Meskendeki su israfını tedbirinin yolu banyoda, tuvalette, çamaşır ve bulaşık yıkarken kullanılan suyun tasarrufundan geçiyor. Banyo ve tuvalette tüketilen su ölçüsü, meskende tüketilen toplam suyun yüzde 70’ini oluşturuyor.
AA muhabirinin, Etraf ve Şehircilik Bakanlığı bilgilerinden derlediği bilgilere nazaran, göl, baraj, akarsu ve yeraltı suyu üzere pak su kaynaklarının korunması, kuraklığın tesiri ve kirletici kaynakların azaltılması ile iyileştirilmesi, bu kaynakların konutta, iş yerinde, tarımda ve endüstride akıllı kullanılmasına bağlı.
Uzmanlara nazaran, konutlarda ve iş yerlerinde su tüketimini azaltmak için alınacak tedbirlerin başında, sızdıran muslukları ve tuvaletleri onarmak, su savurgan muslukları, duş başlıklarını ve tuvalet rezervuarlarını tasarruflu sistemlerle değiştirmek geliyor.
Meskenlerde su, yüzde 35 oranında banyoda, yüzde 30 tuvalette, yüzde 20 çamaşır ve bulaşık yıkamada, yüzde 10 yemek pişirme ve içme suyu ve yüzde 5 paklık emeli ile kullanılıyor.
Meskenlerde, banyo ve tuvalette tüketilen su ölçüsü, tüketilen toplam suyun yüzde 70’ini oluşturuyor.
Bir tuvaletteki su kullanımını azaltmanın en kolay yolu, tuvalet rezervuarı hacminin azaltılması olarak kabul ediliyor. Tuvaletlerin klasik rezervuarının su depolama kapasitesi 16 litre olduğu için 4 kişilik bir ailede, her bir kişi günde 2 kere kullandığında, 16 litrelik tuvalet rezervuarı ile ayda tuvalette 3 bin 840 litre su tüketiliyor.
Banyo yaparken küvet doldurmak yerine duş alarak yıkanmak su tüketimini yüzde 25 azaltıyor. Duş alarak 40-60 litre su tüketirken, küvet ile 120-150 litre su tüketiliyor. Ortalama 4-5 dakikalık duş ile tek seferde 55 litre su tasarrufu sağlanıyor. Daha az su tüketen eko-duş başlıkları da tasarruf sağlayan teknolojiler ortasında yer alıyor.
Diş fırçalarken suyun açık bırakılması da israfa neden oluyor. Günde ortalama 3 dakika diş fırçalandığında, musluk açık ise ortalama 15 litre suyu israf ediliyor, günde iki sefer diş fırçalanırsa yılda 10 bin 950 litre su, israf oluyor.
– Çamaşır ve bulaşık makinesinin tam dolu yıkanması tasarrufta değerli
Çamaşır ve bulaşık makineleri tam doldurularak yıkama yapıldığında, haftada 225 litre su tasarrufu sağlanıyor. Çamaşır makinesinin tam doldurularak yıkanması, her yıkamada 10 litre su tasarrufu sağlıyor.
Bulaşık makinesine koymadan evvel tabakların sudan geçirilmesi, yılda ortalama 27 ton civarında su israfına neden oluyor, bunun yerine yemek artıklarının sıyırılması gerekiyor.
Araçların hortumla değil kovayla yıkanması da kıymetli oranda su tasarrufu sağlıyor.
Mesken yahut iş yerlerindeki bir musluk yahut rezervuar, saniyede bir damla su sızdırıyorsa, yılda en az 12 bin 500 litre su israf ettiği kabul ediliyor. Bunun önüne geçilmesi için sızdıran musluk ve rezervuarların tamir edilmesi gerekiyor.
Klasik musluklar yerine kolay açılıp kapanabilen havalandırıcılı, düşük akımlı muslukların kullanımı da su tüketimini yüzde 25 azaltıyor.
Mesken ve iş yerinde her gün ne kadar su tüketilmesi gerektiğinin öğrenilmesi de tasarruf yapılmasında değerli bir rol oynuyor.
– En fazla su kaybı yüzey sulama prosedüründe oluyor
Türkiye’de tüketilen toplam suyun yaklaşık yüzde 74’ü sulamada kullanılıyor. Yüzey sulama formülünde yüzde 35-60, yağmurlama ve damla sulamada ise yüzde 5 ila 25 su kaybı meydana geliyor. Su kayıplarının önlenmesi için ziraî üretimde yağmurlama yahut damla sulama tekniğine geçilmesi öneriliyor.
Su tasarrufu yapılması gereken yer ortasında park ve bahçeler de bulunuyor. Bu alanları sulamak için buharlaşmanın az olduğu sabah ya da akşamüzeri saatlerinin tercih edilmesi ehemmiyet taşıyor.
Bitkilerin sabah yahut akşam saatlerinde sulanması, her kezinde 112 litre, araç park alanını su yerine süpürge ile temizlemek 675 litre su tasarrufu sağlıyor. Çimleri haftada 1-2 defa sulamak 3 bin 780 litre, yağmurlama sistemlerinin sızdırmazlık denetimlerinin yapılması ayda 2 bin 250 litre, akıllı havalandırma sistemleri de hava durumuna nazaran günde 180 litre su tasarrufu sağlıyor.
Ayrıyeten su tasarrufu için bitkilerin yapraklarının değil sap tabanlarının sulanması, toprağın nemli kalması için de toprağa kompost ek edilmesi gerekiyor.
Öte yandan endüstrileşme, az su tüketen pak teknolojilere geçilmesi gereken alanlar ortasında yer alıyor. Bilhassa sanayi alanında en çok su tüketen bölümler başta olmak üzere, su verimliliğini temel alan atık su geri kazanımı üzere uygulamaların hayata geçirilmesi gerekiyor.
Memurlar