AA Finans Analisti ve ekonomist Haluk Bürümcekçi, “İşgücüne iştirak oranının düşmesi, kısa çalışma ödeneği ve fiyatsız müsaade uygulamalarının uzatılması işsizlik oranının yükselmesini engelliyor.” dedi.
Türkiye’de işsizlik oranı, Ekim 2020’de 2019’un tıpkı ayına nazaran 0,7 puan azalarak yüzde 12,7 oldu. Kelam konusu devirde işsiz sayısı 391 bin kişi azalarak 4 milyon 5 bin şahsa geriledi.
Tarım dışı işsizlik oranı ise 0,9 puanlık azalışla yüzde 14,8 olarak hesaplandı.
İş gücü istatistiklerine ait olarak AA muhabirine değerlendirmede bulunan AA Finans Analisti ve ekonomist Haluk Bürümcekçi, işsizlik oranındaki değişimin, mevsimselliğin gerektirdiği hafif artışın aksisi tarafta olduğunu belirterek, işgücüne iştirak oranındaki düşüşün istihdam azalışına ağır basmasının bu düşüşte tesirli olduğunu söz etti.
Tarım dışı bölümlerde istihdam edilenlerin sayısında evvelki aya nazaran 37 bin artış görülürken, inşaatta 9 bin ve endüstride 67 bin artışa karşılık hizmetlerde 40 bin azalış izlendiğini aktaran Bürümcekçi, şu sözleri kullandı:
“Arındırılmış bilgide ise, son bir yıllık devirde gözlenen istihdam değişimi 679 bin düşüş ile kötüleşmeye işaret ederken, hizmetler dalında 634 bin ve sanayi bölümünde 82 bin azalış gözlendi, inşaat kesiminde ise 97 bin artış kaydedildi. Öte yandan, geçen ay açıklanan üçüncü çeyrek kamu istihdamı gerçekleşmeleri, geçen yılın birebir periyoduna nazaran 167 bin istihdam artışı olduğunu yansıtırken, kamuda bu boyutta bir istihdamın olmaması durumunda Türkiye geneli tarım dışı istihdamın daha sert düşeceğini düşündürmüştü.”
Bürümcekçi, işgücüne iştirak oranının düşmesi, kısa çalışma ödeneği ve fiyatsız müsaade uygulamalarının uzatılmasının işsizlik oranının yükselmesini engellediğini belirtti.
Kısa çalışma ödeneğinden yararlananların sayısının nisanda 3,2 milyon iken ekim sonunda 927 bine gerilediğini lisana getiren Bürümcekçi, “Ücretsiz müsaade nedeniyle nakit dayanağı alanlar Nisan-Ekim devrinde 2 milyon 82 bin bireye ulaşmıştı. Dolayısı ile, 10 Mart’tan bugüne işten çıkarılanlar hariç öteki uygulamalardan kaynaklı istihdam kaybı yahut eksik müddet istihdamlar TÜİK’in işsizlik verisine yansımamaktadır.” sözlerini kullandı.
Bürümcekçi, bu dayanakların ilerleyen periyotta uzamaması ve pandemi tesirlerinin görülmeye devam etmesi durumunda, işsizlik oranlarında daha bariz sıçrama görülebileceğini söyledi.
-“İşgücü istatistiklerinde Kovid-19 periyodunda ortaya çıkan tablo devam ediyor”
Piri Reis Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu da işgücü istatistiklerinde Kovid-19 devrinde ortaya çıkan tablonun ekim ayı datalarında de devam ettiğini belirtti.
İşgücüne iştirakin düşmesi ve işten çıkarma yasaklarının bilgilerde yatay bir seyre yol açtığını tabir eden Aslanoğlu, dallara bakıldığında bir evvelki yıla nazaran en fazla kaybın hizmetler kesiminde olduğunu kaydetti.
İşgücünde olmayan lakin çalışmaya hazır olanlar katıldığında geniş işsizlik oranının yüzde 23’ün üzerine çıktığını söyleyen Aslanoğlu, “15-24 yaş kümesinde olup ne eğitimde ne istihdamda olmayanlar yüzde 27,6. Pandemi sonrası periyoda yönelik istihdam siyasetlerini bu dataları temel alarak yapmak daha gerçek olacaktır. Sürdürülebilir büyümenin dinamiklerini oluşturmak ve daima eğitim siyaseti sorunun tahliline katkı sağlar.” değerlendirmesinde bulundu.
Tera Yatırım Ekonomisti Enver Erkan, kısmi açılmaların 2020’nin 3. çeyreğinden itibaren istihdamda muhakkak ölçüde stabilite sağladığını tabir ederek, buna karşılık işgücü piyasası dinamiklerinde bilhassa iştirak oranı ve istihdam oranını olumsuz etkileyen pandemi faktörlerinin geçerliliğini koruduğunu aktardı.
İşten çıkarma yasağı, fiyatsız müsaade dayanağı ve kısa çalışma ödeneği üzere tedbirlerin devam etmesinin işsizlik oranının artışına mani olduğunu belirten Erkan, “Özellikle aralık ayından sonraki süreçte, artan Kovid-19 olaylarının getirdiği kısıtlama tedbirleri, hizmet bölümünde kıymetli ölçüde istihdam kaybına neden olacaktır. İstihdam piyasasındaki kısa vadeli dinamikler, pandeminin ve aşılamanın ekonomik faaliyet üzerindeki tesirine, uzun vadeli dinamikler ise orta ve uzun vadeli itimat ile yatırım ortamına bağlı olacaktır.” diye konuştu.
Memurlar
