yüzde 28,3 geriledi.
Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını, petrol sanayisindeki finansal gerilemenin şiddetini artırdı. Kuzey Amerika ve Avrupa’daki petrol ve doğal gaz şirketlerinin nominal pahasında geçen yılın birinci 3 çeyreğinde 145 milyar dolarlık düşüş yaşandı.
Amerika’da iflas müracaatları 100 milyar doları aştı
Norveç merkezli bağımsız araştırma kuruluşu Rystad Energy tarafından yapılan tahlile nazaran, Kuzey Amerika’daki petrol ve doğal gaz şirketlerinin 2020’de bankalara yaptığı iflas müracaatları 100 milyar doları aşarak tüm vakitlerin en yüksek düzeyine ulaştı. Salgın nedeniyle petrol fiyatlarının mevcut düzeylerde devam etmesi durumunda, iflasların artacağı öngörüldü.
Kuzey Amerika’daki kaya gazı sanayisinin 10 yıldan fazla müddettir devam eden finansal performansı salgınla birlikte daha kırılgan hale geldi. Kaya petrolü ve gazı üreticileri yaşadıkları finansal kriz nedeniyle sermaye harcamalarını geçen yıl 2019’a nazaran yüzde 45 kısmak zorunda kaldı. Harcamalardaki kesintiye karşın en az 27 şirket, ziyan etmekten kurtulamadı.
Biden’in zaferi yenilenebilir güç şirketlerine inancı artırdı
Imperial College London Finans Okulu araştırmasına nazaran, geçen yıl pak gücün borsadaki hissesi 2008 finansal krizinden beri en yüksek düzeyine ulaştı ve pak güç şirketleri dalın yeni devleri haline geldi.
Geçen yıl ekimde dünyanın en büyük yenilenebilir güç şirketi olan Florida merkezli NextEra’nın piyasa pahası ExxonMobil’in piyasa bedelinin üzerinde gerçekleşti. Danimarka merkezli yenilenebilir güç şirketi Oersted’ın piyasa kıymeti 31 Aralık 2020 prestijiyle yüzde 83 yükselerek bp’nin piyasa bedelinin üzerine çıktı.
Yaklaşık 103 milyar dolar piyasa kıymetiyle Avrupa’nın en büyük yenilenebilir güç şirketi olan İtalyan Enel, piyasada İtalyan merkezli petrol şirketi Eni’den daha iyi pozisyona geldi.
ABD’de Joe Biden’in seçimleri kazanacağına yönelik öngörüler ve Avrupa Yeşil Mutabakatı’nın kabulü, yatırımcıların pak güç stoklarına itimadını artırdı. Biden’in yaklaşık 2 trilyon dolarlık ekonomik kalkınma planı ve Avrupa Birliğinin 750 milyar avro kıymetindeki kurtarma fonunun yüzde 30’unu yeşil güce ayırması, yenilenebilir güç şirketlerinin piyasa pahasını yükselten en değerli gelişmeler ortasında yer aldı.
10 milyon elektrikli araç
Dünyadaki elektrikli araç sayısının 2020 sonu prestijiyle 10 milyona ulaşacağını öngören Memleketler arası Güç Ajansı’na nazaran, elektrikli araç satışları salgın devrinde başka tüm yolcu tipi araçlarından daha iyi performans gösterecek.
Elektrikli araç pazarının en kıymetli oyuncusu Tesla, 2020’de S&P 500’de klâsik otomotiv şirketleri ve petrol devlerini geride bıraktı. Şirketin payları 31 Aralık 2020 prestijiyle yüzde 740 yükseldi ve Tesla’nın piyasa pahası dünyadaki en büyük 9 araba üreticisinin toplam pahasının üzerine çıktı.
Öte yandan, 7 Ocak 2021 prestijiyle ise Tesla’nın piyasa pahası 800 milyar doları aştı ve dünyanın en kıymetli 5’inci şirketi haline geldi. Tesla, böylelikle ExxonMobil, Chevron, Shell, Total, bp ve Eni’nin toplam piyasa bedelini de geride bıraktı.
Memurlar