Turgut Özal Üniversitesi Mühendislik ve Tabiat Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mehmet Ülker, konut tercihi konusunda ihtarda bulunarak, “Vatandaşlar bir bina alacaksa yeni yapıları tercih etmeli, çok eski yapılarda zelzelesi iyi karşılayan binalarımız var lakin bunların yapıldığı yıllardaki yönetmeliğe ve beton kalitesine bakmak lazım.” dedi.
Turgut Özal Üniversitesi Mühendislik ve Tabiat Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mehmet Ülker, AA muhabirine, 1999 Sakarya zelzelesinden sonra sarsıntı yönetmeliğine değerli yapı uygulamalarının getirildiğini hatırlattı.
2018’de çıkarılan sarsıntı yönetmeliğiyle yapıların daha iyi bir pozisyona geldiğini aktaran Ülker, “Malatya’daki binalarımız zelzele açısından inançlı, Elazığ ve Malatya’da sarsıntıda hasar gören ve can kaybı meydana gelen binalar, beklenen binalardı. O hasar ve can kayıplarının beklendiği yapılardı. Münasebetiyle son vakitlerde yapılan binalarda rastgele bir sorun yok. Binaların zelzele perdeleri, radye temel sistemleri var.” diye konuştu.
– “Eski binalardaki beton kalitesi büyük bir sarsıntısı atlatamaz”
Prof. Dr. Mehmet Ülker, inşa edilen yapılarda kullanılan materyalin değerine değinerek, “Beton kalitesi olarak en azından C20’nin altında beton dökülmüyor. Binalarda sarsıntı perdelerini koymak, tor çelik kullanmak zorundayız. Modelite programlarla binalarımızda çok iyi performans tahlili yapılmakta. Vatandaşlar bir bina alacaksa yeni yapıları tercih etmeli, çok eski yapılarda zelzelesi iyi karşılayan binalarımız var lakin bunların yapıldığı yıllardaki yönetmeliğe ve beton kalitesine bakmak lazım. Eski binalarda beton kalitesi azamî C12-14 çıkar, münasebetiyle bunlar büyük bir zelzelesi de atlatmaz.” sözlerini kullandı.
24 Ocak’ta merkezi Elazığ’ın Sivrice ilçesi olan 6,8 büyüklüğündeki sarsıntının mühletinin fazla olmadığını, bu nedenle Malatya’nın sarsıntısı hafif atlattığını belirten Ülker, şunları kaydetti:
“Deprem müddeti fazla olsaydı, diğer parametreler olsaydı, sarsıntı ivmesi Malatya’ya 0,3-015 gelmeseydi şayet tahminen öbür şeyler olacaktı. Binalarımızda daha çok hasar olacaktı. Yeni yönetmelikte zelzele ivmesi 0,45 yerçekimi ivmesi olarak yansıdı, bu iyi bir yaklaşım. Bundan sonra yapılan binalarımızda bu kriter göz önüne alınacaktır. Zelzele ve yer çekimi ivmesinin göz önüne alınmasıyla, zelzele merkez üssünden yansıması dikkate alındığında gerçekten performanslı yapılar ortaya çıkar kanaatindeyim.”
– Elazığ zelzelesi Doğu Anadolu fay çizgisini harekete geçirdi
Turgut Özal Üniversitesi Hekimhan Mehmet Emin Sungur Meslek Yüksekokulu Müdürü Dr. Öğretim Üyesi Jeoloji Mühendisi Çiğdem Ceylan ise Elazığ’ın Sivrice ilçesi olan 6,8 büyüklüğündeki sarsıntının Doğu Anadolu fayını harekete geçirdiğini belirtti.
Doğu Anadolu fayının artık etkin bir fay olduğuna dikkati çeken Ceren, “Malatya’nın güneyinde Adıyaman’ın Çelikhan ve Gölbaşı bölgesinde, Malatya Erkenek, Kahramanmaraş Türkoğlu kısmında önemli sarsıntılar bekliyoruz diye daha evvel konuşmuştuk. Dediğimiz üzere oldu. Çelikhan bölgesinde ağır bir güç yığılımı var. Elazığ Sivrice sarsıntısında Pütürge sınırına kadar bir kırılma gerçekleşti. Şu an ki tereddüt, o sınırın Çelikhan bölgesine Doğu Anadolu fayı ile birleşmesi istikametinde. Bu durumda 7 şiddetinde sarsıntı olabilir diye düşünüyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
Mühendislik Tabiat Bilimleri Fakültesi İnşaat Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Dr. Özgür Yıldız da dünyadaki teknolojinin bir sonraki zelzelenin ne vakit ve nerede olacağını öngörmek için kâfi olmadığını hatırlattı.
Yapıların olabildiği kadar zelzeleye güçlü hale getirilmesi gerektiğinin altını çizen Yıldız, “Üst yapının yapısal dizaynının kalitesi kadar, yapı için seçilen temel sisteminin uygunluğu da çok değerli. Temel sistemi üst yapıdan gelen yükleri yer şartlarına bağlı olarak tabana aktaran yapısal elemanlar. Temel sisteminin seçilmesinden evvel yapı teknik araştırmaların yapılması gerekiyor. ” tabirlerini kullandı.
Memurlar