Ekonomistler, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) piyasa beklentisin üzerindeki faiz artışının enflasyonla gayret konusunda kararlılığına işaret ettiğini, kararın Türk lirası varlıklar açısından olumlu bir gelişme olduğunu belirtti.
Yılın son Para Siyaseti Heyeti (PPK) toplantısında siyaset faizi 200 baz puanla piyasa beklentisi olan 150 baz puanın üzerinde artırıldı. Ekonomistler, sıkı duruşun sürdürülmesinin risk priminin düşmesi, fiyat istikrarı ve yabancı algısı açısından çok kıymetli olduğunu söyledi.
Piri Reis Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu, bahse ait AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, Merkez Bankası’nın TL’nin istikrarı ve enflasyonla gayret konusunda gerçek bir adım attığını belirtti.
Bankanın TL’nin istikrarı ve enflasyonla gayret konusunda kararlılığını devam ettirme sinyali verdiğini söyleyen Aslanoğlu, “Bu süreç iktisat ve iktisat dışı öbür ıslahatlarla desteklenebilirse muvaffakiyet bahtı artar görüşündeyim.” tabirlerini kullandı.
– “Piyasa-Merkez Bankası beklenti farklılaşması daha yakınlaşma eğilimine girdi”
Boğaziçi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Burak Saltoğlu da piyasa beklentisinin biraz üzerindeki bu faiz artışı ve tutanaklardaki telaffuzun piyasa beklentilerini karşılar nitelikte olduğunu söyledi.
24 Ekim’de ayrışan piyasa-Merkez Bankası beklenti farklılaşmasının daha yakınlaşma eğilimine girdiğinin altını çizen Saltoğlu, “Bundan sonra faiz artış mümkünlüğü kıymetli oranda azalmakla birlikte enflasyonun ve kurun düzeyi ve geleceği kıymetli. Burada kıymetli olan yavaşlayacak ticari aktiviteyle ziyan görecek dar gelirli kesitin banka kredisi ve gibisi dışında direkt gelir takviyesiyle korunması. Ayrıyeten, kaybolan TCMB kredibilitesini tekrar tesis etmek için öngörülebilirliği korumak epeyce değerli.” değerlendirmesinde bulundu.
– “TCMB’nin prestij ve itimat kazanma yolundaki bu adımı takdire şayan”
Marmara Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Burak Arzova, geçen hafta 2021 Yılı Para ve Kur Siyaseti toplantısında TCMB Lideri Naci Ağbal’ın, sıkılaştırmanın devam edeceği tarafında gerçekleştirdiği kelamlı yönlendirmenin, fiili olarak uygulandığını söyledi.
TCMB’nin yanlışsız bir karar verdiğini ve enflasyonu düşürmeye kararlı olduğunun sinyalini piyasalara güçlü olarak hissettirdiğini belirten Arzova, “TCMB’nin prestij ve itimat kazanma yolundaki bu adımı takdire şayan.” dedi.
Arzova, şunları kaydetti:
“Para Siyaseti Şurası metninde ‘Salgın devrinde sağlanan yüksek kredi büyümesinin birikimli tesirleriyle güç kazanan iç talep cari süreçler açığını artırmaktadır.’ tabirlerini kullanılmasından iç talebin mevcut durumundan şad olunmadığını anlıyoruz. Bu da sıkılaştırma için kıymetli bir münasebet. Merkez Bankası’nın sıkılaştırmaya yönelik bu hali devam ettikçe itimat geri gelecek, Türkiye’nin risk primi düşecek ve kurda kalıcı ve istikrarlı bir seviye sağlandığında zıt dolarizasyon da gelecektir. Biraz sabır gerekli.”
– “Ortalama gerçek faiz yabancı yatırımcı girişi açısından gerekli olan kuralları sağladığımızı yansıtıyor”
AA Finans Analisti ve ekonomist Haluk Bürümcekçi ise siyaset faizinin 200 baz puan ile medyan beklentinin üzerinde bir artışla yüzde 17 düzeyine çıkarıldığını söyledi.
TCMB’nin siyaset faizini beklentilerin üst hududunda yükseltme kararının TL açısından çok olumlu bir gelişme olduğunu vurgulayan Bürümcekçi, “TCMB bariz faiz artışına gitme münasebetini beklentilerin denetim altına alınması ve dezenflasyon sürecinin tekrar tesisi olarak gösterdi.” dedi.
Bürümcekçi, faiz koridoru genişliğinin korunduğunu, nakdî duruşun sıkılığının daha fazla artabileceğine yönelik sinyal verilmediğini lisana getirdi.
Haftalık swap ihalelerinde uygulanacak faizin de siyaset faizine paralel yüzde 17’ye yükselmesinin beklenebileceğini kaydeden Bürümcekçi, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Bu doğrultuda, APİ ortalama fonlama maliyetinin evvelki yüzde 15 düzeyinden yüzde 17’ye hakikat bir yükseliş göstermesi ve gecelik repo faizlerinin de bu düzey civarında oluşması beklenebilir. Karar öncesi gerçekleşen siyaset gerçek faizi yüzde 0,9 ve beklenen gerçek faizi yüzde 3,8 düzeyinde iken, karar sonrası kelam konusu oranlar yüzde 2,6 ve yüzde 5,6 düzeyine yükselmiş bulunmakta. Hasebiyle benzeri gelişmekte olan ülkeler için beklenen enflasyona nazaran hesaplanan ve son durumda yüzde 0,5 civarı olan ortalama gerçek faizin besbelli üzerine çıkmamız, yabancı yatırımcı girişi açısından gerekli olan koşulları sağladığımızı yansıtıyor. Hakikaten, son haftalarda portföy ve swap girişlerinin süreklilik kazandığını izlemekteyiz.
Buna karşılık, hanehalkı dolarizasyonunu bilakis çevirecek dengeyi şimdi yakalamışa benzemiyorduk. Faiz artırımı sonrası bu eğilimin bilakis dönüp dönmeyeceği ilerleyen periyotta alınacak kararlar açısından en kritik faktörlerden biri olacak. Karar metninde faizlerde ileride atılacak adımlara ait net bir sinyal verilmez ve ‘gerekirse ilave sıkılaşma yapılır’ çeşidinde bir söz kullanılmazken, mevcut sıkılığın enflasyonda kalıcı düşüşe ve fiyat istikrarına işaret eden güçlü göstergeler oluşana kadar kararlılıkla sürdürüleceği bildirisi, enflasyon gerçekleşmeleri, enflasyon beklentileri, TL’nin seyri, dolarizasyonun durumu ve risk primine ait gelişmelerin yeni kararlar için belirleyici olacağını düşündürmüştür.”
– “Para siyasetindeki sıkı duruş güçlendirildi”
Deniz Yatırım Strateji Kısım Müdürü Orkun Gödek de para siyasetindeki sıkı duruşun güçlendirildiğini belirtti.
Kamuoyu ile paylaşılan toplantı sonuç metninde yer alan ayrıntıların son periyot içerisinde Merkez Bankası tarafından yapılan irtibat ile paralellik gösterdiğine dikkati çeken Gödek, “Son olarak Lider Ağbal’ın 2021 Yılı Para ve Kur Siyaseti metni sunumunda lisana getirdiği aksi dolarizasyon, enflasyon beklentilerindeki bozulma ve sıkı para siyaseti duruşu üzere kritik bildirilerin metin içerisinde yer almaya devam etmesini risklerin rasyonel bir formda anlatılması ve sağlıklı irtibat açısından gerçek buluyoruz.” tabirlerini kullandı.
Gödek, gelecek devir siyaset faizi düzeyi açısından kritik sürecin enflasyon görünümünün nasıl seyredeceğine paralel şekilleneceğini söyledi.
2021’in birinci yarısında TÜFE’nin tepe yapıp gerilemesi ve yüzde 15-16 aralığındaki beklentinin dışına çıkmamasının TCMB’nin yeni bir ayarlama yapması gerekliliğini ortadan kaldıracağını kaydeden Gödek, şöyle konuştu:
“Merkez Bankası cephesinden gelen ‘pozitif sürpriz’ gelişmelerini daha öngörülebilir para siyaseti duruşu ve mevcut risklerin farkındalığı açısından sağlıklı ve hakikat buluyoruz. Küresel piyasalarda yıl sonu tatil tesiri nedeniyle azalan süreç hacminin döviz piyasalarında arz sağlanması noktasında süreksiz sorun teşkil edeceğini değerlendirsek de TL çaprazlarda lehte müspet eğilimin ilerleyen süreçte devam edeceğine inanıyoruz. Dolar/TL’de 7,20-7,50 aralığına hareketlenme isteği fikrimizi korumakla birlikte temel belirleyici rolün lokallerin takınacağı tutumda olacağını da belirtmek gerekiyor.”
– “Güçlü bir sıkılaştırma adımı atıldı”
Spinn Danışmanlık Kurucu Ortağı ve ekonomist Hasret Derici Şengül ise TCMB’Nin güçlü bir faiz artışı yaptığını ve kur tarafında tesirinin de hemem görüldüğünü söyledi.
Merkez Bankası’nın, fiyat istikrarı ve finansal istikrara hizmet edecek bir karar aldığını vurgulayan Şengül, “Aslında kasım ayındaki faiz artışından daha güçlü. O devirde ortalama fonlama maliyeti yüzde 14,80 iken, siyaset faizi yüzde 15’e çıkarıldı. Bugün ise yüzde siyaset faizi 15’ten yüzde 17’ye çıkarıldı. Bu türlü bakılınca güçlü bir sıkılaştırma adımı atıldı.” sözlerini kullandı.
Şengül, piyasa beklentilerinin de önüne geçilen ve TCMB’nin kararlılığını gösteren bir faiz kararı olduğunu lisana getirdi.
Açıklama metninden kur kaynaklı enflasyon artışının süreksiz olacağı değerlendirilmesinin çıkartılmasının olumlu olduğuna dikkati çeken Şengül, enflasyon beklentilerini kırmak açısından kıymetli bir karar alndığını kelamlarına ekledi.
– “Banka, fiyat istikrarına karşı kuvvetli bir sinyal verdi”
AA Finans Analisti ve stratejist Cüneyt Paksoy da Merkez Bankası’nın sıkı duruşunun risk priminin düşmesi, fiyat istikrarı ve yabancı algısı açısından çok değerli olduğunu söyledi.
Enflasyonda kalıcı düşüş olmadığı sürece Merkez Bankası’nın alanda olacağını iddia eden Paksoy, “Bu her toplantıda ardışık olarak faiz artışı olacağı manasına da gelmiyor. Bekle-gör periyodu de olacaktır. Banka, fiyat istikrarına karşı kuvvetli bir sinyal verdi. Finansal istikrarı sağlayamadığını her durumda fiyat istikrarı ve kur üzerinden sürdürülebilir bir yatırım ve üretim ortamını sağlayamıyorsunuz. Bunu sağladığınız andan itibaren üretim motive ediliyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı da bu süreci destekleyecektir.” sözlerini kullandı.
Memurlar
