Antalya’da yaşayan ilahiyatçı araştırmacı muharrir Necmi Atik, doktorasını Elmalılı Hamdi Yazır’ın yapıtları üzerine yapmaya karar verince Yazır’ın yakın akrabalarına ulaştı.
Elmalılı Hamdi Yazır’ın İstanbul’da yaşayan torunu Mehmet Hamdi Yazır ile görüşen ve dev kütüphanenin arşivine giren Atik, buradaki el yazması eski günlükler, çizgi çalışmaları, mektuplar, şiirleri tek tek tasnif etti.
Bir taraftan da bu yapıtları dijital ortama aktaran Atik, Türkçeye çevirdiği eserler ortasında Elmalılı Hamdi Yazır’ın kaleme aldığı, Kuran-ı Kerim’in orjinal Türkçe mealinin ikincisine rastladı.
Tefsir Elmalılı’ya, meal Mehmet Akif’e veriliyor
1924 yılında Diyanet İşleri Başkanlığı kurulup başkanlığına da Mehmet Rıfat Börekçi getirildi. Danışılan herkes Kuran-ı Kerim’in tefsiri için Elmalılı Hamdi Yazır’ı, Türkçe meali için de Mehmet Akif Ersoy’u önerdi. İkisi de birinci başta bu işin ağır bir vebal olduğunu, yanlış götürmez bir iş olduğunu belirterek kabul etmek istemese de sonrasında kabul etti.
1926 yılında Mısır’da olan Mehmet Akif Ersoy, meali yazmaktan 1931 yılında noter kanalıyla vazgeçtiğini bildirdi. Akif’in meal yazmaktan vazgeçmesi üzerine tefsiri yazan Elmalılı’dan Türkçe meali de yazması istendi. Elmalılı da tefsir ve mealin birebir anda basılması kuralı ile bu misyonu kabul etti.
Atik, Elmalılı Hamdi Yazır’ın kaleme aldığı, Kuran-ı Kerim’in özgün Türkçe mealinin ikincisine dair görüşlerini aktardı:
“İkinci mealde, çok daha net, anlaşılır bir lisan var. İkincisinde birtakım şeyleri çevirmemiş. Allah’ın isimlerini çevirmemiş mesela. “Allah görür ve duyar” yerine “Allah aziz ve hakimdir” demiş. 29’uncu ve 30’uncu cüzü büsbütün şiir vezninde yazılmış. Harika çeviri etmiş”
Elmalılı’nın, hem meal hem tefsir üzerine çalışırken Diyanet İşleri Başkanlığı ile daima mektuplaştığını kaydeden Necmi Atik, Yazır’ın üzerinden tekraren geçip son halini arşivinde sakladığı meali, 8 yıllık çalışma ile ortaya çıkardığını söyledi. Atik, çalışmasını kısa mühlet sonra okurların dikkatine sunacağını kelamlarına ekledi.
Memurlar
