Ekonomistler, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nı (TCMB) faiz kararının ve sadeleşme adımının piyasalar açısından olumlu; karar metninin net, anlaşılır, sade ve enflasyon hedeflemesi vurgusunun ağır olmasının öngörülebilirlik, kredibilite ve Türk lirası varlıklar için çok pahalı olduğunu vurguladı.
TCMB’nin Naci Ağbal başkanlığında gerçekleştirdiği birinci Para Siyaseti Konseyi (PPK) toplantısında siyaset faizi yüzde 15’e çıkarılırken, sadeleşme ve öngörülebilirlik ismine da kıymetli bir adım atıldı.
Ekonomistler, karar metninin net, sade ve enflasyon hedeflemesi vurgusunun ağır olmasının öngörülebilirlik açısından değerli ve kıymetli olduğunu söyledi.
Merkez Bankasının üzerine düşen birinci adımı attığını söz eden ekonomistler, mali alanda ve bankacılık tarafında da atılması gereken adımlar olduğuna dikkati çekti.
– “Beklenen gerçek faiz yüzde 3,8”
AA Finans Analisti ve ekonomis Haluk Bürümcekçi, TCMB’nin piyasa beklentileri doğrultusunda karar verdiğini ve bunun TL açısından olumlu bir gelişme olduğunu söyledi.
TCMB’nin faiz artışına gitme münasebetini beklentilerin denetim altına alınması ve dezenflasyon sürecinin tekrar tesisi olarak gösterdiğini anımsatan Bürümcekçi, karar metninde para siyaseti duruşu sıkılığının enflasyonda kalıcı düşüş sağlanana kadar korunacağının belirtildiği söz etti.
Bürümcekçi, şunları kaydetti:
“Karar sonrası gerçekleşen siyaset gerçek faizi yüzde 2,8 ve beklenen gerçek faizi yüzde 3,8 düzeylerine yükseldi. Hasebiyle benzeri gelişmekte olan ülkeler için beklenen enflasyona nazaran hesaplanan ve son durumda yüzde 0,6 civarı olan ortalama gerçek faizin 2-3 puan civarı üzerine çıkmamız, TL’de kıymet kaybı baskısını azaltma ve TCMB rezervlerinin cari açık finansmanı için erimeye devam etmesini engellemek için yardımcı olacaktır. Faizlerde ileride atılacak adımlara ait net bir sinyal verilmezken, mevcut sıkılığın enflasyonda kalıcı düşüş sağlanana kadar korunacağı iletisi, enflasyon gerçekleşmeleri, enflasyon beklentileri, TL’nin seyri ve risk primine ait gelişmelerin yeni kararlar için belirleyici olacağını düşündürmüştür.”
– “Önümüzdeki periyotta muhtemel riskleri yeni para siyaseti duruşuyla rahatlıkla yönetilebilir”
Virtus Glocal Yönetici Ortağı İnanç Sözer de Merkez Bankasının siyaset faizini yüzde 10,25’ten yüzde 15’e çıkarırken, bundan sonra yalnızca tek faiz kullanılacağını ve mümkün piyasa iyimserliğinde döviz rezervi biriktirmeye odaklanılacağının sinyalini verdiğini söyledi.
Bu sayede kısa vadede riskler denetim altına alındığını, hem güçlü bir kredibilite sağlandığını hem de yabancı yatırımcının talep ettiği öngörülebilirliğin sunulmuş olduğunu belirten Sözer, şunları kaydetti:
“Bugünkü karardan sonra önümüzdeki seneye dair iddialar bir ölçü iyileşecekken, dolar/TL’de de bir süre 7,75 zirve olmak üzere peyderpey 7,0 düzeyine yanlışsız geri çekilme olacağını kestirim ediyorum. Hasebiyle Türkiye iktisadının muhtaçlık duyduğu liyakatli ve rasyonel Merkez Bankası Lideri ile siyasetlerine kısa vade boyunca kavuştuğu teyit edilmiş oldu. Önümüzdeki periyotta mümkün riskleri bu yeni para siyaseti duruşuyla rahatlıkla yönetilebileceğini öngörüyorum.”
Sözer, enflasyonun tek haneli düzeye ineceği belirginleşene kadar faizlerin sabit tutulması durumunda 2023’e kadar siyaset faizinde yeni bir artırıma da gerek kalmayabileceğini lisana getirdi.
– “Öngörülebilirlik ve sürdürülebilirlik ismine gerçek adım”
Özyeğin Üniversitesi Öğretim Vazifelisi ve GOA Danışmanlık Kurucusu ekonomist Gizem Öztok Altınsaç ise TCMB’nin faiz kararının piyasa beklentisi ile uyumlu olduğunu belirterek, “Sadeleşmenin de net biçimde karar metninin içinde tabir edilmiş olmasını çok olumlu buluyorum. Karar metni çok iyi.” dedi.
Bundan sonra tüm fonlamanın temel siyaset aracı olan bir hafta vadeli repo faiz oranı olan yüzde 15’ten yapılacak olmasının hem öngörülebilirlik hem de sürdürülebilirlik ismine enflasyonla gayrette en yanlışsız adım olduğunu söyleyen Altınsaç, fakat gidilecek yolun uzun olduğuna ve iktisat alanında hala atılması gereken adımların varlığına dikkati çekti.
Altınsaç, bu adımların da vakitle gelmesiyle Türk lirasına itimadın tesis edileceğini vurguladı. Pandeminin iktisat üzerinde baskı oluşturduğu ancak bir taraftan da enflasyonla uğraşın gerekli olduğu bir süreçten geçildiği söyleyen Altınsaç, şu anda yüzde 15’lik siyaset faizinin kâfi olduğunu lisana getirdi.
Enflasyonla çabada gerçek para siyaseti adımının değerli olduğunu lakin yapılması gereken daha fazla şeyin olduğunu belirten Altınsaç “Merkez Bankası üzerine düşen birinci adımı attı, bundan sonrasında döviz rezerv idaresinin de nasıl şekilleneceğini piyasa yakından takip edecek. Mali alanda ve bankacılık tarafında da atılması gereken adımlar var. Örneğin etkin rasyosu hesaplamasını kalması gerekiyor.” sözlerini kullandı.
– “Ülke risk primindeki azalış eğiliminin devam etmesini bekliyoruz”
Deniz Yatırım Strateji Kısım Müdürü Orkun Gödek de kamuoyu ile paylaşılan metnin geçmişe kıyasla daha kısa, net bildiriler içeren ve fiyat istikrarı vurgusunu öne çıkaran sözlerden oluştuğunu, tüm fonlamanın haftalık repo faizinden yapılacağı ve bu durumun mali duruş için tek gösterge olacağı bildirisini sadeleşme yolunda atılmış son yılların en net adımı olarak gördüklerini söyledi.
TCMB kararı sonrasında Türk lirası cinsinden fiyatlanan varlıklara yönelik son 2 hafta içerisinde taşıdıkları iyimserlikte rastgele bir değişikliğin kelam konusu olmadığını belirten Gödek, “Ülke risk primindeki azalış eğiliminin devam etmesini bekliyoruz.” dedi.
Gödek, birinci kere PPK metnine giren tabirlerin taşıdığı bildirilerin önemli yönlendirme niteliğinde olduğunu vurgulayarak, “Kasım ayı PPK toplantısı sonrasında içeride olağanlaşma adımlarının devam etmesini bekliyoruz. Bu kapsamda vakte yayılır ve kısa vadede TCMB rezerv yapısını da negatif etkilemeyecek halde swap düzenlemelerine yönelik gevşetme adımlarının takibi kelam konusu olabilir. Keza faal rasyo düzenlemesinin de gözden geçirileceğine inanıyoruz.” diye konuştu.
– “Merkez Bankası piyasadan kredibilite aldı”
Econs Kurucu Ortağı ve ekonomist Ferhat Yükseltürk, faiz kararının ve ortaya çıkan karar metninin piyasa beklentisini karşıladığını ve piyasaya olumlu yansıdığını söyledi. Net, anlaşılır, sade ve enflasyon hedeflemesi vurgusunun ağır olduğu bir karar metninin ortaya çıktığını belirten Yükseltürk, öngörülebilirlik açısından değerli ve kıymetli bir karar alındığını tabir etti.
Piyasanın öngörülebilirlik noktasında istediğini aldığına dikkati çeken Yükseltürk, “Şu anda Merkez Bankası piyasadan kredibilite satın aldı. Piyasalar açısından da pencere açılmış oldu. Bundan sonra Türk lirası üzerindeki volatilitenin azalmasını bekleyebiliriz. Merkez Bankası’nın bu düzeylerden çabucak rezerv biriktireceğini düşünmüyorum. Önümüzdeki devirde Merkez Bankası mevcut sıkı duruşunu devam ettirir ve yabancı portföy akışında süratli giriş görürse TL’deki süratli bedel çıkarını önlemek ismine rezerv biriktirmeye gidebilir. Birinci etapta TL’nin belirli bir stabilizasyona kavuştuğunu görmek isteyecektir.” biçiminde konuştu.
Yükseltürk, Merkez Banaksının bugünkü faiz artırımının aslında ek bir sıkılaştırma adımı olmadığını, siyaset faizinin piyasa faizlerine getirildiğini söyledi.
Siyaset faizinin yüzde 15’e çıkarılmasıyla kredi faizlerinin ekstra yükselmeyeceğini belirten Yükseltürk, “Zaten kredi faizleri bu düzeye gelmişti. Merkez Bankası, piyasa gerçeklerini kabul etti ve ama piyasanın önüne geçmedi. Piyasanın önüne geçseydi döviz kurlarınsa daha sert düşüşler bekleyebilirdik. TCMB’nin aldığı faiz kararıyla ilgili ‘sıkılaşma oldu ve ekonomik büyüme bu kararla birlikte negatif etkilenecektir’ formundaki yorumlar iş bilmezliktir.” sözlerini kullandı.
Memurlar
