Hemşirelerin, hocaların, yönetimci konumunda olanların, polislerin, diyanet vazifelilerinin ek göstergelerinin 3600 ek göstergeye yükseltileceği belirtilmişti. Bu düzenlemenin çok büyük bir mali yük getirecek olması nedeniyle, yapılması gecikmektedir. Pekala bugün emekli olan biris, bu düzenleme önümüzdeki yıllarda yürürlüğe konulduğuğunda emekli aylığı maaşlarında ve ikramiyelerinde yükselme olur mu?
Emekli maaşında ve emekli ikramiyesinde ek göstergenin değeri;
Değerlendirmelerimiz 5434 e tabi olanlara yönelik olup, 5510 a tabi olanları kapsamamaktadır.
2008 öncesi memur girişleri olanların emekli maaşında ve emekli ikramiyesindeki en değerli faktör ek göstergedir.
5434 e tabi olan memurların emekli aylık ve emekli ikramiyelerinde esas alınan kalemler şu formdadır:
Memurun takım ve vazife ünvanı, Memurun kademe ve kademesi, Memurun 657 sayılı Kanun Unsur 43 de mekan alan gösterge tablosundaki aşama ve kademesine denk gelen gösterge rakamı, Memurun takım kademe ve kademesine yahut takım vazife ünvanı için belirlenmiş olan ek gösterge rakamı, 5434 sayılı Kanun Ek Husus 70 kararında ek gösterge aralıklarına nazaran belirlenmiş olan nispetler, Yürürlükte olan taban aylık, kıdem aylık gösterge rakamları ve emekli aylık ve emekli ikramiyesinin hesap edileceği tarihte yürürlükte olan memur maaş katsayısı.
Bu kalemler içerisinde emekli aylık ve emekli ikramiyesini büyük ölçüde etkileyen ek gösterge ve ek gösterge rakamına nazaran belirlenmiş olan ek unsur 70 kararındaki oranlardır.
Pekala, emekli olmuş insanlar, ek gösterge artışı olduğu vakit bundan yararlanabilecekler midir?
Emekli olan şahısların ek gösterge artışından yararlanmaları 5510 sayılı Kanun Muvakkat Unsur 4 kararında mahal alan, “5434 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra barem, teşkilat, takım ve sair kanunlar ile birebir rütbe, takım ve sair kanunlarda yapılacak değişiklikler sonucunda aylık fiyatlarında meydana gelecek yükselmeler, birebir rütbe, takım unvanı ve aşamadan bağlanmış bulunan emeklilik, malullük ve vazife malullük aylıkları ile dul ve yetim aylıkları hakkında da uygulanır. “ kararı ile sağlanmaktadır.
Örnek soru: 3000 ek gösterge üzerinden emekli oldum, 3600 çıkarsa ben de yararlanır mıyım?
Örnek soru; Ek göstergem 3000 iken 2200 ek göstergeden maaş almaya başladım. Sonra 3000 ek göstergeden, son olarak memur ünvanı ile malülen emekli oldum. Taahhüt edilen 3600 ek göstergeden faydalanabilecek miyim?
Evet, ek gösterge artışı olduğunda, yani vazife ünvanının ek göstergesi 3600 artışı kapsamına girerse yararlanılır.
Ek gösterge artışı yapıldığında, emekli olanlar başkaca emekli ikramiyesi farkı alırlar mı?
Artışlar yalnızca emekli aylıklarını kapsamış olacağından, emekli ikramiyesi için başkaca bir fark ödemesi yapılmaz. Yani emekli ikramiyeleri emekli oldukları tarihle hudutlu bir sefere mahsus olmak üzere yapılan bir ödeme formudur.
Örnek, 2200 ek göstergeden emekli olmuş kişinin emekli ikramiyesi emekli aylıklarının hesap edildiği tarihte 2200 ek gösterge üzerinden yapılmış ve ödenmiştir. Bu kişinin ek göstergesi 3600 olursa yalnızca emekli aylık fiyatı artmış olur, ikramiye için başkaca bir ödemesi olmaz.
Gündemde noktasına koruyan 2200 yahut 3000 ek göstergeye sahip olan hemşirelerin, hocaların, yönetimci durumunda olanların, polislerin, diyanet vazifelilerinin ek göstergeleri şayet 3600 ek göstergeye yükseltilmesi durumunda Toplumsal Güvenlik Kurumu emekli aylıklarını 3600 ek gösterge üzerinden günceller, lakin bu güncelleme yalnızca emekli aylıkları üzerinde olur, daha evvel alınmış olan emekli ikramiye fiyatlarına bir ek sağlamaz.
Başkaca, bugün için emekli olmayı düşünen fakat ek gösterge artışını bekleyenler de bulunmaktadır. Bu beklemenin büyük bir haklılık hissesi olduğunu belirtebiliriz.
Örnek olarak; 30 yıl hizmeti olan ¼ de ve 2200 ek göstergeli kişi emekli olduğunda şimdiki memur maaş katsayıları üzerinden;
Emekli aylığı 3394 TL. Emekli ikramiyesi 122375 TL. dir.
2200 ek gösterge vazife ünvanı itibariyle 3600 ek göstergeye yükseltildiğinde aktüel memur maaş katsayıları üzerinden;
Emekli aylığı 4257 TL. Emekli ikramiyesi 153486 TL. ye çıkacaktır.
Yani emekli aylığında 863 TL., emekli ikramiyesinde 31111 TL. artış olacaktır.
Birebir durumda, 30 yıl hizmeti olan ¼ de ve 3000 ek göstergeli kişi emekli olduğunda aktüel memur maaş katsayıları üzerinden;
Emekli aylığı 3492 TL. Emekli ikramiyesi 125880 TL. dir.
3000 ek gösterge hizmet ünvanı itibariyle 3600 ek göstergeye yükseltildiğinde şimdiki memur maaş katsayıları üzerinden;
Emekli aylığı 4257 TL. Emekli ikramiyesi 153486 TL. ye çıkacaktır.
Yani emekli aylığında 765 TL. emekli ikramiyesinde 27606 TL. artış olacaktır.
Sonuç olarak; 3600 ek gösterge düzenlemesi, daha evvel emekli olmuş olan memurların da emekli maaşını artıracaktır. Ama emekli ikramiyesi açısından bir fark ödemesi olmayacaktır.
Ek gösterge artışı tıpkı biçimde hak sahipliği aylığı yerlerin da aylık meblağlarının yükselmesini sağlayacaktır.
Bu değerlendirmeler yalnızca 5434 e tabi olanlar içindir, 5510 a tabi olanlar için değildir. 5510 tabi olanlar prime esas kar sistemi üzerinden süreç gördüklerinden, çalışma vadelerindeki statüleri bağlanacak aylık nispetini artırır yahut azaltır.
Umumi kıymetlendirme:
Ek göstergenin 3600 ek göstergeye yükseltilmesi demek emeklinin, dul ve yetimin aylıklarında büyük ölçüde bir artış sağlanması demektir. Bir de her bayramda 1000 yiğit TL. verilmesi bu kümeler için azımsanmayacak kademede bir artış, münasebetiyle hayat standartlarının, geleceklerinin, evlatlarının tahsillerinin bir manada değişmesi demek olduğunu değerlendirmekteyiz.
Ama, unutulmaması gereken mevzuyu tekrar tekrar belirtmekteyiz. 1995 yılından bu yana değiştirilmemiş olan ek gösterge sisteminin esaslı bir değişikliğe uğratılmasının olumlu olacağını değerlendirmekteyiz.
Memurlar