Milliyet’ten Çiğdem Yılmaz’ın haberine nazaran: Z kuşağı gençlerin, ebeveynleri tarafından en iyisi olmak için programlandığını lisana getiren psikolog Bora Küçükyazıcı, “Sosyal bağların zayıfladığını fark edip bu durumu kabul eden Z kuşağı, gerçek arkadaşlıkların boşluğundan yakınıyor. O denli ki çocukluk yıllarından itibaren ebeveynleri tarafından rekabetçi yapıda yetiştirilen Z kuşağı en iyisi olmak, 1. olmak ve herkesi geçmek için programlandılar” diyor. Bilirkişilere nazaran, teknolojinin hakim olduğu çağda doğan ve teknolojiyle iç içe yaşayan 2000 ve sonrasında doğan nesil olan Z kuşağı gençlerinin günde 10 saati dijital ekranlarda geçiyor. Tamamı akıllı telefon ve bilgisayar kullanan Z kuşağı gençleri, kendilerini geliştirmeye çalışıyor ve bunların en az yarısı gelecekte kendi işlerini kurmak istiyor. Z kuşağı gençleri, rekabetçi yapıda yetiştirilmeleri nedeniyle toplumsal gelişim açısından yalnızlık durumuyla baş başa kalıyor. Z kuşağı gençlerinin ruhsal durumlarını, psikolog Bora Küçükyazıcı Milliyet’e anlattı.
Sanal arkadaşlık
“Dijital çağda çocuk yetiştirmek bir sanattır” diyen psikolog Bora Küçükyazıcı şunları aktardı: “Sosyal münasebetlerin zayıfladığını fark edip, bu durumu kabul eden Z kuşağı, gerçek arkadaşlıkların boşluğundan yakınıyor. O denli ki, çocukluk yıllarından itibaren ebeveynleri tarafından rekabetçi yapıda yetiştirilen Z kuşağı, en iyisi olmak, 1. olmak, herkesi geçmek için programlandı. Halbuki toplumsal gelişim açısından bu durum beraberinde yalnızlık ve arkadaşsızlık durumunu getirdi. Toplumsal medya ve dijital oyunlar ile dünyanın her konumundan farklı birçok sanal arkadaşlıklar kurularak, bu yalnızlık hissi azaltılmaya çalışılıyor. Z kuşağı, iyi eğitimli ve vizyoner, yenilikçi yaklaşımları ile şirketlerin gözdesi konumundalar. Lakin bir şirket için Z kuşağı üyesi birisini elde tutmak pek o denli kolay değil. Çünkü şirket bağlılıkları ya da arkadaşlık armonileri öncelikli belirleyici değil. Bunun bölgesine kendi muhtaçlıklarını gidermek için gereksinim duydukları ekonomik parametreler belirleyici olmaktadır. Yarışma ve ahir bir armağan var ise tamamlanacak girişim için sorumluluk alır ve kendi formülleri ile sonuca gitmeyi tercih ederler. Kendilerini geliştirmeye değer veriyorlar ve en az yarısı gelecekte kendi işlerini kurmak istiyorlar. Tüm bunlar, X ve Y kuşağından olan ebeveynler ve başkanlar için çok iyi anlaşılması gereken durumlardır. Çünkü siz konuşurken, elindeki telefona bakıp sizi dinleyen bir Z kuşağı üyesi, aslında bir saygısızlık niyetinde değildir. Açık fikirli olan ve kendi tercihlerini önceliklendiren yaklaşım, kimi vakit bulunduğu ortamlarda yanlış anlaşılmalarına neden olabilir.”
‘Kıyas rahatsız ediyor’
S.A. (16): “Öğrenciyim, buraya boş vakitlerimde paten sürmeye geliyorum. Konutta günde 7-8 saat internetteyim. Bu durumdan ailem rahatsız, onlar bu vakti ders çalışarak geçirmemi istiyor. Esasen dersimi yapıyor, kitabımı okuyorum. Bunu mütemadi söylemelerinden rahatsız oluyorum. Ailemin mütemadi sairlerini örnek göstermesi de beni rahatsız ediyor….”
‘Mutluluğu kariyere bağlıyorlar’
M.K.(17): “Lise öğrenciyim. Hayattan o denli büyük beklentilerim yok. Berhudar olacağım bir işim olsun, hayatıma kimse karışmasın kâfi. Özgür yaşamak istiyorum, bir bölgeye bağlı kalmak beni mesut etmez. Çalışıp kazandığım parayla daima gezmeyi planlıyorum. Liseyi bitirdikten sonra da bu biçimde yaşamak istiyorum. Diyanet ile ve kişilerin ömür biçimiyle ilgilenmiyorum. Bıraksınlar kişiler istediği üzere yaşasın Ailemle kısmen de olsa birebir düşünüyorum. Onlar benim nasıl berhudar olmam gerekiyorsa o denli yaşamamı lisana getiriyorlar, bu memnunluğu kariyere bağlıyorlar. Onlara kalsa nizamlı bir işim, iyi bir gelirim olsa benden mesudu yok.”
‘Emir verilmesi sahih değil’
U.D.(16): “Lise öğrencisiyim, hayata dair büyük planlarım yok. Ancak kendi işimin patronu olmak isterim. Kimsenin bana buyruk vermesini ya da bana karışmasını istemem. Ailemle katiyen birebir düşünmüyoruz. Elimde mütemadi telefon olması bile anamı rahatsız ediyor. Oyun oynuyor, seri izliyor ve toplumsal medyada arkadaşlarımla vakit geçiriyorum. Kişilerin dar görüşlü ve önyargılı olduğunu düşünüyorum. Ben de benim üzere düşünmeyen biriyle istesem de arkadaşlık kuramam, ortak bir nokta yoksa bu güç.”
‘Hayatı fazla ciddiye alıyorlar’
S.Ç. (18): “Lise öğrencisiyim ve kişilerin hayatı fazla ciddiye aldığını düşünüyorum. Ben akışına bırakıyorum her şeyi. Aileme kalsa, en iyi mekteplerde okumam ve kendilerince en iyi meslek neyse onu seçmem gerekiyor. İnternette çok fazla vakit geçiriyorum, aileme kalırsa internet bağımlısıyım lakin bence değilim. Kişilerin neye inandığı ya da inanmadığıyla ilgilenmiyorum. Yalnızca hayvanlara ve çocuklara zarar verilmesine çok kızıyorum. Siyasetle ilgilenmiyorum, daha evvel oy kullanmadım. Bir dahaki seçimde olağanda kullanmam gerekiyor. Kullanıp kullanmayacağım o günkü ruh halime bağlı.”
‘Empati kurmaya çalışıyorum’
E.K.(19): “En rahatsız olduğum şey bayana bakış açısı. Bilhassa ailemin bayana bakış açısı beni ziyadesiyle rahatsız ediyor. Aileme nazaran; ‘Kadın evlensin ve çocuk doğursun’, bunu bayanın bir hizmeti olarak görüyorlar. ‘Eski kafa’ dedikleri tanıma tam da uyuyorlar. Bir bayanla bir erkeğin arkadaşlık yapmasına bile karşılar. Fakat muhakkak ailem üzere düşünmüyorum. Şu anda yanımdaki olağan erkek arkadaşım. Örtük biriyim lakin her görüşten arkadaşım var. Ailem ya da etrafımdaki birçok insan üzere düşünmüyorum. Her bahiste empati kurmaya çalışıyorum. Kişilerin hayat biçimleri ya da inandıkları ile ilgilenmiyorum. Beni temsil edecek partinin de her bölümden şahsa hürmet duyan, onların özgürlüklerini kısıtlamayan bir parti olmasını istiyorum.”
Memurlar